تا حالا فکر کردین زباله‌هایی که ته دریاها و اقیانوس‌ها می‌مونن، با این همه پیچیدگی و عمق، چطور قراره جمع بشن؟ خب، یه خبر توپ دارم براتون! یه تیم خفن از دانشگاه فنی مونیخ (همون TUM خودمون!) دست به یه کار عجیب و خفن زدن: ساختن یه روبات غواص باهوش که می‌تونه با یه دست مکانیکی چهار انگشتیِ غول‌پیکر کلی زباله رو از کف دریا جمع کنه و بیاره بالا!
ماجرا از اینجا شروع میشه که تیم TUM توی یه پروژه اروپایی به نام SEACLEAR (یعنی «دریا رو پاک کن!») تصمیم گرفتن یکی از بزرگترین مشکلات محیط‌زیستی دنیا، یعنی زباله‌های دریایی، رو یکم جدی‌تر حل کنن. واسه همین، یه روبات غواص ساختن که کاملاً خودکار کار می‌کنه و از هوش مصنوعی (یا همون AI که یعنی هوش ساخته‌ی دست آدم که می‌تونه تصمیم بگیره و یاد بگیره)، دستیار می‌گیره تا با دوربین و سونار (سونار یعنی دستگاهی که با امواج صوتی و تصویری محیط رو بررسی می‌کنه یا می‌سنجه) زباله‌ها رو ته آب پیدا کنه.
این روبات اولین‌بار تو بندر مارسی فرانسه قدرتش رو نشون داد و رفته ته آب انواع زباله، حتی چیزهایی تا وزن ۲۵۰ کیلوگرم (یعنی حدود ۵۵۰ پوند!) رو جمع کرده! خلاصه هر چی فکرش رو بکنین ته دریا پیدا میشه: پاروهای اسکوتر برقی، تور ماهیگیری پاره‌شده، لاستیک قدیمی و حتی شیشه شکسته از کف بندرها.
کل این سیستم فقط یه روبات نیست، بلکه مجموعه‌ایه: یه قایق هوشمند بدون سرنشین که انرژی و اطلاعات رو به روبات‌ها می‌فرسته، یه قایق کوچک برای حمل زباله و حتی یه هواپیمای بدون سرنشین (یا همون درون) که از بالا همه چی رو زیرنظر داره. به علاوه یه روبات جستجوگر کوچیکم زیر آب هست که با سرعت کف دریا رو چک می‌کنه تا زباله‌ها رو تشخیص بده.
روبات غواص اصلی با هشت تا توربین کوچیک و حسابی قدرت، میره سراغ همون جایی که زباله هست. وقتی زباله رو پیدا کرد، با دست غول‌آساش برش می‌داره و با دقت زیاد می‌ذارتش توی قایق جمع‌آوری زباله. این دست مکانیکی چهار انگشتی می‌تونه تا ۴۰۰۰ نیوتون فشار بیاره! (نیوتون یعنی واحد اندازه‌گیری نیرو. تصور کنین چیزای خیلی سنگین رو راحت بلند می‌کنه!)
یه نکته جالب اینکه پیدا کردن زباله توی اعماق آب کار آسونی نیست، مخصوصاً وقتی که داده تصویری زیاد برای آموزشِ شبکه‌های عصبی (Neural Networks، یعنی مدل‌هایی از هوش مصنوعی که مثل مغز آدم می‌تونن تصاویر رو تحلیل کنن) وجود نداره. با این حال تیم تونسته بیشتر از ۷۰۰۰ تصویر رو خودش برچسب‌گذاری کنه و یاد بده به هوش مصنوعیش که چی زباله محسوب میشه و کجاها گیر کرده.
وقتی روبات یه زباله پیدا می‌کنه، هوش مصنوعی همون تصویر رو تبدیل به مدل سه‌بعدی می‌کنه تا دقیقتر بفهمه کدوم نقطه زباله رو میشه گرفت که چیزیش نشه. نکته مهم اینجا اینه که کلی سنسور خاص توی دست روبات کار گذاشتن تا بتونه با فشار درست و مناسب زباله‌هایی مثل سطل پلاستیکی یا بطری شیشه‌ای، بدون آسیب برداره – نه بشکنه، نه داغون کنه!
حالا شاید بپرسین چطوری این روباتا ته آب می‌تونن جهتشون رو حفظ کنن؟ بدنه زیردریایی با یک لایه فوم شناوری پوشیده شده که وقتی توربین‌ها خاموش می‌شن، روبات اصلاً ته نمی‌ره و می‌تونه راحت‌تر هدفش رو پیدا کنه و سر جاش بمونه.
جالبه بدونین، روبات اصلی با اینکه خودکار کار می‌کنه، اما موقع آزمایش رو با کابل نگه داشتن—هم برای اینکه باتریش فقط دو ساعت جواب میده و هم اینکه کمک می‌کنه کار هوش مصنوعی بهتر پیش بره و زباله‌های سنگین‌تر راحت‌تر کشیده بشن بالا.
کلاً با این فناوری جدید، جمع کردن زباله‌های زیر دریا مخصوصاً در اعماق بیشتر از ۱۶ متر، می‌تونه هم راحت‌تر بشه، هم سودمندتر! خلاصه این که شاید بزودی دیگه خبر از لاک‌پشت‌هایی که سرشون توی توری گم شده یا ماهی‌هایی که به خاطر قوطی نوشابه آسیب دیدن، کمتر بشنویم!
منبع: +
