بیا با هم درباره تکنولوژی‌های تقویتی یا به زبان خودمونی‌تر، همون ابزارهایی که باعث میشن ما انسان‌ها قوی‌تر، هوشمندتر یا حتی بامزه‌تر بشیم، گپ بزنیم! این روزها خیلی سر و صدا به پا کردن و بخش زیادی از این ماجرا به خاطر پدیده به اسم هوش مصنوعی یا AI هست. اگه نمی‌دونی هوش مصنوعی چیه: همون سیستم‌های کامپیوتری هستن که می‌تونن مثل انسان‌ها فکر کنن، یاد بگیرن و تصمیم بگیرن!
حالا چرا همه از تکنولوژی‌های تقویتی اینقدر تعریف می‌کنن؟ واقعیت اینه که کلی فرضیه و هایپ وجود داره که میگن این فناوری‌ها می‌تونن زندگی، سواد، فرهنگ، هنر، اقتصاد و حتی روابط اجتماعی ما رو دگرگون کنن. ولی بیاید واقع‌بین باشیم، ما هنوز دقیق نمی‌دونیم همه اون وعده‌ها چجوری قراره عملی بشه!
یکی از مشکلات بزرگی که درباره AI تو دنیا وجود داره، خودِ تعریف این فناوریه! همه واژه‌هایی مثل “هوش مصنوعی” یا “عامل” یا حتی “رابطه عامل و عامل‌بودن” رو مطرح می‌کنن اما خیلی وقتا منظورشون یکی نیست. اینجاست که سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO) وارد ماجرا میشه و یه دسته‌بندی واسه انواع AI ارائه داده. WIPO یعنی یه سازمان بین‌المللی که قوانین مربوط به اختراعات و تکنولوژی رو زیر نظر داره.
بیاید یه کلمه تخصصی دیگه رو هم رفیقانه باز کنیم: تو رسانه‌ها و مطالعات ارتباطات کلی درباره “عامل” یا Agent حرف می‌زنن. عامل یعنی موجودی (مثلاً یه ربات یا نرم‌افزار) که خودش می‌تونه کار کنه و تصمیم بگیره. حالا “Agency” یعنی همون توانایی عملی و انتخاب داشتن این عامل‌ها. وقتی می‌گیم یک ربات agency داره، یعنی می‌تونه خودش یه تصمیم بگیره، بدون اینکه مستقیماً دستور بگیره.
یکی دیگه از بحث‌های داغ این فضا اینه که چطور همین عامل‌های غیرانسانی (مثلاً ربات‌ها تو صنعت) باعث پیشرفت تکنولوژی‌های تقویتی شدن. در واقع یه گوشه مهم ماجرا اینه که شرکت‌ها و صنعت‌ها دارن روز به روز نقش بیشتری به این ربات‌ها و سیستم‌های هوشمند جدید میدن و همین هم باعث تغییر شکل کارها شده.
یه نکته جالب دیگه اینه که چطور بازاریاب‌ها و تبلیغات به کمک میان تا ما انسان‌ها رو تشویق کنن که از تکنولوژی‌های جدید استفاده کنیم و باهاشون کنار بیایم. مثلاً وقتی یه محصول جدید میاد، رسانه‌ها و بازاریاب‌ها با تبلیغات جذاب به ما نشون میدن که چطور این وسیله زندگیمون رو راحت‌تر میکنه و ما هم به مرور بهش عادت می‌کنیم. این همون معنای Enculturation هست؛ یعنی جا افتادن یه پدیده تو فرهنگ و زندگی روزمره.
خیلی از محقق‌ها دارن بررسی می‌کنن که چطور مردم دارن بیشتر و بیشتر وارد دنیای دیجیتال تجاری میشن؛ مثلاً تجربه‌هایی که تو Metaverse داریم. اگه با Metaverse آشنا نیستی، باید بدونی که یه جور دنیای مجازی سه‌بعدیه که می‌تونی توش شخصیت بسازی، کار کنی، برید خرید یا حتی مهمونی بری! یعنی یه جور زندگی دیجیتال بعد از اینترنت حال حاضر.
آخرش هم کلی ادعا مطرح میشه درباره این که Metaverse و تکنولوژی واقعیت افزوده (Augmented Reality یا AR – یعنی اضافه کردن دیتا یا تصویر به دنیای واقعی با گوشی یا عینک مخصوص) قراره چطور دنیا رو تغییر بدن. بعضیا خیلی مثبتن و بعضیا هنوز شک دارن. خلاصه، این تکنولوژی‌ها اومدن که بمونن و هنوز معلوم نیست دقیقاً ماجرا به کجا ختم میشه. ولی یه چیز روشنه: زندگیمون داره کم‌کم با این تغییرات، دیجیتال‌تر و هیجان‌انگیزتر میشه!
منبع: +
