عجب فرصتی! زحل قراره این هفته حسابی بدرخشه – چطوری ببینیمش؟

خب اگه اهل رصد آسمون هستی یا حتی فقط دلت می‌خواد یه منظره‌ خاص از کهکشان رو ببینی، این خبر مخصوص توئه!

روز ۲۱ سپتامبر یه اتفاق شگفت‌انگیز قراره بیفته: سیاره زحل (همون سیاره خوشگل با حلقه‌هاش) دقیقاً میاد تو موقعیتی که بهش می‌گن Opposition یا مقابلت. یعنی زمین می‌افته دقیقاً بین خورشید و زحل، پس خورشید، زمین و زحل توی یه خط صاف قرار می‌گیرن. این اتفاق یه بار در هر ۳۷۸ روز (تقریباً هر سال) میفته. پس این فرصتو از دست نده!

حالا چرا اینقدر ویژه‌اس؟ چون زحل این موقع نزدیک‌ترین فاصله به زمینه و درست مثل ماه کامل، نور خورشید کامل بهش می‌تابه. یعنی زحل تو این شب، از همیشه بزرگ‌تر و درخشان‌تر دیده میشه. اونایی که دوست دارن حلقه‌های زحل رو ببینن، عاشق این شب می‌شن، چون حلقه‌هاش واقعاً به طرز باورنکردنی‌ای مشخص و پرنور میشن.

نکته جالب اینه که درست شب ۲۱ سپتامبر، ماه هم توی فاز نوئه (همون زمانی که ماه اصلاً تو آسمون پیدا نیست). این یعنی هیچی روشنایی مزاحمی از ماه وجود نداره و آسمون حسابی تاریک و آماده نگاه‌کردن به زحل میشه.

یه توضیح کوچیک: Opposition همون لحظه‌ایه که سیاره‌ای مخالف جای خورشید نسبت به زمینه.

زحل تو این شب از غروب آفتاب، تو شرق طلوع می‌کنه و تا سپیده‌دم تو غرب آسمون دیده میشه؛ یعنی تقریباً کل شب می‌تونی ببینیش! موقعیتش هم پایین صورت فلکی حوت قرار می‌گیره (اگه دنبال زحل تو آسمون گشتی و ندیدی، می‌تونی از اپلیکیشن‌هایی مثل Stellarium کمک بگیری که جای ستاره‌ها و سیاره‌ها رو نشون میدن).

یه نکته خیلی مهم: اگه می‌خوای حسابی از این فرصت استفاده کنی، دور شو از چراغا و نورهای مصنوعی! نور شهر باعث میشه اجسام تو آسمون درست دیده نشن. حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبلش بذار چشمات به تاریکی عادت کنه. اگه با خودت چراغ می‌بری، بهتره چراغ‌قوه قرمز باشه که دید شبانه رو خیلی کمتر خراب می‌کنه.

حلقه‌های زحل هم داستان دارن. اگه دوربین دوچشمی مخصوص نجوم یا تلسکوپ کوچیک داری، مطمئناً کلی حال می‌کنی! حلقه‌های زحل تو شب مقابلت به خاطر یه اثر باحال به اسم Seeliger effect حسابی پرنورتر و خیره‌کننده‌تر میشن. (این اثر یعنی زمانی که خورشید مستقیم می‌تابه و سایه‌های ذرات داخل حلقه‌ها کلاً حذف میشه، پس حلقه‌ها مثل یه تکه نور خالص می‌درخشن.)

نگران نباش اگه درست همون شب نتونستی ببینی! زحل چند روز قبل و بعدش هم تقریباً همینقدر خوشگل و بزرگ دیده میشه. پس چند شب فرصت داری از این منظره لذت ببری.

امسال جالب‌ترش اینه که دقیقاً توی همین روز، در نیمکره جنوبی زمین (مثلاً جنوبگان، استرالیا و نیوزلند) یه خورشیدگرفتگی جزئی هم قراره دیده بشه. فرداش هم دقیقا به شروع پاییز در نیمکره شمالی می‌رسیم (که بهش اعتدال پاییزی یا Equinox میگن – یعنی روز و شب تقریباً برابر میشه و حالا شب‌ها کم‌کم بلندتر و مناسب‌تر برای رصد آسمون میشن).

خلاصه، اگه تا حالا دنبال بهونه می‌گشتی که شبی رو به آسمون نگاه کنی، این همون شبیه که نباید از دستش بدی. شاید حتی دلت بخواد چند تا عکس یا خاطره ثبت کنی!

پ.ن: تو همین ایام قراره یه خورشیدگرفتگی (eclipse) باحال هم اتفاق بیفته، البته نه تو همه جای دنیا، یا یه Black Moon یا ماه سیاه کمیاب هم ببینی. پس خلاصه که این ماه آسمون حسابی پرهیاهوئه!

عاشق آسمون باشی 🙂

منبع: +