خب بچهها! اگه به فضا و ماجراهای مرموزش علاقه دارین، این یکی براتون حسابی جذابه. قراره درباره پرتاب جدید و مخفی هواپیمای فضایی X-37B حرف بزنم که همکاری ارتش آمریکا و SpaceX هست و تازه هم پرتاب شده. شایعات و رازهای زیادی دور و بر این پروژه هست و ارتش آمریکا هم دوست نداره کسی چیزی ازش بفهمه!
ماجرا اینطوریه: همین چند روز پیش، شرکت SpaceX با موشک معروفش یعنی Falcon 9، این فضاپیما رو از مرکز فضایی کندی ناسا تو فلوریدا به فضا فرستاد. ساعتش هم دقیقاً ۱۱:۵۰ شب به وقت محلی بود. بعد از پرتاب، مرحله اول موشک طبق برنامه فقط ۸.۵ دقیقه طول کشید تا دوباره روی زمین—و دقیقتر بگم، در ایستگاه فضایی نیروی هوایی کیپ کاناورال—فرود بیاد. بعدش، مرحله دوم موشک، X-37B رو برد سمت مدار پایینی زمین (اینجا منظور Low Earth Orbit هست، همون نزدیکی زمین که ماهوارهها بیشتر اونجا پرسه میزنن) و کارای اصلیش اونجا انجام میشه.
این هواپیمای فضایی که اسم رسمیش Orbital Test Vehicle یا بهاختصار OTV هست (یعنی وسیله تست مداری – آروم و بیسروصدا تجهیزات جدید رو تو مدار امتحان میکنه)، حدوداً ۸.۸ متر طولشه، یعنی تقریباً اندازه مینیبوس! ظاهرش هم خیلی شبیه شاتلهای فضایی قدیمیه ناسا طراحی شده. اسم این ماموریت خاص هم USSF-36 بود.
نکته جالبش اینه که هیچکس واقعاً نمیدونه اون بالا داره چی کار میکنه! همه چی محرمانست و حتی SpaceX هم به دستور نیروی فضایی آمریکا خیلی زود پخش زنده پرتاب رو قطع کرد!
اما یه سری اطلاعات کوچیک از تجهیزات این پرواز پخش شده: مهمترینشون، فناوری ارتباطات لیزری نسل جدیده (یعنی انتقال داده با نور لیزر سریعتر و مطمئنتر از امواج رادیویی معمولی)، و آزمایش یه سنسور کوانتومی لَنگر! اگه عجیب شد خوب گوش کن: سنسور کوانتومی لنگر (Quantum Inertial Sensor) یعنی یه دستگاه اندازهگیری خیلی دقیق که مثلاً میتونه حرکت، شتاب یا موقعیت یه وسیله رو بدون نیاز به GPS تشخیص بده—فوقالعاده حیاتی وقتی که مثلاً سیگنال GPS قطع باشه یا دشمن بخواد مختلش کنه.
ارتش گفته این آزمایشها باعث میشه ماهوارهها و سفینههای آمریکایی بتونن حتی تو محیطهایی که GPS کار نمیکنه هم خودشون رو گم نکنن و به راهشون ادامه بدن. تازه این تکنولوژیها برای سفرهای طولانیتر—مثلاً رفتن تا ماه یا فراتر—هم خیلی کاربردی میشن. اصلاً یکی از آرزوهاشون اینه که فضانوردان آینده بدون نیاز به هیچ سیگنال کمکی، فقط با این حسگرها توی فضا سفر کنن.
یکی از جذابترین بخشها هم، آزمایش ارتباط لیزری بین ماهوارههای تجاری هست.
واکنش ژنرال سالتزمان (رئیس عملیات فضایی آمریکا) این بود: «این نمایش قابلیتها باعث میشه شبکههای ما مقاومتر، قابل اعتمادتر، منعطفتر و با سرعت انتقال داده بالاتری کار کنن.» حتی شایعههایی هست که شبکه ماهوارهای معروف Starlink—همون که الان ۸ هزار ماهواره کوچیک تو مدار داره—یکی از این شبکهها برای تست بوده.
یه نکته تاریخی باحال هم بگم: X-37B قراره هر دفعه عمودی با موشک پرتاب شه، ولی وقتی بیاد پایین، مثل هواپیما روی باند فرود میاد. از سال ۲۰۱۰ اولین بار ماموریت خودش رو شروع کرد و از اون موقع رکوردای جالبی زده. مثلاً پرواز قبلیش ۴۳۴ روز تو مدار موند (یعنی بیش از یک سال)، و قبلش هر ماموریت، مدت بیشتری نسبت به قبلی تو فضا میموند! قبلاً زمانهای مأموریتش از ۲۲۴ روز شروع شد و تا ۹۰۸ روز هم بالا رفت. الان هیچکس نمیدونه این یکی قراره چند روز اون بالا بمونه—ارتش میذاره همه تو خماری بمونن!
از نظر فنی، این هشتمین پرواز X-37B هست. جالب اینجاست که این سومین بار بود که پروازش رو با یکی از موشکهای SpaceX انجام داد (دو بار با Falcon 9 و یه بار با Falcon Heavy)، اون پنج تای دیگه هم با موشک معروف Atlas V پرتاب شدن که الان به تدریج با مدل جدیتر یعنی Vulcan Centaur جایگزینش میکنن.
در کل داستان X-37B یکی از مرموزترین و جذابترین پروژههای فضایی دنیاست که هر مأموریتش کلی سؤال و شایعه جدید به وجود میاره. مطمئن باشین این ماجرا ادامه داره و دوباره خبرای باحالی ازش میشنویم!
منبع: +