خب، بیاین یه کم روراست باشیم، این روزا همه دارن تو شبکههای اجتماعی میچرخن و اطلاعات رد و بدل میکنن، حتی آدمهایی که سن و سالشون بالاتره. اما دقیقاً چی باعث میشه سالمندا تو این محیطها فعالتر باشن؟ یه سری تحقیق جذاب انجام شده که دقیقاً رفته سراغ همین موضوع و چندتا جواب خفن پیدا کرده.
اول بذار کلیت ماجرا رو بگم: دانشمندا اومدن و بین بالای ۵۵ سالههای چینی نظرسنجی کردن (یعنی آدمایی که معمولاً میگیم سنشون بالا رفته)، تا بفهمن چرا بعضیها راحت اطلاعات تو شبکههای اجتماعی به اشتراک میذارن و بعضیا نه. تو این تحقیق ۲۹۷ نفر شرکت کردن و از این دادهها چندتا نتیجه جذاب گرفتن.
حالا اصل ماجرا… به نظر میاد مقاوت روانی (یا همون Psychological Resilience یعنی اون توانایی که وقتی شرایط سخت میشه، خیلی زود از پسش برمیای و خودتو جمع و جور میکنی) حسابی نقش داره. هرچی مقاوت روانی بالاتر باشه، احتمال اینکه یه سالمند اطلاعاتشو تو شبکه اجتماعی شیر کنه بیشتر میشه.
اما این همهش نیست! چند تا عامل دیگه هم بودن که خیلی تاثیر داشتن:
۱. تعامل اجتماعی: یعنی اینکه سالمندا دوست دارن با بقیه ارتباط بگیرن، لذت میبرن حرف بزنن، یا نظری بدن و این قضیه واقعاً باعث میشه بیشتر تو اشتراکگذاری فعال باشن.
۲. لذت بردن: یعنی وقتی کار با شبکه اجتماعی براشون فان باشه یا خوش بگذره، بیشتر هم اطلاعات به اشتراک میذارن. این حس باعث میشه خودشون رو درگیر کنن. همین جمله “Perceived Enjoyment” یعنی اینکه چقدر یه نفر حس خوب و سرگرمی موقع استفاده از یه ابزار یا اپ داره.
۳. سهولت استفاده: یعنی هرچی استفاده از اون پلتفرم آسونتر باشه (مثلاً اپ راحت باشه، گیج نکنه)، احتمال بیشتری داره سالمند اطلاعات خودش رو با خیال راحت به اشتراک بذاره. همین عبارت “Perceived ease of use” یعنی “چهقدر فکر میکنی کار با این وسیله یا نرمافزار راحته”.
حالا بریم سراغ چالشها و موانع! یه چیزی هست به اسم استرس تکنولوژی یا Technology Anxiety. یعنی وقتی یه نفر نسبت به تکنولوژی یا کار کردن با اینترنت و ابزارای دیجیتال حس استرس یا نگرانی داره. این استرس واقعاً جلوی اشتراکگذاری سالمندا رو میگیره و حتی باعث میشه حس کنن کار با این چیزا سخته!
نکته جالبش اینه که مقاوت روانی نه تنها مستقیم باعث میشه سالمندا اطلاعات بیشتری شیر کنن، بلکه غیرمستقیم، با پایین آوردن استرس تکنولوژی هم کمک میکنه. یعنی کسی که مقاوت روانی خوبی داره، از تکنولوژی کمتر میترسه، و اینطوری راحتتر وارد دنیای دیجیتال میشه.
اما برخلاف چیزی که بعضیا ممکنه فکر کنن، مقاوت روانی ربط مستقیمی به لذت بردن از کار با شبکه اجتماعی نداره. یعنی شاید کسی مقاوت روانی بالایی داشته باشه ولی لزوماً از کار کردن با شبکههای اجتماعی کیف نکنه. ولی تعامل اجتماعی یه جوری فضای فان و لذت رو بالا میبره و این خودش باز یه جور اثر غیرمستقیم روی اشتراکگذاری داره.
در کل، این تحقیق هم کمک میکنه بفهمیم چجوری میشه سالمندا رو بیشتر وارد دنیای دیژیتال کنیم و فاصله دیجیتالی (همون Digital Divide که یعنی فاصله بین آدمهایی که راحت به تکنولوژی دسترسی و سوادشو دارن با اونایی که ندارن) رو کمتر کنیم، هم نشون میده چیا باعث میشه سالمندا تو دنیای آنلاین حس بهتری داشته باشن.
جمعبندی آخر: اگه دوست داریم سالمندا تو دنیای اینترنت فعالتر باشن، باید به مقاوت روانیشون توجه کنیم، استرس تکنولوژی رو براشون کم کنیم، فضا رو براشون راحت و فان بسازیم و راههای ارتباط اجتماعی بیشتری براشون باز بذاریم. اینطوری نه فقط اطلاعات بهتری به اشتراک گذاشته میشه، بلکه سالمندا هم بیشتر با سبک زندگی دیجیتالی کنار میان و کیفیت زندگیشون بالاتر میره!
منبع: +