حتماً تا حالا درباره پرینت سه‌بعدی (۳D Printing یعنی همون تکنولوژی‌ای که باهاش می‌تونن هر چیزی رو لایه به لایه چاپ کنن) و دردسرهایی که راه انداخته، شنیدین. این روزها دیگه خیلی راحت میشه تو اینترنت فایل و نقشه انواع قطعات و چیزهای جالب رو پیدا کرد و خودت اونا رو چاپ کنی. اما خب مثل هر تکنولوژی جدید دیگه، پای ماجراهای عجیب و دردسرسازش هم میاد وسط، مثل همین قضیه اسلحه‌های پرینت سه‌بعدی، یا به اصطلاح رایجشون: “گویست گان‌ها” (Ghost Gun یعنی اسلحه‌هایی که بدون هیچ نشونه یا شماره‌سری ساخت میشن و پلیس نمی‌تونه راحت ردشونو بزنه).
یه پلتفرم خیلی معروف به اسم Thingiverse (بزرگ‌ترین سایت به اشتراک‌گذاری فایل مدل‌های پرینت سه‌بعدی) دیگه شده مرکز اصلی بحث‌ها. چند وقت پیش پلیس نیویورک رفت و کلی تحقیق انجام داد و فهمید تو همین سایت چندصد تا فایل مربوط به قطعات اسلحه قابل دانلود گذاشتن! یعنی هرکسی که چاپگر سه‌بعدی داره، می‌تونه این فایل رو دانلود کنه و تو خونه خودش اسلحه عملیاتی بسازه. خب، این دیگه واقعاً نگرانی داره!
حالا این وسط، دولت و نهادهای نظارتی (Regulatory bodies یعنی همون سازمان‌هایی که وظیفه دارن روی ماجراها نظارت کنن که خراب نشه!) دست به کار شدن که یه فکری به حال کنترل این وضعیت بکنن. مثلاً خود Thingiverse اومده، سیستم خودکار (اتوماسیون) گذاشته که قبل از اینکه کسی فایل جدیدی آپلود کنه، هوشمندانه بررسیش کنه و اگه مربوط به اسلحه بود، سریعاً بلوکه بشه و اصلاً رو سایت نیاد.
مسئله البته محدود به یه سایت یا پلتفرم خاص نیست. هرچی این فناوری بزرگ‌تر میشه و افراد بیشتری واردش میشن، کنترلش هم سخت‌تر میشه. از اون طرف، کنترل دسترسی به این فایل‌های خطرناک تو سایت‌هایی که خیلی نظارت نمی‌شن، واقعاً دردسر بزرگیه و کلی چالش ایجاد می‌کنه.
اما این فقط اول راهه. دولتی‌ها و دادستان‌ها حالا دارن رو خود سازنده‌های دستگاه‌ها هم فشار میارن! مثلاً دادستان منطقه منهتن، آقای Alvin Bragg، از شرکت‌هایی مثل Bambu Lab خواسته که توی پرینترهاشون یه سری سیستم هوش مصنوعی (AI یعنی برنامه‌های کامپیوتر که مثل مغز آدم می‌تونن یاد بگیرن و تصمیم بگیرن) قرار بدن که قبل از شروع چاپ، فایل CAD رو اسکن و بررسی کنه. یعنی فایل اگه اثری از نقشه اسلحه داشت، همون لحظه جلوش رو بگیره و اجازه چاپ نده. ایده اینه که با آموزش دادن مدل‌های هوش مصنوعی، بتونن نقشه‌های خطرناک رو تشخیص بدن و از همون اول کار رو قطع کنن.
همینطور پلیس و تیم‌های تحقیقاتی، فقط دنبال پیشگیری نشستن نیستن، بلکه راه‌هایی برای ردیابی اسلحه‌های پرینت‌شده هم پیدا کردن! مثلاً، دانشمندا اومدن دارن “toolmark”ها رو بررسی می‌کنن. toolmark یعنی همون نشونه‌ها و اثراتی که از نازل چاپگر (همون قسمت داغی که پلاستیک آب‌شده رو لایه به لایه میریزه) روی اشیا می‌مونه. این اثرات، ترکیب دما، شکل نازل، سرعت چاپ و متریال استفاده‌شده است و هرچی جزئیات‌ش بیشتر باشه، مثل اثر انگشت می‌مونه! شاید نتونن دقیقاً بگن کدوم چاپگر این قطعه رو ساخته، اما می‌تونن گزینه‌ها رو محدود کنن و حتی بفهمن احتمالاً با چه نوع دستگاهی یا چه تنظیماتی ساخته شده.
این فقط مخصوص دستگاه‌های حرفه‌ای نیستا! چه چاپگرت گرون و حرفه‌ای باشه و چه خونگی و ساده، بازهم این نشونه‌ها روش دیده میشه و ممکنه ردی برای پلیس بذاری.
در کل، الان عملاً یک مسابقه جدی شروع شده بین آدم‌هایی که دنبال راحت‌تر ساختن این اسلحه‌ها هستن و اونایی که می‌خوان جلوی دسترسی آزاد به این تکنولوژی رو بگیرن! هنوزم مشخص نیست آخرش چی میشه یا کی از کی جلو می‌زنه. ولی چیزی که واضحه اینه که دیگه اسلحه‌های نامرئی و غیرقابل ردیابی اونقدری هم که فکر می‌کردن، ناشناس نیستن و میشه با کمی کنجکاوی سرنخ‌ها رو پیدا کرد.
خلاصه اگه تو دنیای پرینت سه‌بعدی فعالی، یا صرفاً برات تکنولوژی و امنیت جالبه، خوبه حواست به این چالش‌ها باشه و بدونی که داستان خیلی هیجانی‌تر از یه پرینت ساده‌ی اسباب‌بازی پلاستیکی شده!
منبع: +
