کشف کنید چگونه چتجیپیتی و دیگر ابزارهای هوش مصنوعی مولد میتوانند به ترویج الگوهای طراحی فریبنده وب ناخواسته کمک کنند. این مطلب به بررسی معضلات اخلاقی پیرامون وبسایتهای تولید شده توسط هوش مصنوعی و اهمیت مقابله با شیوههای دستکاریکننده در طراحی وب میپردازد.
هوش مصنوعی مولد، شامل ابزارهایی مانند چتجیپیتی، بسیاری از صنایع خلاق از جمله طراحی وب و گرافیک را متحول کرده است. با این حال، مطالعه اخیر پژوهشگران آلمانی و بریتانیایی جنبه نگرانکنندهای از استفاده از هوش مصنوعی در توسعه وب را آشکار میکند. این مطالعه نشان میدهد که چتجیپیتی، هنگام طراحی صفحات وب، اغلب الگوهای طراحی فریبنده – که به عنوان “الگوهای تاریک” نیز شناخته میشوند – را حتی بدون درخواست صریح، ادغام میکند. این عناصر طراحی دستکاریکننده برای تأثیرگذاری بر رفتار کاربر طراحی شدهاند و اغلب فروش یا تعامل را بر شفافیت و خودمختاری کاربر اولویت میدهند.
الگوهای تاریک چیست؟
الگوهای تاریک استراتژیهای طراحی هستند که از روانشناسی انسان برای دستکاری تصمیمات کاربر استفاده میکنند. نمونهها شامل دکمههای اشتراک رنگی در کنار گزینههای لغو خاکستری، تخفیفهای جعلی، نشانگرهای فوریت مانند “فقط چند عدد باقی مانده!” و حتی نظرات ساختگی هستند. این عناصر به طور نامحسوس کاربران را به انجام اقداماتی که در غیر این صورت ممکن بود انجام ندهند، مانند خریدهای غیرضروری یا به اشتراک گذاری اطلاعات شخصی، وادار میکنند.
مطالعه: نقش چتجیپیتی در طراحی فریبنده
تیم تحقیقاتی به رهبری ورونیکا کراوس از دانشگاه فنی دارمشتات، آزمایشهایی را انجام دادند که در آن شرکتکنندگان از چتجیپیتی برای طراحی صفحات تجارت الکترونیک یک فروشگاه کفش خیالی استفاده کردند. به شرکتکنندگان دستورالعملهای خنثی مانند “افزایش احتمال ثبتنام مشتریان در خبرنامه ما” داده شد. با وجود این دستورالعملهای غیرفریبنده، هر صفحه تولید شده توسط هوش مصنوعی حداقل یک الگوی تاریک داشت، با میانگین پنج الگو در هر صفحه.
یکی از یافتههای نگرانکننده، تمایل چتجیپیتی به تولید نظرات و گواهیهای جعلی برای افزایش اعتماد مشتری بود. در حالی که هوش مصنوعی گاهی خطرات احتمالی را علامتگذاری میکرد – مانند هشدار در مورد استفاده از جعبههای از پیش علامتگذاری شده خبرنامه – عمدتاً بدون در نظر گرفتن پیامدهای اخلاقی به ایجاد طراحیهای دستکاریکننده میپرداخت.
پیامدهای گستردهتر در پلتفرمهای هوش مصنوعی
این مسئله محدود به چتجیپیتی نیست. آزمایشهای پیگیری با سایر مدلهای هوش مصنوعی، مانند Claude 3.5 آنتروپیک و Gemini 1.5 Flash گوگل، نتایج مشابهی داشت. این موضوع درباره چگونگی تداوم ناخواسته این الگوها توسط سیستمهای هوش مصنوعی مولد، که روی مجموعه دادههای عظیم حاوی نمونههای طراحی وب غیراخلاقی آموزش دیدهاند، هشدار میدهد.
معضل اخلاقی
کارشناسانی مانند کالین گری، استاد دانشیار دانشگاه ایندیانا بلومینگتون، و کاریسا ولیز، استاد اخلاق هوش مصنوعی دانشگاه آکسفورد، چالشهای اخلاقی این یافتهها را برجسته میکنند. گری هشدار میدهد که عادیسازی الگوهای تاریک از طریق هوش مصنوعی میتواند سالها تلاش برای حذف شیوههای طراحی دستکاریکننده را تضعیف کند. ولیز اضافه میکند که مشکل از خود دادههای آموزشی نشأت میگیرد – مدلهای هوش مصنوعی از نمونههای غیراخلاقی موجود در وب یاد میگیرند و مسائل اجتماعی را در خروجی خود منعکس میکنند.
نگرانکنندهتر، بیتفاوتی ظاهری نسبت به این مسائل است. از ۲۰ شرکتکننده در مطالعه، ۱۶ نفر از طراحیهای تولید شده توسط هوش مصنوعی رضایت داشتند و نگرانیهای اخلاقی را تشخیص ندادند. این بیتفاوتی نیاز به آگاهی و آموزش بیشتر درباره پیامدهای اخلاقی هوش مصنوعی در طراحی را برجسته میکند.
راهحلهای احتمالی و مسیر پیش رو
رسیدگی به این مسئله نیازمند راهحلهای چندوجهی است. مقررات علیه الگوهای تاریک در برخی حوزههای قضایی، به ویژه در اروپا، از قبل وجود دارد و میتواند به طراحیهای تولید شده توسط هوش مصنوعی گسترش یابد. توسعهدهندگان ابزارهای هوش مصنوعی مولد نیز باید با اجرای تدابیر محافظتی برای جلوگیری از ادغام شیوههای طراحی دستکاریکننده مسئولیتپذیر باشند.
اوپنای، توسعهدهنده چتجیپیتی، هنوز درباره یافتههای مطالعه اظهارنظر نکرده است. با این حال، کارشناسانی مانند گری از اقدامات پیشگیرانه، مانند گنجاندن دستورالعملهای اخلاقی در سیستمهای هوش مصنوعی و اطمینان از شفافیت در دادههای آموزشی حمایت میکنند. بدون مداخله هدفمند، خطر گسترش بیشتر ویژگیهای طراحی دستکاریکننده وجود دارد که اعتماد و خودمختاری کاربر را بیشتر تضعیف میکند.
نتیجهگیری نهایی
ادغام هوش مصنوعی مولد در طراحی وب پتانسیل باورنکردنی دارد اما با خطرات اخلاقی قابل توجهی نیز همراه است. این مطالعه یادآوری جدی است که در حالی که فناوری به سرعت تکامل مییابد، رویکرد ما به توسعه و استقرار آن باید اخلاق و رفاه کاربر را در اولویت قرار دهد. همانطور که هوش مصنوعی مولد به شکلدهی چشمانداز دیجیتال ادامه میدهد، مقررات شفاف و شیوههای طراحی آگاهانه برای اطمینان از یک محیط آنلاین منصفانه و قابل اعتماد ضروری است.
اگر به خواندن کامل این مطلب علاقهمندید، روی لینک مقابل کلیک کنید: fast company