بیا یکم راحت و بی‌تکلف درباره اضطرابِ پیری حرف بزنیم؛ این همون حس و فکریه که خیلی‌هامون درباره پیر شدن یا آدمای سن‌بالا داریم و می‌تونه حسابی روی حال و روز آدم تأثیر بذاره، مخصوصاً وقتی حرفِ سالم موندن و فعال موندن با بالا رفتن سن درمیونه. اغلب، وقتی درباره اضطرابِ پیری صحبت می‌کنن، میرن سراغ چیزایی مثل احساسات، هویت و اینجور بحثا. یعنی نگاهشون روان‌شناسانه‌ست. ولی یه چیزی رو خیلی‌ها بهش کمتر توجه می‌کنن و اونم جایگاه اجتماعی-اقتصادی هر آدمه! خب جایگاه اجتماعی-اقتصادی یعنی چی؟ یعنی مثلاً وضعیت تحصیلی، پول و درآمد و شرایط شغلی که هر کسی داره، چجوری روی ذهنیتش درباره زندگی و آینده تأثیر می‌ذاره.
حالا این تحقیق تازه اومده دقیقاً به همین داستان پرداخته و داده‌های زیادی هم از چین جمع کرده (روی یه چیزی به اسم Chinese General Social Survey کار کردن که یعنی یه نظرسنجی گسترده بین مردم چین راجع به کلی مسایل اجتماعی). توی این مطالعه، محقق‌ها اومدن دو تا تئوری بزرگ رو با هم ترکیب کردن: یکی تئوری علل بنیادی سلامت (یعنی اینکه ریشه‌ای‌ترین چیزا مثل پول و سواد می‌تونن روی سلامتی تأثیر بذارن) و یکی دیگه تئوری فرایند استرس (که توضیح می‌ده چی باعث استرس آدم‌ها میشه و این استرس‌ها چه پیامدی دارن).
خب نتیجه‌ها چی شد؟ خلاصه داستان اینه: هرچی وضعیت اجتماعی-اقتصادی آدم بهتر باشه (یعنی تحصیل‌کرده باشی و درآمدت خوب باشه)، کمتر اضطرابِ پیری می‌گیری! این قضیه فقط مستقیم نیست، یعنی فقط چون پول‌داری، کمتر نگران پیری می‌شی؛ بلکه غیرمستقیمم تأثیر داره. چجوری؟ وقتی شرایطت بهتره، احتمال اینکه بیماری خاصی بگیری یا نگران این باشی که در آینده مراقبت لازم پیدا نمی‌کنی، کمتر میشه. از اون ور، اگه به آینده زندگیت امیدواری و حس مثبتی به موقعیت اجتماعیت داری، باز کمتر از پیر شدن می‌ترسی.
یه نکته جالب دیگه که توی تحقیق پیدا کردن اینه که تأثیر تحصیلات و درآمد روی اضطراب پیری با توجه به محل زندگی فرق می‌کنه: اگه تو شهری زندگی می‌کنی که کلی امکانات داره و اصطلاحاً پرجمعیته (یعنی تو مناطق شهریِ پرجنب و جوش)، این رابطه قوی‌تر میشه. اما کسایی که تو روستا زندگی می‌کنن، معمولاً بیشتر مضطرب پیر شدن میشن تا شهری‌ها. مخصوصاً اگه امکانات کم‌تری هم داشته باشن یا احساس کنن آینده مالی‌شون مبهمه.
البته یه راهکار هم پیشنهاد شده: کسایی که تو روستاها زندگی می‌کنن و بیشتر اضطراب دارن، اگه تو بیمه‌های اجتماعی (مثل بیمه درمانی یا بازنشستگی) عضو بشن، استرس و ترسشون از پیر شدن کلی کم میشه. این بیمه‌ها همون خدماتی هستن که اگه مریض بشی یا بری بازنشستگی، خیالت راحت باشه از حمایت‌های مالی برخورداری.
در نهایت، این تحقیق می‌گه اگه قراره سیاست‌گذاری یا طرح فرهنگی انجام بشه که مردم کمتر از پیری بترسن، باید حواسمون به این تفاوت‌های طبقاتی و منطقه‌ای باشه. تمرکز فقط رو روان‌شناسی کافی نیست، جایگاه اقتصادی و اجتماعی رو هم باید جدی بگیریم!
خلاصه کلام؟ هم پول و تحصیلات و هم امید داشتن به وضع و آینده‌مون واقعاً می‌تونن کمک کنن اضطراب پیری رو کمتر کنیم؛ مخصوصاً اگه تو جاهایی هستیم که منابع و امکاناتش زیادن یا تونستیم خودمون رو تحت پوشش بیمه‌های اجتماعی ببریم!
منبع: +
