یه شرکت فرانسوی به اسم Exail کار بزرگی کرده و با قایق بدون سرنشینش (که بهش USV هم می‌گن، یعنی Uncrewed Surface Vehicle: قایقی که هیچ خدمه یا راننده‌ای روش نیست و خودش همه کارها رو انجام می‌ده)، تونستن رکورد جدیدی رو ثبت کنن. قایقشون که اسمش DriX O-16 هست، یه مسیر خیلی طولانی—حدود ۱۱۰۰ مایل دریایی یا بگیم ۲۰۰۰ کیلومتر—رو بدون هیچ توقفی و کاملاً خودکار از شهر La Ciotat فرانسه تا Troia پرتغال طی کرد!
حالا این قایق کوچیک نیستا؛ حدود ۵۲ فوت طولشه و برای این سفر باید از تنگه جبل‌الطارق هم رد می‌شد، که یکی از شلوغ‌ترین مسیرهای دریایی دنیاست. تو این سفر، قایق ۶ روز کامل رو بی‌وقفه رفت و اصلن نیاز نداشت بندر بزنه یا کسی بهش سر بزنه. همه کارهاش رو هم از مرکز کنترل Exail تو فرانسه به صورت ریموت و با نظارت انجام دادن؛ یعنی مرکز کنترل راه دور که بهش Remote Operation Center یا همون ROC می‌گن (یه جور اتاق فرمان که با اینترنت و سیستم‌های پیشرفته، قایق رو حتی از کیلومترها دورتر می‌تونن مدیریت کنن).
نکته باحال این بود که قایق موقع عبور از تنگه شلوغ، خودش همه تصمیم‌های لازم رو گرفت و نشون داد که سیستم هوش مصنوعیش واقعاً هوشمنده و می‌تونه تو شلوغی کشتی‌ها و قایق‌های دیگه، امن و بدون دردسر حرکت کنه. این همون چیزی بود که مدیر بخش خودران‌های دریایی Exail خیلی روش تاکید کرد و گفت: “این موفقیت نشون داد خودرانیِ قایق‌های بزرگ دیگه یه رویاست که محقق شده!”
یکی از خفن‌ترین بخش‌های این سفر این بود که قایق حین حرکت، با دستگاهی به اسم Multibeam Echosounder (این وسیله واسه نقشه‌برداری از عمق و شکل کف دریا استفاده میشه و کلی اطلاعات مفید بیرون میاره) نقشه‌برداری کف دریا رو انجام داد. یعنی نه فقط پیش می‌رفت، بلکه همزمان داده و اطلاعات ارزشمند هم جمع می‌کرد. نوع این دستگاه Kongsberg EM304 هست (که بین دستگاه‌های تخصصی دریایی، حسابی معروفه).
جیگر این قایق حسابی بَسه—می‌تونن تا ۳۰ روز، کاملاً بی‌وقفه و بدون آدم، واسش برنامه سفر بچینن و ماموریتی رو انجام بده. تازه بُردش هم فوق‌العاده‌س: تا ۳۵۰۰ مایل دریایی می‌تونه بره، پس اگه یه بار وسط اقیانوس هم گیر کنه، مشکلی نداره!
یکی از نکات اساسی این وسیله اینه که از سیستم پیشرانه دوگانه هیبریدی استفاده می‌کنه، یعنی ترکیبی از برق و دیزلی. همین باعث میشه هم مصرف سوخت پایین‌تر بیاد، هم انرژی ذخیره کنه و هم تو ماموریت‌های طولانی اگه یکی از سیستم‌ها مشکلی پیدا کرد، بقیه کار رو انجام بدن (سیستم هیبریدی یعنی ترکیب دو نوع موتور برای بازده و اطمینان بیشتر).
یه موضوع جذاب دیگه هم اینکه چون نیازی به کشتی پشتیبانی بزرگ نداره، کلی تو سوخت و هزینه صرفه‌جویی میشه و از نظر محیط زیستی هم واقعاً کم‌مصرف و سبز حساب میشه.
توی خود بدنه و سیستم‌های این قایق، فناوری CortiX رو هم گذاشتن. این سیستم CortiX تو قایق قبلی اون‌ها یعنی DriX H-8 هم بوده و الان خیلی پیشرفته‌تر شده. وظیفه CortiX اینه که “خودفرمانی سطح بالا” بده، یعنی قایق خودش تصمیم بگیره چه زمانی سرعتش رو کم کنه، مسیر رو عوض کنه یا به مانع‌ها واکنش نشون بده و کلاً همه چیز رو اتوماتیک مدیریت کنه. این سیستم تا حالا بیشتر از ۱۰۰ هزار ساعت تجربه عملیاتی دریا داره و نشون داده هم تو ماموریت‌های نزدیک (Line-of-Sight یعنی وقتی کنترلر داره قایق رو از نزدیک می‌بینه) و هم تو ماموریت‌های دور (Over-the-Horizon یعنی جاهایی که هیچ دید مستقیمی به قایق نیست و همه‌چی از راه دور انجام میشه)، حسابی قابل اعتماد و امنه.
خلاصه اگر بخوایم جمع‌بندی کنیم، این قایق بدون خدمه تونست کلی پیشرفت فناورانه رو نشون بده: از سفر بلندمدت و تصمیم‌گیری هوشمند گرفته تا نقشه‌برداری زیر آب و استفاده از انرژی ترکیبی و کارآمد. این حرکت عملاً نشون داد آینده اکتشافات، نظارت و عملیات دریایی می‌تونه بدون نیاز به خدمه انسانی، ساده‌تر، امن‌تر و به‌صرفه‌تر باشه!
منبع: +
