داستان امروز مربوط میشه به یه کرم ته دریا به اسم Paralvinella hessleri (پارالوینلا هسلری)، که واقعاً یه پدیده عجیب بین موجودات ته اقیانوسه! حالا بیاید با هم یه نگاهی به این کرم عجیب بندازیم و ببینیم چه کارایی بلده.
این کرم کوچولو توی اقیانوس آرام زندگی می‌کنه، دقیق‌تر بخوام بگم، توی اون نقطه‌هایی از اقیانوس که چشمه‌های آب‌گرم (hydrothermal vents یعنی جایی که از دل زمین آب خیلی داغ با مواد معدنی میاد بیرون) وجود داره. زندگی توی این چشمه‌ها آسون نیست؛ کلی اسید، فلزات سنگین و سم توی این چشمه‌ها پخش میشه. خیلی از موجودات اصلاً نمی‌تونن اونجا دووم بیارن، ولی پارالوینلا هسلری؟ دقیقاً عاشق همین شرایط سخت و غیرقابل تحمل هست!
این کرم‌ها جزء خانواده Alvinellidae هستن، که معروفن به اینکه توی شرایط خیلی سخت مثل حرارت خیلی بالا و مواد سمی زندگی می‌کنن. اندازه‌شونم تقریباً ۲۲ میلی‌متره (تقریباً به اندازه یه ناخن کوچیک)، و برای محافظت از خودشون، توی لوله‌هایی که به دودکش‌های این چشمه‌های داغ وصل هست زندگی می‌کنن.
جالب‌ترین نکته‌شون اینه که حتی توی مناطق خیلی داغ و اسیدی (که حرارتش حتی ممکنه تا ۳۲۰ درجه سانتی‌گراد یا همون حدود ۶۰۰-فارنهایت برسه!)، فقط اون‌ها هستن که می‌تونن براحتی زندگی کنن.
ولی این فقط بخش کوچیکی از ماجراست. نکته‌ی خفن‌ترشون تو نحوه‌ی مقابله با سم‌هاست: آرسنیک (که برای ما انسان‌ها فوق‌العاده خطرناک و سرطان‌زاست) توی اون محل‌ها توی آب زیاده. اما پارالوینلا هسلری از آرسنیک مثل یه ترفند دفاعی استفاده می‌کنه! یعنی چی؟
داستان اینه که این کرم، آرسنیک رو توی سلول‌های پوستش ذخیره می‌کنه و بعد اون رو با سولفید (که اونم خودش سمیه و از همین چشمه‌ها میاد بیرون) واکنش میده و یه ماده‌ای به اسم «اورپیمنت» (orpiment) درست می‌کنه. حالا اورپیمنت هم سمی هست، ولی به شدت آرسنیک و سولفید نیست و نسبتاً کمتر ضرر داره. این ماده زرد-نارنجی‌رنگه و قبلاً توی تاریخ بهش می‌گفتن «طلای شاه» چون به خاطر رنگ قشنگش نقاش‌ها به عنوان رنگدانه استفاده می‌کردن. جالبیش اینه که بر اثر این واکنش، بدن کرم یه ته‌رنگ زرد نارنجی جذاب پیدا می‌کنه.
حالا فکر کنین این کرم کوچولو می‌تونه انقدر آرسنیک توی خودش جمع کنه که نزدیک به یک درصد وزن بدنش از این سمه! یعنی حتی وزن هم انقدر زیاده که از بیرون زرد و پررنگ به نظر میاد.
غذای این کرم معمولاً از باکتری‌ها و بقایای مواد آلییه که دور و بر همین چشمه‌های آب داغ جمع شدن. اصلاً دنیای زیرآب‌ای‌ها پر از این جور موجودات خاص و عجیب شده. مثلاً این کرم با روش «مبارزه با سم با سم» (fighting poison with poison یعنی دفاع کردن از خودش با استفاده از همون چیز مضری که واسه بقیه خطرناکه) زندگی سختشو آسون کرده.
این کشف خفن رو محقق‌هایی که توی سال ۲۰۲۵ مقاله‌ای توی مجله PLOS Biology منتشر کردن بهتر توضیح دادن. آقای Hao Wang، یکی از این دانشمندها، گفته وقتی این کرم‌های زرد و عجیب رو برای اولین بار با یه وسیله‌ی کنترل از راه دور زیر آب دید، واقعاً شگفت‌زده شده بوده، چون وسط اون صحنه سیاه و سفید و دودآلود چشمه‌های داغ، این کرم‌ها مثل نور روشنی بیرون زده بودن.
در نهایت باید گفت دنیای زیر آب خیلی پر از موجودات عجیب و شگفت‌انگیزه که هر کدومشون ساز و کار خاص خودشون رو برای زنده موندن دارن. پارالوینلا هسلری با همین ترفند خاص ذخیره‌ی سم تو پوستش، یکی از قهرمان‌های این دنیا حساب میشه!
پس دفعه بعدی که اسم کرم ته دریا اومد، یادت باشه خیلی موجود شاخی می‌تونه باشه که حتی توی بدترین و سمی‌ترین جاها، با زرنگ‌بازی هم خودش رو دفاع می‌کنه، هم رنگ قشنگ می‌گیره!
منبع: +
