خب بیا یه خبر خیلی هیجان‌انگیز از دنیای انرژی برات تعریف کنم: چین با نصب یه توربین بادی عظیم ۲۶ مگاواتی وسط دریا، حسابی همه رو شوکه کرده و رکورد دنیا رو یه تنه زده! این توربین رو یه شرکت بزرگ دولتی به اسم «دونگ‌فَنگ الکتریک» نصب کرده که دیگه قهرمان ساخت توربین شدن حسابی حقشه. جالبه بدونی همین توربین باعث شد رکورد قبلی که دست شرکت «Siemens Gamesa» از دانمارک با ۲۱.۵ مگاوات بود، بکشه کنار و حالا همه جا صحبت از قدرت چینی‌ها باشه.
این هیولای بادی، هم از نظر تولید برق بیشترینه، هم از نظر اندازه واقعاً غول‌آساست! فقط قطر چرخ پره‌هاش بالای ۳۱۰ متره (یعنی سه تا زمین فوتبال پشت هم بذاری باز جا نمیشه!) و ارتفاعش هم تا نوک پره‌ها ۱۸۵ متره. تازه همین چند وقت پیش هم همون چینی‌ها، سنگین‌ترین قسمت توربین (که بهش «ناسِل» می‌گن، یعنی اون جعبه اصلی که موتور و ژنراتور توشه)، رو با اون پره‌های تنومند غول‌پیکرش فرستادن سر پروژه.
این توربین‌ها برای مناطق دریایی ساخته شدن، یعنی اونجاهایی که باد همیشه سر و کله‌ش پیدا میشه و سرعتش میره بالا. مثلاً اگه باد به طور میانگین ۱۰ متر بر ثانیه باشه (یعنی یه بادی که حسابی موها رو پخش و پلا می‌کنه!)، این توربین به تنهایی تو سال می‌تونه ۱۰۰ گیگاوات‌ساعت برق تولید کنه. برای اینکه بهتر متوجه بشی، این میزان، برق مورد نیاز ۵۵ هزار خونه رو کامل تأمین می‌کنه! حالا فکر کن دیگه چقدر صرفه‌جویی داره: سالی ۳۰ هزار تن مصرف زغال سنگ رو کم می‌کنه و باعث میشه ۸۰ هزار تن کمتر دی‌اکسید کربن وارد هوا بشه. یعنی هم به جیبت می‌خوره، هم به نفس کشیدنات!
طراحی این توربین طوریه که حتی اگه باد تا ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت بره بالا (یعنی شدتش اندازه طوفان‌های حسابی باشه)، باز هم کم نمیاره و کارشو می‌کنه.
راستی، دلیل اینکه چین تونسته اینقدر جلو بزنه چیا بودن؟ چندتا عامل مهم داره: همه کارخونه‌ها و تأمین‌کننده‌هاش تو یه زنجیره قوی و جمع‌وجور کار می‌کنن، دولت حسابی وام و حمایت مالی میده (حالا این حمایت دولتی‌رو تو ایران هم زیاد شنفتی دیگه!) و تکنولوژی به سرعت پیشرفت می‌کنه. همین کار باعث شده چین الان نزدیک به ۷۵٪ (یعنی تقریباً سه تا از هر چهار) توربین جدید دریایی دنیا رو خودش بسازه و نصب کنه.
در حالی که تو آمریکا، اروپا و حتی ژاپن پروژه‌ها به خاطر گرونی، مشکل زنجیره تأمین (یعنی اینکه قطعات و کالاها به موقع و ارزون نمی‌رسن) و اینکه دولت‌ها دیگه کمتر پول میدن، گیر کردن، چین با سرعت نور پیش میره. حتی قیمت برق بادی دریایی تو چین کمتر از نصف انگلستانه؛ اونم انگلستان که خودش بعد از چین دومین بازیگر بزرگ این زمینه‌ست. مثلا استان Guangdong تو چین گفته تا سال ۲۰۲۵ می‌خواد ظرفیت توربین‌های دریاییشو به ۱۷ گیگاوات برسونه، یه عددی که هیچ کشوری جز خود چین تا حالا بهش نرسیده!
یه نکته باحال دیگه اینکه شرکت‌های بزرگ چینی مثل همین دونگ‌فنگ، Goldwind و Ming Yang کم‌کم دارن تلاش می‌کنن سرشون رو از آب‌های خود چین بیرون بیارن و برن توربین‌هاشون رو تو کشورهای دیگه هم کار بذارن، اگرچه به خاطر اینکه هنوز حدوداً تو سطح بین‌المللی سابقه عملیاتی زیادی ندارن و تازه اونور دنیا سخت‌گیری‌های سیاسی هم بیشتره، کارشون اونقدر سریع پیش نمیره.
از اون طرف تو غرب اوضاع چندان گل‌وبلبل نیست: مثلاً شرکت‌هایی مثل Orsted از دانمارک، Siemens Gamesa و حتی General Electric تو دردسر افتادن، چون قیمت قطعات رفته بالا، نرخ سود و بهره بانک‌ها زیاد شده و دولت‌ها هم شل گرفتن. یه نمونه بامزه هم ژاپن که شرکت Mitsubishi اومد و سه تا پروژۀ بادی دریاییش رو ول کرد رفت، یا حتی تو آلمان یه مزایده گذاشتن هیچ کس شرکت نکرد!
در آخر باید بگم این توربین جدید دونگ‌فنگ هنوز باید تست‌های خستگی (یعنی آزمایش‌های مکرر برای فهمیدن اینکه بعد مدت طولانی خراب میشه یا نه) رو کامل رد کنه تا صددرصد مجوز بگیره. اما همین الان یه نماد قشنگه از اینکه چین فقط دنبال بقیه دنیا نیست، بلکه خودش داره سرعت گرفتن پیشرفت انرژی بادی دریایی رو تعیین می‌کنه. خلاصه‌اش اینه: توربین اگه غول و قدرتمند باشه، الانش تو چینه!
منبع: +
