احتمالاً یه مدت اسم ChatGPT-5 رو زیاد شنیدی، مخصوصاً مدل Proش که حسابی سر و صدا به پا کرده. حالا اگه کنجکاوی بدونی فرق این Pro که ماهی ۲۰۰ دلار پولشه (!) با نسخه سادهش چیه و واقعاً میصرفه اینهمه پول بدی یا نه، بیا با هم یه نگاهی بندازیم به داستان جذابی که یکی رفته بررسی کرده.
داستان قدرت Pro؛ یعنی یه جور موتور ۸ سیلندر برای هوش مصنوعی!
اول از همه یه نکته: ChatGPT-5 Pro مثل همون ماشین های عضلانی یا پرقدرته! یعنی قدرت پردازشی و مغزش بیشتره. جوابهاش رو دقیقتر و طولانیتر و با فکر بیشتر میده (ولی این قدرت باعث میشه جواب دادنش هم طول بکشه، حدود ۵ دقیقه واسه یه سؤال پیچیده!).
نسخه معمولی ChatGPT-5 واسه خیلیا کاملاً کافی و کار راهاندازه. ولی چون نویسنده خیلی کنجکاو بوده بدونه این همه قدرت اضافه واقعاً به درد میخوره یا نه، هر دو مدل رو با سؤالهای غیرمعمول تست کرده…
وقتی بحث میره سر معماری و سیاهچالهها! 😎
یه سؤال عجیب و جالب: «چطوری فیزیک سیاهچالهها میتونه الهامبخش معماری باشه، و یه ساختمون آیندهنگر با این ایده چه شکلی میشه؟»
سیاهچاله: (یادت باشه، سیاهچالهها این اجرام عجیب و پرقدرت توی فضا هستن که هرچی نزدیک میشه حتی نور هم کشیده میشه توش—یعنی جایی که نیروی گرانشش خیلی زیاده.)
مدل سادهتر (ChatGPT-5 عادی) یه ساختمون به اسم “برج افق رویداد” پیشنهاد داد؛ یه سازه استوانهای بلند توی شهر، با شیشههای خمیده و تیره که حسی شبیه کش آمدن فضا و نور رو موقع راه رفتن اطرافت منتقل کنه. یعنی مثلاً مثلاً انعکاسها کش میاد، یه جورایی مثل تاثیر سیاهچاله روی زمان و فضا.
اما مدل Pro خیلی حرفهایتر و هیجانانگیزتر تعریف کرد. رفت تو خط داستانسرایی: اسم ساختمونش رو گذاشت “ارجوسفر” (ergosphere)، یه جور میدان علم و هنر عمومی که توی یه میدان شهری و بهشکل حلقهای معلق قرار گرفته، با متریال خاص که مثلا تو ظهر خیلی مات دیده میشه و غروب رنگش عوض میشه. حتی اشاره کرد کدوم مغازهها کجا باشه، سیستم تهویه و رفتار ساختمون تو فرهنگ شهر رو هم توضیح داد! یعنی عین یه تور مجازی ساختمون رو نشونت داد.
راهنمای تولهسگ داری (حتی برای آدمای خیلی دقیق!)
بعد رفته سراغ یه موضوع ساده و دوستداشتنی: «یه راهنمای کامل واسه تربیت تولهسگ! البته بر اساس علوم رفتاری و برنامهریزی واقعی.»
مدل معمولی خیلی خلاصه گفت تربیت سگ یعنی ارتباط ساختارمند. سریع رفت سراغ آموزش بر اساس “شرطیسازی کنشگر” (operant conditioning، یعنی اون سیستمی که توش حیوان با پاداش یاد میگیره کار درست رو انجام بده) و جدولی نوشت با توصیههایی مثل این که اگه سگ واسه باکس مقاومت میکنه، از تایمهای خیلی کم شروع کن و یواش یواش زیادش کن.
ولی Pro اومد یه چیز در حد کتاب نوشت! رفته بود سراغ خصوصیت نژادها، شرایط محیطی و حتی یه برنامه ۱۲ هفتهای مرحلهبهمرحله گذاشت با هدف روزانه و هفتگی. محتوای علمی روز رو هم توی جدول آورده بود؛ مثلاً گفته بود “شکلدهی رفتار” (shaping) یعنی چی و حتی مطالعات علمی جدید رو تو همین زمینهها بهت نشون میداد.
معمای اسکار؛ چطوری هم هنری باشه هم عامهپسند؟
این یکی دیگه سوژه همیشه بحثبرانگیزه! پرسیدن: چطور میشه کاری کرد که اسکار هم ارزش هنری فیلم رو حفظ کنه، هم مخاطب عام، یعنی فیلمهای پرفروش، سهم بیشتری داشته باشن؟
مدل عادی اول کمی تاریخچه گفت، بعد یه مدل امتیازدهی ترکیبی پیشنهاد داد که فروش، امتیاز و نظر منتقدها رو تو انتخاب دخیل کنه و مثلاً فیلمهایی مثل “نگهبانان کهکشان”، “گذشتهها” و فیلمهای مستقل رو مثال آورد.
ولی Pro افتاد تو دل ماجرا، یه داستان بلند در مورد سقوط مخاطبهای اسکار و مشکلات امروزی نوشت، از گزارشهای نیلسن (Nielsen – یه شرکت معروف که آمار بینندهها رو جمع میکنه) مثال زد، کلی پیشنهاد برای توازن بین فیلمهای هنری ناب و بلاکباسترهای عظیم داد و حتی قدمبهقدم راه انداختنش و سنجش موفقیتش رو گفت.
جمعبندی آخر؛ برای کی واقعاً لازمه؟
خلاصه کلام! ChatGPT-5 Pro واقعاً یه جور مغز متفکر عمیق و تحلیلگره که واسه سؤالهای خیلی پیچیده و پروژههای خاص به کار میاد. ولی واقعیتش اینه ۹۵٪ از نیازها با همون نسخه معمولی هم به راحتی حل میشه و اصلاً به اون عمق کتابنویسی یا داستانسرایی احتیاج نداری.
واقعیت: لازم نیست هر کی دنبال یه جواب خوبه حتماً بره ۲۰۰ دلار بده. مگر اینکه واقعاً بخوای سیاهچاله بسازی، تولهسگ رو با جدیدترین متدهای مغز و اعصاب تربیت بدی، یا اصلاً برنامهی استراتژیک اسکار بنویسی!
خلاصه اگر چندتا استفاده خیلی خاص داری، Pro به کارت میاد. وگرنه همون ChatGPT-5 معمولی خودش شاهکاره!
دوست داری درباره هوش مصنوعیهای عجیبتر و تخصصیتر بدونی؟ مثلاً اوپراتورهای خودکار OpenAI که میتونن برا شام میز رزرو کنن و کلی کار عجیب برایت انجام بدن؟ بیا توی سایت TechRadar یکم بگرد، کلی مقاله خفن هست!
منبع: +