تا حالا شده بخواید بدونید وقتی دایناسورها داشتن پرسه می‌زدن، چه خبر بوده توی جنگل‌های آمازون؟ تازه‌ترین کشف دانشمندان جواب این سؤال رو داده و حسابی همه رو هیجان‌زده کرده! یک تکه کهربای کم‌یاب توی منطقه ناپو توی آمازون اکوادور پیدا شده که اصل جنس رو نشون میده: یه پنجره به داخل یه جنگل مرطوب و شلوغ ۱۱۲ میلیون سال پیش باز کرده!
اول یه توضیح کوچولو: کهربا همون شیره درخته که وقتی از درخت جدا میشه و روی زمین میفته و میلیون‌ها سال بدون اکسیژن خاک می‌مونه، سفت و فسیل میشه. خب حالا قسمت جالب ماجرا اینه که این شیره‌های سفت شده بعضی وقتا حشرات، گیاه‌ها، حتی تار عنکبوت رو هم تو خودش حبس می‌کنن و اون موجودات رو خیلی تمیز و واضح تا به امروز نگه می‌دارن!
توی این کهربا کلی حشره مختلف پیدا شده: زنبور، مگس، شته، سوسک، حشره‌های کرم‌مانند، حتی یه تکه تار عنکبوت هم گیرشون اومده! جالبه بدونین که محقق‌ها گفتن اون پشه‌های کوچیک که تو این کهربا هستن، به احتمال زیاد خون دایناسور رو می‌مکیدن — دقیقاً مثل بعضی پشه‌های امروزی که خون حیوانات رو می‌خورن.
ژاویر دلکلوس (یه دانشمند تو این پروژه) گفته که شکل و ظاهر اون حشرات توی کهربا انقدر تمیزه که زیر میکروسکوپ انگار همین دیروز مردن! باورش سخته، اما واقعاً این موجودات «میلیون‌ها سال» اونجا زندن مونده‌ن.
تحقیقات نشون میده شیره این کهربا احتمالاً مال یه درخت خیلی قدیمی به اسم “آروکاریا” (Araucariaceae) بوده که دوران دایناسورها تو زمین کلی پیدا می‌شده.
اما بیاید یه نگاه هم به گیاه‌ها بندازیم: اون دوره، تازه دوران قدرت‌نمایی گیاهان گلدار (انگیواسپرم‌ها) بود — یعنی همون گیاه‌هایی که گل و میوه بیرون میدن. اونا فقط ۳۷٪ از کل گیاه‌های جنگل رو تشکیل می‌دادن. جالب اینجاست که سر و کله سرخس‌ها و فامیل‌هاشون هم اون موقع کلی پیدا می‌شده و حدود ۴۲٪ کل پوشش گیاهی رو سرخس‌ها داشتن. خلاصه جنگل‌ها حسابی سرسبز و مرطوب و پر گیاه بودن.
این کشف چرا این‌قدر خاصه؟ چون تقریباً «تمام» کهرباهای معروف دنیا از نیم‌کره شمالی (مثلاً اروپا یا آسیای قدیم) پیدا شدن. اما این یکی از آمریکای جنوبی پیدا شده و فعلاً بزرگ‌ترین مجموعه کهربای مزوزوئیک (دوران دایناسورها) توی این قاره‌ست! اون موقع قاره‌ها هنوز مثل امروز نبودن و منطقه آمازون بخشی از یه خشکی یه‌تکه و عظیم به اسم گوندوانا بوده — منظورشون اینه که قبل از این که قاره ها از هم جدا بشن، زمین یه خشکی بزرگ بوده که بعدها شکست و قاره‌ها ساخت.
پالئونتولوژیست‌ها (یعنی همون دانشمندان فسیل و دایناسور…) با بررسی گرده‌های گیاه‌ها توی این کهربا فهمیدن پوشش گیاهی اونجا چقدر متنوع و خفن بوده. خلاصه انگار با این کشف، یه دوربین تایم‌ماشین به میلیون‌ها سال پیش، وسط جنگل‌های دایناسور و گیاه‌های عجیب و حشرات دایناسوری هدیه گرفتیم!
این یافته‌ها، همه تو یه مقاله علمی تو مجله Communications Earth & Environment چاپ شده و یه عالمه سوال جدید راجع به اکوسیستم دوران کرتاسه (Cretaceous)، رابطه حشرات و گیاه‌ها و حتی خود دایناسورها ایجاد کرده. دیدین که هنوز دل طبیعت پر از سوپرایزه!
منبع: +
