خب بیا یه سوال جذاب مطرح کنیم: اگه بخوای توی دوره‌ی نوجوانی روی سلامت روانت و مقاوم‌تر شدنت کار کنی، بهتره سراغ ورزش‌های تیمی بری یا ورزش‌های انفرادی؟ یه تحقیق جالب از چین که روی حدود ۷۰۰ تا نوجوان بین ۱۲ تا ۱۸ سال کار کرده، دقیقاً اومده دنبال جواب همین سوال بوده. حالا دوست داری خلاصه و راحت همه نکات مهمشو با هم مرور کنیم، اونم به زبون خودمونی؟
اول از همه، این تحقیق چک کرده که ورزش تیمی (مثلاً فوتبال، والیبال، بسکتبال و از اینجور ورزشا که با بقیه انجام می‌دی) چه فرقی با ورزش‌های انفرادی (مثل شنا، دویدن یا تنیس انفرادی) داره. داستانش این نیست که یکی بهتر از اون یکیه؛ هر کدوم یه مسیر جدا برای قوی شدن ذهن دارن.
حالا چی رو بررسی کردن؟ سه تا چیز مهم بوده توی این مسیر:
- کنترل احساسات (همون Emotion Regulation، یعنی اینکه بتونی احساساتتو خوب مدیریت کنی)
- حمایت اجتماعی (یعنی Social Support، اینکه بقیه هواتو دارن و می‌تونی روشون حساب کنی)
- خودکارآمدی (یا Self-Efficacy، اون حس اینکه “بلدم، می‌تونم، از پسش برمیام!”)
این محقق‌ها می‌خواستن ببینن کدوم ورزش چه تاثیری روی این سه تا داره و کدومش باعث مقاوم‌تر شدن روانی می‌شه (مقاومت روانی یا Psychological Resilience یعنی اینکه راحت کم نیاری و بتونی از پس سختی‌ها بربیای).
نتایجش خیلی باحاله:
۱. ورزش‌های تیمی باعث می‌شن نوجوان‌ها حمایت اجتماعی خیلی بیشتری پیدا کنن. یعنی اون حس رفاقت و اینکه کسی هواتو داره، بین بچه‌هایی که تیمی ورزش می‌کنن خیلی قوی‌تره.
۲. از اون طرف، ورزش‌های انفرادی بیشتر باعث می‌شن حس خودکارآمدی قوی‌تری پیدا کنی. یعنی اونایی که انفرادی ورزش می‌کنن بیشتر به خودشون و توانایی‌شون ایمان پیدا می‌کنن.
۳. جفت این ورزشا (تیمی و انفرادی) در کل به مقاوم‌تر شدنت از لحاظ روانی کمک می‌کنن؛ ولی مسیرش فرق داره.
نکته خیلی مهم: جنسیت هم خیلی تاثیر داره توی این اثرات. مثلاً توی ورزش‌های تیمی، دخترها بیشتر از کنترل بهتر احساساتشون نفع می‌برن و این کمک می‌کنه روان‌شون قوی‌تر شه؛ پسرها توی تیمی بودن، بیشتر از قوی‌تر شدن حس خودکارآمدی سود می‌برن. یعنی برای هر کدوم مسیر فایده‌ی روحی یه جور خاصه. ولی توی ورزش‌های انفرادی، وقتی بحث حمایت اجتماعی میاد وسط، دخترها بیشتر از پسرا از این حمایت نفع می‌برن و مقاوم‌تر می‌شن.
در کل چه نتیحه‌ای می‌گیریم؟ اینکه هر نوع ورزشی یه جور مختلف به پسرا و دخترا کمک می‌کنه که مقاوم‌تر شن. مثلاً ورزش تیمی با اون حس رفاقت و ارتباط جمعی بیشتر به پسرا کمک می‌کنه خودشون رو قوی‌تر ببینن و برای دخترا باعث می‌شه تو مدیریت احساساتشون حرفه‌ای‌تر شن. ورزش انفرادی هم یه جور زمین بازی برابر برای هم دخترها و هم پسرهاست که بتونن حمایت اجتماعی خوب بگیرن و حس کنن از پس هرچیزی برمیان.
یعنی چی؟ یعنی دیگه نمی‌شه همین‌جوری الکی به همه گفت “همه تیمی بازی کنین” یا “همه برین سراغ انفرادی!” این تحقیق نشون داده که باید با توجه به جنسیت و روحیه افراد ورزش پیشنهادی داد تا بتونن واقعاً مقاوم بشن.
در آخر، یه پیام مهم: ورزش هرجوریش عالیه ولی اگه بدونی کدوم مدل و توی چه شرایطی بهتر بهت جواب می‌ده، می‌تونی هم از لحاظ جسمی و هم روحی پرقدرت‌تر از همیشه باشی!
منبع: +
