خب بیا یه کم در مورد هوش مصنوعی و اون چیزی که بهش میگن AGI گپ بزنیم—این همون Artificial General Intelligence هست، یعنی یه جور هوش مصنوعی که بتونه تقریباً هر کاری که یه انسان بلده رو انجام بده و حتی ازش جلو بزنه! مثلاً میتونه هم برنامه بنویسه، هم دارو کشف کنه، هم پازل حل کنه و خلاصه همه فن حریف باشه. (AGI یعنی هوش مصنوعی عمومی که مثل آدم تو همه زمینهها میشه روش حساب کرد، نه فقط تو کارهای خاص.)
الان هوش مصنوعیهایی داریم که کارای عجیب غریب میکنن؛ مثلاً دارو پیدا میکنن یا کد نویسی میکنن، ولی هنوز بچه بازیهایی مثل حل یه پازل ساده رو گاهی درست انجام نمیدن! یعنی یه جاهایی هست که آدم عادی خیلی راحتتر از هوش مصنوعی میتونه برنده بشه. اصل ماجرا همینه: آیا میتونیم هوش مصنوعی بسازیم که تو همه زمینهها با آدمها رقابت کنه یا حتی بهتر از ما باشه؟
یه سری آدمای کلهگنده تو این زمینه حسابی هیجانزدهان! مثلاً داریو آمودای (Dario Amodei)، یکی از موسسای شرکت Anthropic، گفته شاید تا ۲۰۲۶ یه هوش مصنوعی “واقعاً قوی” بسازیم! منظورش چیه؟ یه هوش مصنوعی که بتونه تو اوج تخصص و سطح نوبل (یعنی مثل یه آدمی که نوبل گرفته باهوش باشه) فکر و تصمیم بگیره و حتی بین متن، صدا یا تو دنیای واقعی راحت سوییچ کنه. حتی گفته این مدلها دیگه فقط منتظر دستور نمیمونن، خودشون هدف میسازن و بهش میرسن—یعنی خودشون عقل و اراده دارن عجیب! (این بخش رو میگن autonomy یا خودمختاری، یعنی خودش هدف گذاری میکنه.)
از اون طرف، سم آلتمن (Sam Altman) مدیر OpenAI گفته قابلیتهای AGI تقریباً داره کمکم معلوم میشه و مثلاً مثل برق یا اینترنت میتونه دنیامون رو عوض کنه! اون پیشرفتهای سریع مدلهای هوشمند رو به افزایش قدرت آموزش دادن، دادههای بیشتر، سرعت بالاتر و حتی ارزونتر شدن همه این پروسهها ربط داده. به گفته خودش این پیشرفت اقتصادی و فنی سرعت خیلی عجیب (سوپر اکسپوننشیال، یعنی یه جور پیشرفت خیلی خیلی سریعی که هر لحظه هم سریعتر میشه!) پیدا کرده.
تحقیقات هم نشون میده که خوشبینی فقط مخصوص این آدمای معروف نیست. یه نظرسنجی بین کلی متخصص هوش مصنوعی نشون داده حداقل پنجاه درصد احتمال دادن که تا ۲۰۲۸ هوش مصنوعی بتونه به چندتا از مهمترین ویژگیهای AGI برسه! یا مثلاً ۱۰ درصد احتمال دارن که تا ۲۰۲۷، ماشینها تو همه کارها (بدون کمک آدمیزاد) از خودمون بهتر بشن؛ این احتمال برای سال ۲۰۴۷ میشه ۵۰ درصد! با هر پیشرفت، زمان دستیابی به AGI کمتر میشه—یعنی اون موقع که GPT-3 (یکی از هوش مصنوعیهای معروف) تازه اومده بود، میگفتن ۵۰ سال طول میکشه ولی الان میگن شاید تا ۵ سال اتفاق بیفته.
یان برَت، یکی از مسئولای شرکت مشهور ARM و متخصص ماشین لرنینگ (یادگیری ماشینی یعنی همون قِلِق یاد گرفتن کامپیوتر از دیتاها)، گفته: «مدلهای زبونی و استدلالی بزرگ دارن تقریباً همه صنایع رو تغییر میدن.» یعنی هر جا بری، هوش مصنوعی رد پاش دیده میشه!
در کل، کلی تحقیق و داده هست (که توسط آدمیزاد جمعآوری و نوشته شده و نه هوش مصنوعی!) که نشون میده مسیر خیلی عجیبی رو تو هوش مصنوعی داریم میریم. فقط باید حواسمون باشه، آینده دنیای تکنولوژی میتونه یه دفعه حسابی سورپرایزمون کنه!
خلاصه اگر دوست داری گزارشهای کاملتر و دیتای دقیقتر رو هم ببینی، پیشنهاد میکنم یه سر به منابع اصلی و گزارشهایی مثل گزارش MIT Technology Review بزنی؛ اونجا اطلاعات خیلی بروز و باحال پیدا میشه!
منبع: +