تا حالا به این فکر کردی چقدر شبکههای اجتماعی میتونن توی روزای سخت و بحرانی مثل دوران قرنطینه کرونا کمککننده باشن؟ یه تحقیقی انجام دادن که واقعاً نتایج جالبی داشته. اصل ماجرا اینه که شبکههای اجتماعی فقط واسه وقتگذرونی نیستن، بلکه یه جورایی نقش “طناب نجات” رو توی دوران بحران بازی میکنن!
اول بذار یه چیزی رو توضیح بدم. توی این تحقیق از یه مدل به اسم OSROR استفاده کردن. اگه این اسم برات ناشناسه، راحت بگم: این مدل بررسی میکنه که آدمها وقتی حس تهدید میکنن (مثلاً توی بحران کرونا)، چطوری از منابع مختلف مثل شبکههای اجتماعی کمک میگیرن تا مقاومت ذهنیشون (یعنی همون تابآوری، که به انگلیسی میگن Resilience) بره بالا و با مشکلات روانی کنار بیان.
حالا چی کار کردن؟ اومدن از ۵۱۷ نفر پرسیدن که شبکههای اجتماعی چه تأثیری رو استرس و تنهاییشون توی قرنطینه گذاشته. نتایجش واقعاً باحاله!
چه شد؟ جمعبندی تحقیق اینه که آدمها وقتی تو خونه حبس بودن و حس میکردن تهدید شدن (یعنی ترس و استرس کرونا)، شبکههای اجتماعی تونستن حسابی استرس و تنهایی رو کم کنن. این اثر بیشتر به خاطر این بود که آدمها از طریق این پلتفرمها احساس “حمایت اجتماعی” کردن. منظور از حمایت اجتماعی اینه که دوستان و فامیل یا حتی آدمهای غریبه ازشون حمایت کردن و بهشون روحیه دادن یا حرف زدن و درد دل کردن.
یه نکته باحال دیگه: تأثیر همین “حمایت اجتماعی” روی کاهش تنهایی خیلی بیشتر بود از این که بخوای فقط دنبال اطلاعات بگردی که استرست رو کم کنه. مثلاً اینکه بری خبرهای مربوط به کرونا رو بخونی، درسته یکم اضطراب رو کمتر میکنه، اما حرف زدن با بقیه توی شبکههای اجتماعی کلی بیشتر حال میده و تو رو از حس تنهایی نجات میده.
انگار اون “تابآوری” یا مقاومت روانی، هرچی بالاتر باشه، هم استرس آدم کمتر میشه، هم تنهاییش. یعنی آدمهایی که تونستن با کمک شبکههای اجتماعی مقاومت ذهنی خودشون رو تقویت کنن، از نظر روحی خیلی حالشون بهتر بوده.
یه چیز جالب دیگه هم این بود: آدمهایی که یه جور اتفاقی (یعنی بدون اینکه دنبال خبرای خاصی باشن) توی شبکههای اجتماعی با اطلاعات مربوط به کرونا مواجه میشدن، ارتباط بین حس تهدید و نیاز به جستجو کردن خبر رو توشون کمتر میکرد. یعنی مثلاً همین که تو اینستاگرام بچرخی و همینطوری به چشم بخوره، کافی بوده که دیگه کمتر دنبال اخبار ترسناک بری.
جمعبندی نهاییش اینه که اگه بتونیم تو شبکههای اجتماعی حمایت اجتماعی رو بیشتر کنیم، کیفیت اطلاعات بحرانی رو بالا ببریم و کارهایی کنیم که آدمها تابآوری بیشتری پیدا کنن، میتونیم کلی به سلامت روان افراد توی بحرانها کمک کنیم.
پس دفعه بعدی که داری توی تلگرام یا اینستاگرام میچرخی و به دوستات دایرکت میدی یا یه پست بامزه میذاری، بدون همین کار سادهت داره به حال خوب روان خیلیها کمک میکنه! شبکههای اجتماعی فقط جای فان نیست، بلکه یه کمک بزرگه واسه موقعهایی که همه چیز سخت میشه!
منبع: +