اگه اهل دنیای علم و کشفیات خفن باشی، این هفته واقعاً پر از خبرهای باحال بود! بذار برات همه‌شونو به سبک خودم تعریف کنم تا بدونی تو دنیا چه خبره.
✅ اول از همه، بزرگترین خبر پزشکی هفته: توی چین واسه اولین بار ریه یک خوک رو به بدن یه آدم (البته بیماری که مرگ مغزی شده بود) پیوند زدن! این موضوع یعنی واقعاً داریم به این نزدیک میشیم که بتونیم اعضای بدن حیوانات رو برای انسان‌ها قابل استفاده کنیم. ریه‌ها ۹ روز تو بدن این آدم کار کردن، گرچه رد پیوند (یعنی بدن داره اندام جدید رو پس می‌زنه) دیده شد، ولی باز خودش یه پیشرفت حسابی بود و راه رو برای پیشرفت‌های بعدی باز می‌کنه. هنوز باید ببینیم برای یه آدم زنده که دیگه از دستگاه قطع میشه، چطوری جواب میده ولی واقعاً هیجان‌انگیزه.
✅ یه خبر جالب دیگه تو حوزه چشم پزشکی اومده: محقق‌ها دارن رو یه روش جدید کار می‌کنن که بتونه مشکلات دید رو بدون لیزر، فقط با جریان برق اصلاح کنه! یعنی عوض اینکه چشم رو با لیزر شکل بدن، یه جریان الکتریکی کوچیک رو سطح چشم اعمال می‌کنن که شکلش رو تغییر میده. خیلی آینده‌نگرانه‌ست!
✅ از اینور، یه ارتباط جالب بین بیماری لثه و مشکلات قلبی پیدا کردن! تو یه آزمایش بالینی (یعنی تحقیقی که رو آدم واقعی انجام میشه) دیدن درمان کردن بیماری لثه باعث میشه شریان کاروتید (همون رگ گردن که خون رو به مغز می‌بره) کمتر تنگ بشه، حتی تو آدمایی که کلی مشکل دیگه ندارن. خلاصه، مراقب دندونات باش، به قلبت هم کمک می‌کنی!
✅ اما بریم به فضا:
اسپیس‌ایکس بعد از یه عالمه انفجار و خرابکاری (که حتی تا کارائیب هم تیکه‌پاره موشک‌هاش پخش شد!) بلاخره تونست تو دهمین تستش، عظیم‌ترین راکت تاریخ یعنی استارشیپ رو با موفقیت پرتاب کنه. این موفقیت خیلی اهمیت داره چون همین استارشیپ قراره انسان‌ها و بار رو دور زمین و حتی به ماه ببره. ناسا هم حسابی منتظرش مونده، مخصوصاً اینکه برای ماموریت ماه سال ۲۰۲۷ روش حساب ویژه باز کرده! سیاست اسپیس‌ایکس هم جالبه: “زود شکست بخور، سریع یاد بگیر”. یعنی اصلاً نمی‌ترسن که یکی دو بار خراب کنن.
✅ تو داستان‌های حیوانی و زندگی آروم: میدونستی کندترین حیوان دنیا کیه؟ همه همیشه از یوزپلنگ و پرندگان سریع حرف میزنن ولی یکی باید حواسش به تنبل‌های سه‌انگشتی هم باشه. این حیوانات باحال با سرعت حلزونی زندگی می‌کنن اما همچنان خوب دوام میارن. تازه عکس‌های باحالی هم ازشون گرفته شده که یکی‌ش واقعاً دل آدمو به درد میاره: یه تنبل بیچاره که تو طبیعت دیگه جای مناسبی واسه درخت پیدا نکرده، خودش رو به یه فنس سیم خاردار چسبونده چون شبیه درخته!
✅ حالا برسیم به تکنولوژی عجیب هفته:
دانشمندها تونستن کل یک کامپیوتر رو تو یه رشته (الیاف) لباس جا بدن! اونم نه هر لباسی، بلکه چیزی که میشه انداخت تو لباس‌شویی! یعنی یه روزی ممکنه تی‌شرتت خودش یه کامپیوتر بشه و اونقدر هوشمند که حتی ضربان قلب، دما و حرکت رو اندازه گیر کنه (مثلاً شتاب‌سنج یعنی حسگر حرکت و PPG هم یعنی حسگر نور که تغییرات خون رو از رو پوست اندازه می‌گیره). تازه این رشته‌ها منعطف و کش می‌ان، پس واقعاً مناسب لباس‌های روزمره‌ان.
✅ از خبرهای بامزه دیگه این هفته:
• کراتین (یعنی یه جور پروتئین که تو مو و ناخن هست) رو از پشم گوسفند گرفتن و باهاش دندون رو ترمیم کردن!
• یه تکنولوژی نوین هست که میگه میشه از زباله هسته‌ای، برق گرفت و دسترسی به سوخت‌های کمیاب رو بیشتر کرد.
• یه ایمپلنت مغزی جدید ساختن که می‌تونه مونولوگ درونی آدما (یعنی حرف‌هایی که تو ذهنمون می‌زنیم و به زبون نمیاریم) رو رمزگشایی کنه! یعنی تقریباً ذهن‌خوانی واقعی.
• راز زلزله مرموز ۱۹۵۴ کالیفرنیا هم بالاخره مشخص شد: تقصیر منطقه فرورانش کاسکادیا بوده، که معمولاً خیلی ساکته ولی همون موقع آروم نبود.
✅ یه کنجکاوی علمی: بهت گفتن “ساعت زیستی” یا “aging clocks” می‌تونه تعیین کنه سن واقعی بدن‌ت چقدره؟ این موضوع با سن شناسنامه‌ای فرق داره. آزمایشا و هوش مصنوعی (یعنی سیستم‌های کامپیوتری که می‌تونن مثل انسان یاد بگیرن و تحلیل کنن) با اندازه گرفتن صدها نشونه تو بدن، مثل سلامت سلول و اندام‌ها، میانگین می‌گیرن و بهت میگن بدن‌ت چند سالشه. اما هنوز بحثه که چقدر قابل اعتماده و آیا واقعاً می‌تونه بیماری‌ها رو پیش‌بینی کنه یا بیشتر به درد تبلیغات می‌خوره؟!
✅ آخر هفته هم اگه دنبال سرگرمی علمی باشی، معما، نظرسنجی و مصاحبه باحال تو سایت‌ها هست – مثلاً یه جدول کلمات درباره ماموریت ناسا که یه سیارک رو منحرف کرد، یا نظرسنجی درباره اعتماد به هوش مصنوعی، یا این سوال فلسفی که “آیا حاضری بذاری یه ربات بچه‌تو تو شکمش بزرگ کنه؟!”
برای خبرهای بیشتر هم کافیه فالو کنی صفحات Live Science تو شبکه‌های اجتماعی مختلف مثل واتساپ، اینستاگرام، ایکس (همون توئیتر سابق) و… خلاصه با این خبرها، تو هم همیشه یکی از باخبرترین‌ها میشی! 😉
منبع: +
