شطرنج‌باز طبیعت: داستان جنگل عجیب شطرنجی کنار رودخونه پریست تو آیداهو!

حتماً فکر می‌کنی اگه از فضا به زمین نگاه کنی، فقط جنگل و دریا و کوه می‌بینی، ولی جالبه بدونی یه تیکه‌ای از جنگل‌های شمال آیداهو (امریکا) کنار رودخونه پریست یه جوری شبیه یه صفحه شطرنج غول‌پیکره! این عکس عجیب رو یکی از فضانوردها از ایستگاه فضایی بین‌المللی (همون International Space Station که فضانوردا روش زندگی و کار می‌کنن) تو تاریخ 4 ژانویه 2017 انداخته، و واقعاً سوژه جالبیه.

اگه لوکیشن دقیق بخوای، این منطقه تقریباً ۶۵ کیلومتر (۴۰ مایل) پایین‌تر از مرز کاناداست و نزدیک یه نقطه دیدنی به اسم Whitetail Butte می‌افته؛ که برای دیدبانی آتیش‌سوزی‌های جنگلی استفاده میشه. مختصات GPSش هم اینه: 48.411815594, -116.84501960 (واسه اونایی که دوست دارن دقیق بدونن!).

وقتی از بالا به جنگل نگاه می‌کنی، متوجه میشی یه عالمه مربع شطرنجی روشن و تیره کنار همدیگه تو طبیعت ساخته شدن! عرض این صفحه شطرنج طبیعی تقریباً ۸ کیلومتر (۵ مایل) هست و حدود ۱۸۵ تا مربع بزرگ داره (حالا شاید همه رو تو عکس نبینی). جالب‌تر اینکه هر مربعش تقریباً ۱۳۰ هزار متر مربع (یا ۱.۴ میلیون فوت مربع) مساحت داره؛ یعنی اندازه‌ی ۲۴ تا زمین فوتبال کنار هم!

حالا دلیل این شکل عجیب چیه؟ این برمی‌گرده به حدود ۲۰۰ سال پیش! از قرن ۱۹ یه طرح مدیریت جنگل اجرایی شد که اسمش رو می‌ذارن grid-based land management system. یعنی جنگل رو به مربع‌های منظم تقسیم می‌کردن و هر بار یکی از این مربع‌ها رو برای برداشت چوب خالی می‌کردن. میشه گفت، یه مدل هنرمندانه پلکانی برای قطع درخت‌ها بود. تو خونه‌های خالی (سفیدها، مخصوصاً تو زمستون که برف می‌شینه روشون)، درخت‌های جدید می‌کاشتن تا دوباره جنگل پرشه. وقتی این درختا حسابی رشد کردن، می‌رفتن سراغ خونه‌های بعدی و همین داستان هی تکرار میشه.

این عکس رو تو زمستون و موقعی که خورشید داشت غروب می‌کرد گرفتن، واسه همین کوه‌های بعضی نقاط روشن شدن و بقیه جاها یه سایه طولانی افتاده بود. جالبه که حتی تابستون هم این الگو دیده میشه، اما دیگه تفاوت خونه‌های روشن و تیره به اندازه زمستون واضح نیست و بیشتر طیف‌های سبز مختلف رو می‌بینی.

یه عکس تاریخی هم داریم از همین منطقه، حدود دهه ۱۹۴۰، که چهار نفر کارگر ایستادن رو تنه‌درخت‌هایی که رو آب رودخونه پریست شناوره. به این روش حمل چوب می‌گفتن log driving؛ یعنی چوب‌ها رو دسته‌دسته می‌کردن و روشون می‌ایستادن تا با چوب بلند هلشون بدن و نذارن گیر کنن. این یکی از روش‌های قدیمی حمل چوب تو امریکا بود، ولی از دهه ۹۰ میلادی دیگه انجام نشد تا مردم بتونن برای تفریح از رودخونه استفاده کنن.

الان هم برای حمل چوب دیگه از رودخونه استفاده نمی‌کنن، بلکه جاده مخصوص کشیدن که با کامیون بار می‌کنن و می‌برن. اگه با دقت به عکس فضایی نگاه کنی، یه خط باریک می‌بینی که همون جاده ویژه حمل چوبه و از چند تا خونه شطرنجی رد میشه.

نکته بامزه اینه که این مدل شطرنجی فقط تو آیداهو نیست و کلی مناطق دیگه هم طرح‌های عجیب از زمین داریم که وقتی از فضا نگاه می‌کنی حسابی قشنگ و متفاوت به نظر میاد! دیدن زمین از آسمون واقعاً باعث میشه بیشترقدردان طبیعت و تغییراتش باشیم.

راستی، اگه اسم Columbia River Basin رو جایی شنیدی (حوضه آبریز رودخانه کلمبیا)، این رود پریست هم جزوش محسوب میشه. خلاصه این صفحه شطرنجی عجیب یه نماد از تلاش آدم‌ها برای مدیریت طبیعته؛ هم چوب برداشت می‌کنن، هم حواسشون هست جنگل کاملاً از بین نره و دوباره رشد کنه.

اگه دوست داری عکسای عجیب دیگه‌ای از زمین از فضا ببینی، یه سرچ بزنی کلی سوژه گرم پیدا می‌کنی؛ از جزیره‌هایی با شکلای عجیب تو قطب جنوب تا تپه‌هایی که شبیه لب وسط زمین هستن!

کل داستان رو هم که بخوای خلاصه کنم اینه: یه جنگل وسط امریکا بر اساس یه روش عجیب مدیریتی، شبیه شاهکار طبیعت ساخته شده، شبیه یه صفحه شطرنج بزرگ. همه اینا برای حفظ توازن بین برداشت چوب و حفظ جنگل و البته کمی هم سواد محیط‌زیستی بوده!

منبع: +