اگه فکر می‌کنید چین هنوز برای تکنولوژی‌های مهمش دست به دامن شرکت‌های خارجی میشه، باید بدونید دیگه این‌طوری نیست! سد ژی‌لو‌دو (Xiluodu)، که جزو بزرگ‌ترین نیروگاه‌های برق‌آبی جهانه، کل سیستم کنترلش رو از تجهیزات خارجی به تکنولوژی داخلی خود چین سوئیچ کرده. قبلاً کلی از سیستم‌هاش بر پایه PLCهای زیمنس آلمان و اشنایدر فرانسه بودن—PLC هم یعنی اون کامپیوترهایی که توی کارخونه‌ها و نیروگاه‌ها همه‌چیز رو زیر نظر می‌گیرن و کنترل میکنن (Programmable Logic Controller). اما حالا همه این تجهیزات رو با سیستم‌های ساخته‌شده توسط شرکت لوونگ‌سان (Loongson) عوض کردن.
دلیل اصلی این کار چیه؟ خب، خلاصه بخوام بگم موضوع به “امنیت ملی” و نگرانی از زنجیره تأمین برمی‌گرده. مثلاً سال‌ها پیش ویروس استاکس‌نت (Stuxnet) اومده بود سراغ PLCهای زیمنس تا برنامه هسته‌ای ایران رو خراب کنه—پس این چیزا واقعاً برای امنیت یه کشور مهمه. حالا چین نمی‌خواد وابسته باشه و بزنه توی کار بومی‌سازی، یعنی همه چی رو خودش بسازه و کنترل کنه.
حالا یه کم از سد ژی‌لو‌دو بگم: این نیروگاه بعد از سد سه‌دره و بای‌هاتان، سومین سد بزرگ چین و چهارمین بزرگ دنیاست. رو هر ساحلش ۹ تا توربین ۷۷۰ مگاواتی نصب کردن که کلاً ظرفیت ۱۳/۸۶ گیگاوات برق داره. حسابی عظیم و فوق‌العاده پیشرفته است! تازه، سیستم جدید NJ400 که شرکت Atekon با چیپ‌های 3C6000 لوونگ‌سان ساخته، از ماه آگوست جایگزین PLCهای قدیمی اشنایدر و زیمنس شده.
لوونگ‌سان خودش قبلاً زیر مجموعه آکادمی علوم چین بوده و الآن به عنوان یه شرکت مستقل، قلب تپنده‌ی پروژه‌های زیادیه که هدفشون کم کردن وابستگی به تکنولوژی‌های خارجیه. پردازنده‌های Loongson از سال ۲۰۰۱ دارن توسعه پیدا میکنن و جدیدترین مدلش، 3C6000، با معماری اختصاصی خود شرکت یعنی LoongArch ساخته شده. این یعنی دیگه نیازی به مجوزای خارجی یا زنجیره تأمین بین‌المللی نیست. جالبه بدونید آمریکا سال قبل لوونگ‌سان رو تحریم کرد که نتونه به تکنولوژی‌های آمریکایی دسترسی داشته باشه، اما شرکت همچنان توی صنعت چین داره رشد می‌کنه.
این PLCهای وطنی فقط مخصوص سد ژی‌لو‌دو نیستن! توی سد سه‌دره (Three Gorges) و سد شیانگ‌جیا‌با (Xiangjiaba) هم از همین سیستم استفاده میکنن. علاوه بر این‌ها، شرکت Atekon تونسته PLCهای ساخت چین رو توی راه‌آهن‌های پرسرعت، معادن زغال‌سنگ، نیروگاه‌های حرارتی و صنایع پتروشیمی هم به کار بگیره. حتی الان تامین‌کننده سطح A شرکت توشیبا ژاپن هم شده و برای پروژه‌های جنوب شرق آسیا PLC می‌فرسته!
تا چند وقت پیش، بازار PLC چین دست برندهای بزرگی مثل زیمنس و اشنایدر بود—چیزی حدود ۵۰٪ بازار متوسط و بزرگ فقط دست زیمنس بود و سهم شرکت‌های چینی زیر ۶٪ می‌شد! ولی الان داره ورق برمی‌گرده، چون استفاده از سیستم کنترل بومی کلی مزیت داره؛ از جمله امنیت بالاتر در برابر حملات سایبری (Cyberattack یعنی حمله‌هایی که با هک کردن یا نفوذ نرم‌افزاری سعی میکنن سیستم‌ها رو مختل کنن) و اینکه دیگه احتمال اینکه تامین قطعه یا پشتیبانی دچار مشکل بشه خیلی کم‌تره.
در مجموع، این حرکت چین نشون میده چقدر براش مهمه که کنترل تکنولوژی‌های استراتژیک توی دست خودش باشه تا نگران وابستگی و تهدید بیرونی نباشه. یه جورایی مثل اینه که بگی: “دیگه خودمون همه چیمون رو داریم، به کسی هم احتیاج نداریم!”
منبع: +
