بذار داستان رو اینجوری برات تعریف کنم: یه سری محقق اومدن سراغ یه موضوع جالب؛ اینکه چطور میشه کمک کرد بچهها تو مدرسه نه فقط درس بخونن، بلکه یاد بگیرن با هم و با بزرگترا بهتر رفتار کنن. واسه این کار، اومدن از یه چیزی به اسم Service-Learning یا همون آموزش مبتنی بر خدمترسانی کمک گرفتن. اگه نمیدونی، Service-Learning یعنی بچهها تو مدرسه فقط تئوری یاد نمیگیرن، بلکه میان یه کار واقعی برای جامعه انجام میدن، مثلاً میرن خانه سالمندان یا مرکز سالمندان و بهشون با یه سری فعالیت بدنی کمک میکنن. همین کار باعث میشه کلی چیزای کاربردی از زندگی بفهمن، نه فقط تو کتاب درس.
حالا قضیه چی بود؟ این برنامه خاص رو واسه بچههای دبستان اجرا کردن؛ دقیقاً ۱۰۶ تا دانشآموز بودن که میانگین سنشون ۱۰ و نیم سال بود (علیالحساب کوچولوان، ولی دل گنده دارن). این بچهها دو دسته شدن: یه گروه کلاسهاشون طبق روال قبلی و سنتی برگزار شد، یه گروه هم طبق همین روش Service-Learning با سالمندها تو مرکز نگهداری سالمندان تعامل داشتن. مدت این برنامه هم ۱۰ هفته بود و فعالیتهای اصلیشون، کلی فعالیت بدنی و ورزشی با سالمندها بود.
حالا میپرسین چی شد؟ چه فرقی بین این دو گروه افتاد؟
نتیجهها نشون دادن که اون گروهی که تو برنامه خدمترسانی شرکت کرده بودن، توی کلی ویژگی اجتماعی و رفتاری مثل همدلی (یعنی آدم بتونه خودش رو بذاره جای بقیه)، احترام، اجتماعی بودن (یعنی راحت بتونه با بقیه ارتباط برقرار کنه) و حتی رهبری (مثلاً یه جور مدیریت توی جمع و همکاری)، خیلی رشد کردن و بهتر شدن. حتی اون نگاهشون نسبت به درس ورزش مدرسه هم بهتر و مثبتتر شد. اون یکی گروه که کلاس عادی داشتن، هیچ پیشرفتی از این لحاظ نکردن.
یه نکته هم این وسط هست: تو این برنامه، چون بچهها مستقیم با سالمندها کار کردن، تونستن از نزدیک دنیای اونا رو لمس کنن. این باعث میشه چیزی به اسم Ageism کمتر تو بچهها شکل بگیره. Ageism یعنی اینکه آدمهافقط به خاطر سن یکی (مثلاً پیر بودنش)، باهاشون بد رفتار کنن یا فکرای منفی داشته باشن. پس جلو این تبعیض هم وایسادن!
در کل، این مدل آموزش تجربی که همش پایهش خدمترسانیه، میتونه کمک کنه بچهها شهروند بهتری بشن، اخلاقیتر باشن و یاد بگیرن چطوری با بقیه، مخصوصاً آدمهای آسیبپذیرتر یا متفاوت، مهربونتر و با احترام رفتار کنن. بهخصوص اینکه درس ورزش (یا همون Physical Education) هم میتونه کلی نقش اساسی داشته باشه، چون باعث میشه بچهها نه فقط توی کتاب، بلکه توی کار واقعی، مهارتهای اجتماعی رو یاد بگیرن.
در نهایت، اینجور برنامهها نه تنها به بچهها یاد میده با بقیه و حتی با سالمندها چطور رفتار کنن، بلکه کمک میکنه خودِ نگاهشون به زندگی و مدرسه و حتی ورزش هم مثبتتر بشه. خلاصه، یه تجربه باحال و آموزنده برای همه!
منبع: +