فرسودگی شغلی به یکی از چالشهای جدی در محیطهای کاری تبدیل شده است. تقریباً نیمی از کارمندان آمریکایی از این مشکل رنج میبرند. برای مقابله با این بحران، ضروری است که رهبران سازمانی به جای راهحلهای سطحی، به ایجاد فرهنگهای سازمانی تابآور و پایدار بپردازند. در این مطلب، روشهایی برای حمایت از تیمها و کاهش فرسودگی شغلی ارائه شده است.
شناخت فرسودگی شغلی: بحرانی رو به رشد در محیط کار
فرسودگی شغلی دیگر مسئلهای مبهم یا موردی خاص نیست، بلکه به مشکلی اساسی در محیط کار با پیامدهای فراوان تبدیل شده است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) از سال ۲۰۱۹، فرسودگی شغلی را به عنوان یک بیماری شغلی شناسایی کرده و آن را با سه ویژگی اصلی شرح میدهد:
- کاهش انرژی یا خستگی مفرط
- بیعلاقگی به کار یا بدبینی مداوم
- کاهش بازدهی کاری
شیوع فرسودگی شغلی رو به افزایش است. به گفته انجمن مدیریت منابع انسانی (SHRM)، تقریباً نیمی از کارمندان آمریکایی احساس فرسودگی شغلی دارند. نکته نگرانکننده این است که مدیران و رهبران، به دلیل فشارهای ناشی از تغییرات ساختاری شرکتها، مانند ادغام، خرید و کاهش نیرو، بیشتر از اعضای تیمهایشان در معرض فرسودگی شغلی هستند.
پیامدهای فرسودگی شغلی فقط محدود به افراد نیست و کل سازمان را تحت تأثیر قرار میدهد. فرسودگی شغلی موجب افزایش غیبت، جابجایی بیشتر کارمندان، کاهش بهرهوری و افزایش خطر ابتلا به بیماریهای طولانیمدت در کارکنان میشود. این چالشها، به دلیل از دست دادن نیروهای متخصص و افزایش هزینههای درمانی، هزینههای قابل توجهی را به سازمانها تحمیل میکنند.
ریشههای سیستمی فرسودگی شغلی
اغلب، بحثهای مربوط به فرسودگی شغلی بر راهحلهای فردی مانند مراقبت از خود یا تعادل کار و زندگی متمرکز است. اما این رویکردها برای رفع مشکلات سیستمی کافی نیستند. رهبران سازمانها باید اقدامات پیشگیرانهای برای ایجاد محیطهایی انجام دهند که در آنها، رفاه و پایداری کارکنان در اولویت باشد.
راهبردهای کلیدی برای پیشگیری از فرسودگی شغلی
۱. بهینهسازی برنامهریزی و مدیریت گردش کار
رهبران باید پیامدهای عملیاتی تغییرات ساختاری را پیشبینی کرده و از قابل مدیریت بودن حجم کاری اطمینان حاصل کنند. در اینجا روشهایی برای این کار ارائه شده است:
- اولویتبندی مهمترین وظایف: مشخص کنید کدام پروژهها ضروری و کدام قابل تعویق یا حذف هستند.
- دریافت بازخورد از کارکنان: به کارکنان فرصت دهید نگرانیهای خود در مورد حجم کاریشان را بیان کنند.
- بازنگری فرآیندها: به طور منظم بررسی کنید که آیا روشهای موجود هنوز با اهداف فعلی سازگار هستند یا خیر.
- حفظ نوآوری: از حذف طرحهای خلاقانه یا استراتژیک که موجب رشد بلندمدت میشوند، خودداری کنید.
۲. ایجاد و حفظ اعتماد
اعتماد به رهبری در زمان نايقيني بسیار مهم است. کارمندانی که به رهبران خود اعتماد دارند، به مراتب کمتر دچار فرسودگی شغلی میشوند و بیشتر با کار خود درگیر هستند.
- شفافیت: به طور منظم و صادقانه در مورد تغییرات سازمانی، حتی در مواقع دشوار، اطلاعرسانی کنید.
- ثبات قدم: برای ایجاد اعتبار و احساس امنیت در کارکنان، در تصمیمگیریهایتان منصفانه و همدلانه عمل کنید.
۳. حمایت از تیم
رهبران باید قبل از شروع پروژههای جدید، ظرفیت تیم خود را به دقت ارزیابی کنند. حمایت از تیم، فقط به معنی «نه» گفتن به درخواستهای بیش از حد نیست. بلکه شامل اولویتبندی حجم کاری پایدار و ابراز مراقبت آشکار از رفاه کارکنان است.
۴. بازنگری فرهنگ محل کار
تغییرات ساختاری قابل توجه، رهبران را ملزم میکند که فرهنگ سازمانی خود را مجدداً ارزیابی و آن را با واقعیتهای جدید هماهنگ کنند.
- از اقدامات سطحی مانند برگزاری جشنها یا تشکیل «کمیتههای تفریحی» فراتر روید.
- بر مشارکت معنادار کارکنان از طریق فرصتهای رشد شغلی، برنامههای تقدیر و توزیع عادلانه حجم کاری تمرکز کنید.
۵. ارتقای عملکرد منابع انسانی
منابع انسانی باید از نقشی معاملاتی به نقشی تحولآفرین تبدیل شود و تغییر سیستمی را در سراسر سازمان هدایت کند. رهبران منابع انسانی میتوانند:
- راهبردهایی برای کاهش فرسودگی شغلی طراحی کنند.
- مدیران را در زمینه تقویت رفاه کارکنان آموزش دهند.
- طرحهای سلامتی را در چارچوب شرکت بگنجانند.
حرکت به سوی موفقیت پایدار
فرسودگی شغلی یک شکست فردی نیست، بلکه یک چالش سیستمی است که نیازمند پاسخگویی رهبری و تغییر سازمانی است. سازمانها با تمرکز بر مدیریت موثر حجم کاری، تقویت اعتماد و ایجاد تغییرات فرهنگی، میتوانند محیطهای کاری ایجاد کنند که در آن، کارکنان به جای صرفاً دوام آوردن، رشد کنند.
رهبرانی که این راهبردها را در اولویت قرار میدهند، نه تنها تیمهای خود را از فرسودگی شغلی محافظت میکنند، بلکه شرکتهای خود را برای تابآوری و موفقیت بلندمدت در چشمانداز شرکتی به طور فزایندهای چالشبرانگیز، آماده میکنند.
اگر به خواندن کامل این مطلب علاقهمندید، روی لینک مقابل کلیک کنید: forbes