داستانی که اخیراً سر و صدا کرده درباره متا (همون شرکت مادر فیسبوک و اینستاگرام) و ربات‌های هوش مصنوعی‌شه که خیلی تابلو دارن خودشون رو جای سلبریتی‌ها می‌زنن! الان میخوام براتون تعریف کنم که کل قضیه چیه و چرا همه از دست متا شاکی شدن.
ماجرا رو خبرگزاری رویترز افشا کرده و گفته که کلی چت‌بات (همون ربات‌های گفتگوگر که باهاشون چت می‌کنی) توی پلتفرم‌های متا ساخته شدن که خودشون رو جای آدمای معروف گذاشتن. بقیه‌ش رو گوش کن: این ربات‌ها بعضیاشون رو کاربرای عادی ساختن، ولی حداقل سه‌تاشون کار خود کارکنای متا بوده! اسم‌هایی مثل تیلور سویفت، اسکارلت جوهانسون، آن هاتاوی و سلنا گومز اومده وسط — یعنی این رباتا با این اسامی واقعی و بدون اجازه این افراد فعالیت می‌کردن.
حالا این چت‌بات‌ها فقط ادای سلبریتی‌ها رو در نیاوردن؛ بعضی وقتا چتای خیلی صمیمی و فلرت‌گونه (یعنی همون شوخی‌های عاشقانه) با کاربرا می‌کردن و حتی عکس‌های عجیب‌غریب و جنسی هم میساختن. مثلاً یه ربات که شبیه بازیگر ۱۶ ساله، واکر اسکوبل بود، عکسای ساخته شده کنار ساحل میفرستاد و به کاربر نوشته بود “خوشگل نیست؟” — یعنی می‌خوای حسابش رو بکنی تو ذهن کاربرا چه فکری پیش میاد؟
خود متا هم تایید کرد که نباید اینجور عکس‌ها و محتواها تولید می‌شده و گفت متاسفم! سخنگوشون، اندی استون، اعتراف کرد که نتونستن کنترل کنن و عکسای خصوصی و صمیمی از سلبریتی‌ها منتشر شد، بااینکه سیاستشون اینه که همچین چیزی مجاز نیست. البته گفتن حدود دوازده تا از این ربات‌ها رو قبل از اینکه رویترز نتایج رو منتشر کنه، حذف کردن.
حالا بیاید برسیم به بعد حقوقی ماجرا:
متخصصان حقوقی خیلی انتقاد دارن. مارک لملی، استاد حقوق دانشگاه استنفورد، گفته طبق قوانین ایالت کالیفرنیا، استفاده تجاری از شباهت ظاهری یه نفر (right of publicity یا حق انتفاع تصویری) ممنوعه، مگه اینکه یه کار خیلی نوآورانه باشه؛ که اینجا به نظرش همچین چیزی نیست.
حتی سندیکای بازیگران آمریکا (SAG-AFTRA) هم هشدار داده و گفته وقتی یه چت‌بات خودش رو جای یه آدم معروف بزنه، می‌تونه یه جور دلبستگی و اعتیاد خطرناک در کاربرای معمولی ایجاد کنه. دانکن کراب‌تری-ایرلند، رئیس این اتحادیه، گفته اتفاقاً قبلاً کسایی هم بودن که به خاطر همین وابستگی‌ها به دردسر افتادن و این ریسک هست که آزار تعقیب‌کننده‌ها (همون استاکرها) بیشتر بشه.
تیم آن هاتاوی هم به رویترز گفته که خودش خبر داره درباره این رباتا و عکس‌ها؛ هنوز نمی‌دونه چیکار می‌خواد بکنه ولی در حال بررسیه. بقیه سلبریتی‌ها مثل سویفت، جوهانسون و گومز چیزی نگفتن.
حالا بریم سراغ کارکنای متا که این وسط نقش داشتن:
رویترز فهمیده یه نفر از بخش هوش مصنوعی مولد متا (Generative AI همون هوش مصنوعی تولیدکننده محتواست، یعنی می‌تونه خودش متن یا عکس بسازه)، اومده و چت‌باتی با اسم تیلور سویفت و راننده فرمول یک، لوئیس همیلتون ساخته. حتی نمونه‌هایی مثل یه دامیناتریکس (دایمیناتریکس یعنی شخصی که نقش سلطه‌گر تو روابط جنسی بازی می‌کنه – یه نقش خاص و پیچیده) یا یه شبیه‌سازی از “بهترین دوست داغ برادرت” (!!!) و یه سناریوی امپراطوری روم که کاربرا رو تو نقش یه دختر ۱۸ ساله رعیت فروخته شده به بردگی جنسی می‌ذاره، هم داشتن! این کارمند چیزی نگفته ولی متا میگه اینا آزمایشی بودن، درحالی‌که طبق اسناد رویترز، این چت‌باتا بیش از ۱۰ میلیون بار استفاده شدن!
یک قصه عجیب دیگه اینه که یه مرد ۷۶ ساله اهل نیوجرسی، تو مسیر دیدن یه چت‌بات متا که دعوتش کرده بود به نیویورک، فوت کرد. این ربات چهره‌ای شبیه به کندال جنر، مدل معروف بود—بیچاره نمی‌دونست اصلاً پشت این ربات کیه.
یه نکته فوق‌العاده مهم دیگه اینکه سیاست‌های داخلی متا یه مدت اجازه می‌داد ربات‌ها با بچه‌ها هم گفتگوهای رومانتیک یا حسی (sensual) داشته باشن!، که خود متا الان میگه این قانون یه “اشتباه” بوده و اصلاحش کردن.
این جنجال نشون میده هرچی هوش مصنوعی پیشرفته‌تر میشه، سواستفاده‌هاش هم ترسناک‌تر میشه؛ مخصوصاً وقتی پای اسم و تصویر سلبریتی‌ها وسط باشه. واسه همین سندیکای بازیگران داره تلاش می‌کنه تا قانون فدرالی بیاد و از صدا و تصویر سلبریتی‌ها در برابر کپیکردن و جعل توسط هوش مصنوعی محافظت کنه.
در کل، داستان عجیبیه که ترکیبیه از نوآوری، سوءاستفاده و ترس از آینده هوش مصنوعی. اگر یه روز رباتی دیدین ادعا کرد تیلور سویفته، خیلی راحت باور نکنید! 😉
منبع: +
