بیا یه موضوع باحال رو با هم بررسی کنیم! حتما شنیدی این روزا خیلی از دانشجوها حسابی گرفتار دنیای دیجیتال شدن، طوری که اعتیاد به اینترنت و گوشی و شبکه‌های اجتماعی شده یکی از دغدغه‌های جدی سلامت ذهن و جسمشون. حالا یه مطالعه وسیع و باحال اومده دقیقاً بررسی کرده که “خودکنترلی” (یعنی اینکه یه نفر چقدر می‌تونه جلوی خودش رو بگیره و به خاطر درس، کار یا هر چیز مهم دیگه، سراغ گجت‌ها نره) و “تاب‌آوری روانی” (یا همون مقاومت و قوی بودن آدم از نظر ذهنی موقع مشکلات) چه نقشی تو این ماجرا دارن.
این پژوهش یه جور “متاآنالیز” انجام داده؛ البته متاآنالیز یعنی کلی مقاله و داده قبلی رو جم کرده و با یه مدل خیلی علمی بررسی‌شون کرده تا نتیجه درست‌درمون بگیره، نه فقط از یه تحقیق کوچیک. تو این بررسی ۸۴ تحقیق مختلف با تقریباً ۶۱ هزار دانشجو شرکت داشتن! آمار عجیب غریبیه، نه؟
حالا چی فهمیدن؟ اول اینکه خودکنترلی یه جورایی ترمز اعتیاد دیجیتال رو میگیره. یعنی هرچی یه نفر خودش رو بیشتر کنترل کنه، کمتر احتمال داره به فضای مجازی یا اینترنت وابسته بشه. اما این تازه نصف ماجراست! اصل ماجرا اینجاست که “تاب‌آوری روانی” به عنوان یه واسطه وسط این رابطه قرار گرفته! یعنی خودکنترلی به آدم‌ها کمک می‌کنه تاب‌آورتر بشن و وقتی کسی تاب‌آوری بالاتری داره، کمتر تو دام اعتیاد دیجیتال میفته.
یه نکته جالب هم اینه که وقتی دانشجوها زور می‌زنن تا به خاطر درس و مسئولیت‌هاشون خودشون رو کنترل کنن و سراغ موبایل و اینستا نرن، انرژی روانی‌شون یه جورایی تموم میشه و این ممکنه باعث بشه دوباره به صورت شدیدتری برگردن و وقت بیشتری رو تو فضای مجازی بگذرونن. این پدیده یه جورایی نشون می‌ده که فقط خودکنترلی کافی نیست و باید در کنار اون تاب‌آوری روانی تقویت بشه. چون کسانی که خودشون رو بهتر مدیریت می‌کنن، تجربه‌های مثبت جمع می‌کنن و این باعث میشه کمتر دنبال فرار از واقعیت با فضای مجازی باشن.
در نهایت، این مطالعه کلی نکته مهم و جدید برای طراحی راهکارهایی واسه کم کردن اعتیاد دیجیتال تو بین دانشجوها ارائه داده. یعنی نشون داده اگر بخواییم واقعاً به جوون‌ها کمک کنیم که گیر موبایل و اینترنت نیفتن، باید هم خودکنترلی‌شون رو تقویت کنیم هم تاب‌آوری ذهنی‌شون رو بالا ببریم.
اگه دوست داشتی جزئیات علمی‌ترش رو بخونی، می‌تونی به آدرس زیر سر بزنی:
https://doi.org/10.17605/OSF.IO/DUZQM
منبع: +
