بیاین با هم یه نگاه رفیقطور به GeoGPT بندازیم! GeoGPT یه مدل هوش مصنوعی بزرگ و بازمتن (یعنی کدش رو همه میتونن ببینن و استفاده کنن)، مخصوص حوزه علوم زمین یا همون ژئوساینس ساختن. هدفش اینه که به پژوهشگرا و هر کسی که با مسائل زمین سر و کار داره کمک کنه کلی اطلاعات عمیق و مرتبط در اختیارشون بذاره.
چیزی که GeoGPT رو نسبت به مدلهای دیگه خاص میکنه، استفادهش از RAG یا Retrieval Augmented Generation هست. حالا این RAG چیه؟ یه تکنیکیه که باعث میشه هوش مصنوعی فقط به حافظه خودش اکتفا نکنه. موقع جواب دادن، میره سراغ یه منبع اطلاعاتی دیگه و هر چی لازمه رو سریع بیرون میکشه و توی جوابش استفاده میکنه. اینجوری، جوابها دقیقتر و بهروزتر میشن.
واسه GeoGPT، یه کتابخونه اختصاصی ساختن به اسم GeoGPT Library که پره از اطلاعات علمی مرتبط با ژئوساینس؛ یعنی هرچی درباره زمین، آب، هوا، خاک، و اینجور چیزا لازمه، جمع شده توش. GeoGPT هر وقت باید جواب بده، یه گشتی تو همین کتابخونه میزنه تا بتونه جواب درست و حسابی و کاملا علمی بده.
یه چیز باحال دیگه هم اینه که اگه خودت یه لیست از مقالات یا مطالب علمی داری (مثلاً کارای خودت یا تیم تو)، میتونی اونها رو آپلود کنی و GeoGPT از اونها هم استفاده میکنه، یعنی جوابهاش دقیقاً بر اساس مطالعات و منابع خودت شخصیسازی میشه!
برای اینکه این فرایند بهتر کار کنه، دو تا بخش مهم دیگه هم دارن که تیون یا همون تطبیق داده شدن: یکی embedding model که خودش دونهدونه مفهومها و اطلاعات رو تبدیل به یه شکل عددی و قابل فهم برای کامپیوتر میکنه. یکی هم ranking model که یه جور داور باحاله و هر تیکه اطلاعاتی که پیدا میشه رو امتیاز میده و ترتیبی میچینه، اونایی که به سوال کاربر نزدیکترن رو میاره بالا.
اصلاً هدف GeoGPT اینه که جواب درست، علمی و قابل اعتماد تحویل بده. برای همین روی open science یا علم باز (یعنی همهچیز شفاف، در دسترس و با امکان همکاری برای همه) خیلی تأکید دارن. حتی بخشهای اصلی RAG یعنی GeoEmbedding و GeoReranker رو هم کاملاً open-source کردن تا هر کسی تو دنیا بشه ازش برای تحقیق و مطالعاتش استفاده کنه.
در کل، اگه دنبال یه ابزار هوش مصنوعی درست حسابی واسه حوزه علوم زمین میگردی که هم قابل شخصیسازیه، هم دقیق و هم شفافت، GeoGPT گزینه خیلی خفنیه! این مدل با تاکید روی همکاری جمعی، شفافیت و قدرت بخشیدن به جامعه علمی ساخته شده و میتونه حسابی تو پیشرفت تحقیقات زمینی کمک کنه.
منبع: +