تجربه پیری با لباس مخصوص: چطوری روی عملکرد مغزی‌مون تاثیر می‌ذاره؟!

خب دوستای عزیز، امروز می‌خوام درباره یه تحقیق جالب براتون حرف بزنم که شاید تا حالا اسمش هم به گوشتون نخورده باشه: لباس تجربه پیری یا همون Aging Experience Suit (بهش میگن AES). حالا این چیه؟ لباس تجربه پیری در واقع یه دست لباس و تجهیزاتیه که بهت حس پیری می‌ده، مثلاً عینک‌های تار، وزنه برای سنگین کردن بدن، یا لوازمی که حرکت مفاصلت رو سخت می‌کنن. خلاصه، هدفش اینه که جوونا (یا هر کسی که می‌پوشدش) بفهمه آدمای مسن چه محدودیت‌هایی دارن.

معمولاً این لباس رو برای این استفاده می‌کنن که افراد همدلی (یعنی بهتر بتونن خودشون رو جای سالمندا بذارن) و دید مثبت‌تری نسبت به سالمندان پیدا کنن. اما این بار، محققین یه سوال جالب داشتن: اگه موقع تست‌های روان‌شناختی و مغزی این لباس رو بپوشی چی میشه؟ آیا واقعاً عملکرد مغز آدم رو هم تحت‌تأثیر قرار می‌ده یا نه؟

برای همین اومدن و روی ۴۸ نفر (که تقریباً ۷۳٪شون خانم بودن و میانگین سنشون حدود ۱۹.۵ سال بود) آزمایش انجام دادن. هر کسی دوبار تست داد: یه‌بار با لباس AES و یه‌بار بدون اون. تست‌ها شامل آزمون توجه و عملکرد اجرایی یا executive function (یعنی توانایی مدیریت و برنامه‌ریزی ذهنی)، مثل Trail Making Test یا TMT (آزمون وصل کردن دایره‌ها که سرعت و دقت مغز رو در توجه و جابه‌جا شدن از یه کار به کار دیگه می‌سنجه) و Cancellation Task (یه تست که باید بین کلی گزینه سریع دنبال یه چیز خاص بگردی و روش ضربدر بزنی) بود.

یه دوال تسک یا dual task هم داشتن: همزمان راه رفتن و از ۱۰۰ به عقب شمردن. یعنی داشتن می‌سنجدن که قسمت‌های مختلف مغز چقدر می‌تونن چندتا کار رو باهم انجام بدن (dual tasking یعنی همزمان کردن دو کار مختلف).

حالا نتایج چی شد؟ بچه‌ها وقتی لباس AES رو پوشیدن، توی هر دو نسخه آزمون TMT (یعنی TMT-A و TMT-B) عملکردشون بدتر شد. البته شاخص‌های مشتق‌شده از این تست خیلی فرق نکرد. توی تست Cancellation، بچه‌ها وقتی لباس رو پوشیده بودن، موارد کمتری رو پیدا و درست علامت زدن. توی دوال تسک هم معلوم شد همزمان راه رفتن و شمردن به عقب براشون سخت‌تر شده. جالب اینکه بیشتر حواسشون رو گذاشته بودن روی شمردن، پس کمتر راه رفتن! این نشون می‌ده توجهشون رو بیشتر به کار دوم (ذهنی) داده بودن تا حرکتی.

ضربان قلبشون هم ضبط شد تا میزان خستگی رو بسنجن – که خب اینم یه جورایی نشون می‌ده کل بدن تحت فشار بیشتری بوده.

نتیجه کلی این تحقیقات این شد که وقتی آدم لباس تجربه پیری می‌پوشه، عملکردش توی تست‌های مغزی و شناختی تقریباً تو همه موارد بدتر میشه. یعنی لباس AES فقط یه تجربه نمادین نیست؛ واقعاً باعث میشه آدم مثل یه فرد سالمند احساس محدودیت ذهنی و حرکتی کنه.

جمع‌بندی دوستانه: اگه کسی فکر می‌کنه پیری فقط یه شعار یا ظاهرِ داستانه، باید یه بار این لباس رو امتحان کنه! چون نه فقط دنیا رو با چشم سالمندا می‌بینه، بلکه مغزش هم واقعاً تحت چالش قرار می‌گیره – و این، نکته طلایی این تحقیق بود.

منبع: +