بیا با هم یه موضوع خیلی جالب رو بررسی کنیم: رابطه بین دانشجوی دکترا و استاد راهنماش و اینکه اصلاً ذهنیت و انتظارات دانشجوها چه تاثیری رو این رابطه و پیشرفت تحصیلی‌شون داره یا نه. می‌دونی که استاد راهنما یا «advisor» همون کسیه که کل روزای دکتراتو باهاش سر و کله می‌زنی و کار تحقیقی تو رو هدایت می‌کنه. این مقاله دقیقاً رفته سراغ این موضوع که آقا، برداشت و نقش ذهنی خود دانشجو و تصوری که از استادش داره چقدر می‌تونه همه چی رو تغییر بده!
خب، این تحقیق کی و کجا انجام شده؟ سه تا دانشجوی دکترا اهل چین رو انتخاب کردن که همگی اومده بودن کره جنوبی درس بخونن. روش کار جالب بود: با تک‌تک بچه‌ها مصاحبه کردن، کلی ویدیو، ایمیل و پیام رد و بدل شده بین اونها و استاداشون رو هم جمع کردن. اصل اطلاعات همون صحبت مستقیم با دانشجوها بود و اطلاعات دیگه رو واسه تایید و تکمیل حرف‌ها استفاده کردن. تو علم، به این روش بررسی داده کیفی (qualitative methods) می‌گن، یعنی می‌رن سراغ تجربه و حس و حال آدم‌ها تا ببینن تهش به چی می‌رسن، نه اینکه فقط اعداد و آمار رو بشمارن.
یکی از نظریه‌هایی که تو این تحقیق استفاده شد، نظریه نقش یا Role Theory هست. بذار یه توضیح کوچولو بدم: این نظریه می‌گه نقش‌هایی که ما تو ذهنمون برای خودمون و دیگران تصور می‌کنیم، روی رفتار و انتظارمون تاثیر می‌ذاره. مثلاً دانشجو فکر می‌کنه باید مثل کارمند باشه یا باید همیشه از استادش کمک بگیره یا نه، باید مستقل کار کنه. همین ذهنیت‌ها باعث میشه رابطه با استاد هم جور دیگه‌ای شکل بگیره و حتی رو پیشرفت توی پروژه دکترا هم تاثیر بذاره.
نتیجه چی شد؟ خیلی خلاصه ولی مهم! وقتی هر کدوم از این دانشجوها توقع و برداشت مختلفی از نقش خودش و استاد داشت، مدل رابطه‌شون با استاد کلاً فرق کرد. این یعنی رفتار و انتظاری که داشتن (مثلاً کمک خواستن یا مستقل بودن)، باعث شد تعاملشون با استادشون متفاوت باشه. اگه دانشجو توقعش برآورده نمی‌شد یا استادش نمی‌فهمید چرا فلان کار رو می‌کنه، کل فضای رابطه ممکن بود سرد یا حتی مشکل‌دار بشه. اما برعکس، اگه زبان هم رو خوب می‌فهمیدن، کلی تو یادگیری و حتی تا روز فارغ‌التحصیلی جلو می‌افتادن. پس به طور مستقیم، رابطه با استاد یعنی پیشرفت در مسیر دکترا!
آخرش چی؟ مقاله به یه سری پیشنهاد برای استادها دادن (که بدونن با هر دانشجویی چطوری برخورد کنن) و البته گفتن این تحقیق فقط روی سه نفر بوده، پس نباید همه جای دنیا نتیجه یکسان بگیریم.
پس اگه قراره بری دکترا یا یه روزی شدی دانشجوی دکترا، اینو بدون که برداشت و دیدگاه تو نسبت به وظیفه خودت و نقش استاد راهنمات خیلی مهم‌تر از اون چیزیه که فکر می‌کنی. رابطه خوب با استاد یعنی یه دکترای شیرین‌تر و سریع‌تر!
منبع: +
