خب داستانمون درباره یه خانم ۳۶ ساله از میشیگانه که به طور ناگهانی با حال خیلی بد به اورژانس میره! اون یه روز کامل همش تنگی نفس وحشتناک داشته، دلدرد و خستگی مُفرط هم اومده سراغش. اما این فقط یه قسمت ماجراست! خانم قبلاً هم مشکلات پزشکی زیاد داشته، مثل چاقی، مشکل خواب (همون خوابآپنه، یعنی وقتی شبها نفسش بند میاد و درست نمیتونه بخوابه) و کمبود ویتامینهای مختلف. تازه از لحاظ روانی هم دچار اضطراب، افسردگی و PTSD یا همون “استرس بعد از سانحه” بوده.
قبلاً هم به خاطر مشکلات روانی دوبار بستری شده بود اما اخیراً دارو میگرفته: یه قرص ضدافسردگی هر روز و یه آمپول ضدروانپریشی ماهی یکبار. اوضاعش هم تا حدی بهتر شده بود.
بریم سر اصل داستان! وقتی آوردنش بیمارستان، حین راه اکسیژن داده بودن. اونجا آزمایش خونش نشون داد که کمخونیه شدید داره؛ یعنی تعداد گلبول قرمزش خیلی پایینه و بدنش درست اکسیژن نمیگیره. تازه مشکل فقط این نبود، پلاکتهای خونش (همون سلولهای کوچیکی که موقع زخم شدن باعث لخته شدن خون میشن) هم کم بوده. عکسبرداری قلبش هم نشون داد قلبش داره تلاش مضاعف میکنه تا این کمبود اکسیژن رو جبران کنه.
دکترا طبق روال همیشه آهن و فولات خونش رو هم چک کردن که هر دو خوب بودن. اما یه چیز خیلی مهم افتضاح بود: ویتامین B12 خونش خیلی پایین بود. ویتامین B12 یه جور ریزمغذیهست که باهاش بدنمیتونه گلبول قرمز درست کنه. کمبودش حتی میتونه باعث مشکلات ذهنی و رفتاری هم بشه. بعداً فهمیدن بدنش پادتنهایی تولید کرده که جلوی جذب B12 رو هم میگیرن. این یعنی پرنیشس آنِمیا گرفته بود؛ یه نوع کمخونی که توش سیستم ایمنی بدن به معده خودش حمله میکنه و باعث میشه نتونی B12 جذب کنی.
اینجاها بود که قضیه جالبتر شد. دکترای اورژانس وقتی حالش رو تثبیت کردن، با تیم روانپزشکی هم مشورت کردن. خانم اعتراف کرد بیشتر از یه ماهه که عادت عجیبی پیدا کرده و روزی چند بار مزه وایتکس پودری رو میچشه! دوست داشته بوش و حتی با نوک انگشتش کمی وایتکس پودر رو مزهمزه کرده و بعد میریزه دور. جالب اینجاست خودش اصلاً از این کارش ناراحت نبوده ولی خانوادهاش کلی نگرانی داشتن.
اینجا همون اختلال پیکا دیده میشه. پیکا یعنی اینکه آدم یه سری چیزای عجیب و غیرخوراکی (مثلاً خاک، یخ یا نشاسته) رو به صورت وسواسی بخواد بخوره یا بچشه. تو این مورد، کمبود B12 هم دلیل کمخونی خانم و هم علت رفتار عجیبش با وایتکس بود! جالبه بدونید معمولاً پیکا رو با کمبود آهن یا روی ربط میدن، ولی این اولین باره که کمبود B12 اینجوری تو قضیه نقش داشته و دکترا میگن نمونهی منحصر به فردیه.
راستی، یه چیز دیگه به اسم “دسیدروسـمیا” رو هم تو گزارش ذکر کردن که یعنی میل آدم اولش بیشتر به بو دچار میشه تا مزه یا جویدن. اینم یه نوع نادر و تازهکشفشده از پیکاست.
درمانش چی بود؟ اول تو بخش مراقبت ویژه بستری شد و کلی خون و دارو و اکسیژن براش زدن تا جونش سر جاش بیاد. وقتی حالش بهتر شد و آماده ترخیص شد، دارو و مکمل ویتامین B12 براش تجویز شد و یه دارو هم برای کم کردن اسید معده. قرار شد بعدش یه آندوسکوپی انجام بده (یه روش برای بررسی دیواره معده با دوربین کوچیک)، ولی خب، بعد از ترخیص دیگه به پزشکا مراجعه نکرد و آخرش معلوم نشد آیا درمانش رو ادامه داد یا نه.
این پرونده میخواد یادآور بشه که رفتارای عجیب، به خصوص تو کسایی که سابقه روانی دارن، حتماً باید جدی گرفته بشه و از نظر پزشکی هم بررسی کنن. شاید پشت یک رفتار غیرمعمول، یه بیماری جدی و پنهان خوابیده باشه که حتی جون فرد رو تهدید کنه!
این مطلب صرفاً برای اطلاعرسانیه و جایگزین مشاوره یا درمان پزشکی نیست.
منبع: +