تا حالا شده دلتون بخواد تو چند دقیقه از یه شهر به یه شهر دیگه برین؟ قطارهای فوق سریع یا همون High-Speed Trains، واقعاً دارن رویاهای ما رو از آیندهٔ سفر به واقعیت تبدیل میکنن؛ یعنی فقط بحث سریع رفتن نیست، داستان پیشرفت و خلاقیت مهندسها هم وسطه.
بیاید با هم ۱۰ تا از سریعترین قطارهای دنیا رو ببینیم، قطارهایی که هرکدوم خودشون یه افتخار واسه کشورشون و یه ویترین برای آخرین دستاوردهای مهندسی هستن!
-
TGV (فرانسه) – سلطان سرعت با رکورد تاریخی!
این قطار فرانسویها با حداکثر سرعت ۵۷۵ کیلومتر بر ساعت، هنوز رکورد جهانی سرعت قطارهای چرخفولادی (یعنی قطارهایی که روی ریل و با چرخ حرکت میکنن، نه مغناطیسی) رو داره! اسم خطهاش هم LGV هست، یعنی “خطوط با سرعت زیاد” به فرانسوی. سیستم برقرسانی این قطار سهجریانه است، به این معنی که تو کشورهای مختلف اروپایی که برق ریل فرق داره، باز هم کار میکنه! TGV نه فقط یه رکورد ثبت کرده، بلکه شبکه بسیار گستردهای تو فرانسه و اروپا داره و کلی مسافر رو جابجا میکنه. -
JR SCMaglev L0 (ژاپن) – سریعترین آلمینیومی جهان آینده!
یه قطار ژاپنی خاص که اسمش SCMaglev هست، قراره تا سال ۲۰۳۴ بین توکیو و اوزاکا با سرعت تجاری ۵۰۵ کیلومتر بر ساعت حرکت کنه! این قطار روی هوا معلق میمونه به کمک تکنولوژی Magnetic Levitation یا همون شناوری مغناطیسی؛ یعنی قطاری که چرخ نداره و کلاً تماسش با ریل صفره – پس اصطکاک و سروصدا تقریباً حذف میشه! تستهای اولیه رکورد ۶۰۳ کیلومتر بر ساعت رو برایش ثبت کردن. فکر کنین مسیر توکیو-اوزاکا که الان ۲.۵ ساعت طول میکشه، با این قطار میشه فقط ۶۷ دقیقه! -
Shanghai Maglev (چین) – سریعترین سرویس مسافری دنیا
از سال ۲۰۰۴ تو شانگهای چین یه قطار مغناطیسی به اسم Shanghai Maglev بین فرودگاه پودونگ و مرکز شهر حرکت میکنه. بالاترین سرعت عملیاتیاش ۴۶۰ کیلومتر بر ساعت هست، ولی تو آزمایشات تا ۵۰۰ کیلومتر بر ساعت هم رسیده. این قطار عملاً اصلاً روی ریل نمیچرخه، بلکه با نیروی مغناطیسی بالای ریل معلق میشه. تکنولوژیاش رو هم آلمانیها دادن (Transrapid). سواری این قطار صافِ صافه و به خاطر همین کوتاهی مسیر (سی کیلومتر)، فقط همینجا ازش استفاده کردن. -
CR450 Fuxing (چین) – نسل جدید ریلسازی دنیا
خلاصه چین یه ساله قراره با قطاری به اسم CR450 رکوردها رو بترکونه! این قطار تازه ۲۰۲۵ رونمایی شد؛ طراحی سرعت ۴۵۰ کیلومتر بر ساعت داره. البته فعلاً تو فاز تست هست ولی دهه آینده وارد سرویس میشه. مهندسی سبک، ترمز بهتر و مصرف انرژی کمترش حرف نداره و تبدیل به امید اول چینیها برای سریعترین قطار نوع سنتی (یعنی ریل و چرخ معمولی) دنیا شده. -
CR400 Fuxing (چین) – قهرمان هر روزه قطارهای چین
حالا اگه بخوایم از قهرمان کار راهانداز صحبت کنیم، باید CR400 Fuxing رو مثال بزنیم. این قطارها با حداکثر سرعت ۳۵۰ کیلومتر بر ساعت تو طولانیترین شبکه قطار سریعالسیر جهان تردد میکنن! لقبهایی مثل “اژدهای آبی” یا “ققنوس طلایی” (اسم مدلهاشه) رو هم بخاطر شکل خاص آیرودینامیک و فنآوری تماماً داخلیشون گرفتن. این قطارها نقش اصلی حملونقل سریع تو کشور بزرگی مثل چین رو دارن. -
Talgo 350 (اسپانیا) – ورود اسپانیا به جمع سریعها
تو اسپانیا هم قطار Talgo 350 با سرعت ۳۵۰ کیلومتر بر ساعت، قلب شبکه قطار سریعالسیرشونه. طراحی خاص و آیرودینامیک داره که مخصوص مسیرهای اسپانیاست. این قطار شهرهایی مثل مادرید، بارسلونا، سویا و والنسیا رو بهم وصل میکنه. جالب اینه که نسل جدیدترش (Talgo AVRIL) حتی سریعتر هم میتونه بره ولی فعلاً محدودیت زیرساخت اجازه سرعت بیشتر رو نمیده! -
Shinkansen E5/H5 (ژاپن) – قطارهای همیشه روی فرم
دو مدل از قطارهای سری Shinkansen ژاپن (E5 و H5) تا ۳۲۰ کیلومتر بر ساعت سرعت دارن. شاهکارشون اینه که با کمک Suspension فعال و کمی چرخیدن بدنه تو پیچها (تا ۱.۵ درجه)، حتی تو سرعت بالا هم مسافر حس راحتی کامل داره. Shinkansen تو دنیا معروفه به: “قطاری که همیشه سر وقت و بدون مشکل حرکت میکنه”. -
ICE 3 (آلمان) – ترکیب سرعت و امکانات
آلمانیها هم سری ICE 3 رو دارن که تا ۳۲۰ کیلومتر بر ساعت راه میره. تو طراحی جدید این نسل (ICE 3neo کلاس ۴۰۸)، همه جای قطار موتور هست و دیگه لکوموتیو جدا نداره! این باعث شده فضای بیشتری واسه مسافر بمونه. امکانات جدید مثل فضای حمل دوچرخه و دکوراسیون بهروز هم داره. البته آلمانیها تونستن تو مسیر خاصی تا ۳۳۰ کیلومتر هم برسونن. -
Eurostar e320 (انگلیس/فرانسه) – قهرمان عبور از تونل مانش
قطار Eurostar e320 که با تکنولوژی Siemens Velaro ساخته شده، مخصوص سفرهای بینمرزیه. تو تونل مانش، شهرهایی مثل لندن، پاریس و بروکسل رو به هم وصل میکنه و میتونه تو قسمت فرانسه و بلژیک تا ۳۲۰ کیلومتر بر ساعت بره. البته تو انگلیس بخاطر محدودیت ریل، سرعتش کمتر میشه. -
KTX Series (کره جنوبی) – میراث مشترک با فرانسه
کرهایها هم از تکنولوژی فرانسوی TGV برای ساخت قطار KTX استفاده کردن و سرعت عملیاتیشون ۳۰۵ کیلومتر بر ساعته. مدل KTX-Sancheon که تازه از ۲۰۲۴ اومده، توی آیرودینامیک و سروصدا و ایمنی یه سر و گردن بالاتره، ولی سرعتش همونه. با این قطارها، سفر بین سئول و شهرهای مهم مثل بوسان و موکپو و گانگنئونگ خیلی سریعتر شده.
جمعبندی: آینده سفر رو ریل!
همونطور که میبینین چین داره با قطارهاش هم رکورد سرعت رو داره و هم شبکه بزرگترین رو ساخته. از طرف دیگه قطارهای با شناوری مغناطیسی مثل Shanghai Maglev و SCMaglev ژاپنی نشون میدن آینده سفر زمینی ممکنه حتی سریعتر از امروز هم بشه. این قطارها فقط وسیله حملونقلی نیستن، بلکه نماد تکنولوژی و شاهکار مهندسی هستن! خیلیها میگن سفر با قطار سریعالسیر بهترین جایگزین برای پروازهای اونور شهری متوسطه (یعنی فاصلههایی که نه خیلی نزدیکن نه فوقالعاده دورن)؛ چون هم سریعن، هم محیط زیست رو کمتر اذیت میکنن و هم کلی شهر و آدم رو با هم قشنگتر و راحتتر وصل میکنن.
منبع: +