خب بذارین خیلی راحت براتون توضیح بدم که این تحقیق اومده سراغ آدمایی که قراره پیوند قلب انجام بدن، یعنی کسایی که تو لیست انتظار قلب جدید هستن. موضوع اصلی این بود که ببینن حال و هوای روحیشون چطوریه و اصلاً این روحیه روی سرنوشتشون تأثیری داره یا نه.
یه چیزی داریم به اسم «Affect» (حالت عاطفی یا احساسی)، که یعنی شما چقدر مثبت‌نگر یا منفی‌نگر می‌کنی، و دو مدل داره: Positive Affect (یا به‌طور خلاصه PA) یعنی مثبت بودن و حس خوب داشتن، و Negative Affect (یا همون NA) یعنی حسای منفی داشتن مثل استرس و غم و نگرانی.
حالا این تحقیق اومده به کمک یه پرسشنامه به اسم PANAS – یعنی یه آزمون ساده برای اندازه‌گیری همین حس مثبت و منفی – بین ۱۹۴ نفر از این داوطلب‌های پیوند قلب تو سه مرکز مختلف رو بررسی کرده. این کار رو چندبار انجام دادن: هم وقتی تازه وارد لیست انتظار میشن، هم هر سال که تو لیست موندن، و دوباره بعد از خودِ عمل پیوند.
نتایج جالب بود! بیشتر افراد مرد بودن (۶۹٪) و اکثرشون هم سفیدپوست (۸۴٪). وقتی که تازه وارد لیست شدن، حس مثبتشون (PA) تقریباً ۳۶ بود (که اگه کنجکاوی: این امتیازشونه)، و حس منفی‌شون ۱۸. خیلی شبیه آدم‌های عادی بود، یعنی دقیقاً بی‌تفاوت یا خیلی بالا/پایین نبودن، و وضعیتشون زیاد تغییر نکرد.
یه نکته دیگه هم داشتن به اسم «نسبت مثبت به منفی» یا همون PR، که یعنی عدد PA رو تقسیم بر NA می‌کنی تا بفهمی آدما کفه ترازشون کدوم طرفه (عدد بالاتر یعنی روحیه مثبت‌تر). این نسبت تو شروع کار تقریباً ۲/۳ بود یعنی روحیه مثبتشون اونقدرها هم بالا نبود، و حتی بعد از پیوند کمتر هم شد!
یعنی چی؟ یعنی کسایی که پیوند قلب می‌گیرن (که خب معلومه استرس زیادی دارن)، حتی بعد عمل هم ممکنه کمی حال روحیشون بدتر بشه. جالب اینجاست که هرچند حس مثبت بعد عمل کمتر میشه و حس منفی بیشتر، اما این تغییرات به اصطلاح «معنادار آماری» نبودن (یعنی از نظر عددی خیلی بزرگ نبودن که خیالت راحت باشه).
حالا سؤال مهم: این روحیه و حس‌ها روی سرنوشتشون چه تاثیری داشت؟ دانشمندها دنبال این بودن که ببینن آیا مثلاً کسایی که تو لیست هستن و روحیه‌شون مثبت‌تره، کمتر فوت می‌کنن یا بیشتر عمر می‌کنن، یا مدت بستری‌شون کمتر یا بیشتر میشه؟ اما جواب این بوده که واقعاً خیلی تفاوت محسوسی نبوده! میزان مرگ و زندگی یا حتی مدت موندن تو بیمارستان، با این حس‌ها رابطه مستقیمی نشون نداد.
ولی این وسط یه نکته جالب بیرون اومد: یعنی هر کسی که امتیاز PANAS اولیه‌ش بالاتر بود (حالا چه مثبت چه منفی)، بعد پیوند قلب کیفیت زندگی بهتری داشت. کیفیت زندگی یعنی چقدر بعد عمل راحت‌تر زندگی می‌کنه، با بدبختی و مشکل کمتری روبرو میشه، و خلاصه اوضاع روحی و جسمیش بهتر پیش میره.
نتیجه نهایی اینکه: برای آدم‌هایی که تو لیست انتظار پیوند قلبن، وضعیت روحیشون از همون اول می‌تونه یه جورایی پیش‌بینی کنه که بعد عمل زندگی‌شون چطور پیش میره. پس شاید بهتر باشه قبل عمل به وضعیت روحیشون بیشتر توجه شه، مثلاً مشاوره روان‌شناسی یا حمایت روحی براشون بذارن، که بعداً کیفیت زندگی بهتری رو تجربه کنن.
یه نکته هم اینجا اضافه کنم: اینجور تحقیق‌ها بهمون نشون میدن که فقط جسم مهم نیست، روحیه رو هم باید جدی گرفت – مخصوصاً برای کسایی که با عمل‌های حساس و سرنوشت‌ساز سروکار دارن. خلاصه حواست باشه همیشه یه روان سالم و حال خوب خیلی می‌تونه تو سختی‌ها به دادمون برسه!
منبع: +
