یه مدل معرکه برای معماری فضاهای داده که همه رو راحت کنار هم میاره!

خب بچه‌ها، تو این مقاله دارن درباره یه مدل جدید به اسم “مدل معماری سطح بالا واسه فضاهای داده” یا همون DS-HLAM صحبت می‌کنن. حالا فضاهای داده (Data Spaces) چیه؟ سریع بگم: فضاهای داده یعنی محیط‌هایی که توش شرکت‌ها و سازمان‌ها می‌تونن داده‌هاشون رو خیلی امن و راحت با هم به اشتراک بذارن، در حالی که هنوز کنترل کامل دست خودشونه.

مشکل همیشگی این مدل‌های اشتراک‌گذاری داده این بود که هر منطقه یا هر کشوری واسه خودش یه جور پیاده‌سازی داشت و خیلی وقت‌ها نمی‌تونستن به خوبی با هم کار کنن. به این حالت می‌گن interoperability یا همون “قابلیت همکاری”، یعنی پلتفرم‌ها بتونن داده رو بین هم جا‌به‌جا کنن بدون دردسر.

حالا این مدل DS-HLAM اومده تا همه این دغدغه‌ها رو حل کنه. تو معرفی این مدل، کلی تعریف ریاضی دقیق مطرح کردن و شرایط موفقیتش رو بر اساس تئوری finite state automata یا همون “ماشین‌های حالت محدود” formalize کردن (که یعنی یه مدل ریاضی واسه سیستم‌هایی که وضعیت‌های مختلفی دارن و با هر ورودی یه تغییر وضعیت می‌دن – زیادم سخت نیست!). این کار باعث می‌شه وقتی بخوایم یه پلتفرم اشتراک داده رو بسازیم، همه چی دقیق و واضح مشخص بشه و بشه مطمئن بود که اطلاعات گم و گور نمی‌شن!

یکی دیگه از نکته‌های جالب DS-HLAM اینه که کلی به digital sovereignty اهمیت داده. دیجیتال ساورنتی یعنی چی؟ یعنی هر کسی (مثلاً یه شرکت یا سازمان) تو فضای داده، مالک داده خودش باقی می‌مونه و خودش تصمیم می‌گیره کی و چطور داده‌ش رو به اشتراک بذاره. این خصوصیت خیلی مهمه و تو مدل‌های قدیمی معمولاً گم می‌شد.

خلاصه اگه دنبال یه مدل توپ واسه ساخت یا تحلیل پلتفرم‌های همکاری داده‌ای هستی که هم خیلی دقیق و ریاضیه، هم شرایط امن و شفاف فراهم می‌کنه، DS-HLAM می‌تونه حسابی به درد بخوره. این مدل مناسب همه پلتفرم‌های داده‌ای مختلفه، بدون اینکه محدود به یه منطقه یا کشور خاص باشه. فازش هم اینه که بتونه همه رو به هم وصل کنه، بدون اینکه کسی کنترل داده‌ی خودش رو از دست بده یا تو دردسر امنیتی بیفته.

در کل، این مقاله خیلی روون و باحال بهمون نشون میده که چطوری با یه مدل معماری درست، میشه دنیای مختلف داده و اشتراک‌گذاری رو به هم نزدیک کرد و هنوزم مطمئن موند که اطلاعاتمون جای درستیه!

منبع: +