خب بیا یه داستان داغ دنیای فناوری رو با هم مرور کنیم! همین چند وقت پیش، مایکروسافت اومد و یه تصمیم غیرمنتظره گرفت: دسترسی یکی از بخش‌های وزارت دفاع اسرائیل رو به سرویس ابری خودش، یعنی Azure، محدود کرد. حالا چرا؟ چون ادعاهایی مطرح شد که نشون می‌داد تکنولوژی مایکروسافت داره برای نظارت گسترده روی فلسطینی‌ها استفاده میشه.
یه گزارش جنجالی از روزنامه Guardian، که ششم آگوست منتشر شد، ماجرا رو لو داد. گفته شد یکی از واحدهای اطلاعاتی ارتش اسرائیل (IDF) داشت از فضای ذخیره‌سازی Azure برای جمع‌آوری و نگهداری مکالمات تلفنی مردم فلسطین استفاده می‌کرد. جالب اینجاست که Azure همون خدمات ابری معروف مایکروسافته که میلیون‌ها نفر تو دنیا دارن ازش استفاده می‌کنن – یه جور فضای ابری که مثلا فایل‌ها و اطلاعاتت رو روش می‌ذاری و هرجا باشی بهشون دسترسی داری.
طبق ادعای Guardian، اون واحد اطلاعاتی (که احتمالا منظورش همون واحد ۸۲۰۰ هست، یکی از واحدهای فوق پیشرفته اسرائیل که خیلی‌ها با آژانس امنیت ملی امریکا مقایسه‌ش می‌کنن)، یه بخش اختصاصی و کاملاً جداگانه تو Azure داشته. این ادعاها رو ۱۱ نفر تایید کردن، بعضیاشون حتی از کارمندان خودشون یا منابع اطلاعاتی اسرائیل بودن!
بعد از این سر و صداها، مایکروسافت خودش دست به کار شد و تحقیق داخلی راه انداخت. رئیس مایکروسافت، برد اسمیت، تو یه پست وبلاگی اعلام کرد که همه‌ی حرفای Guardian رو دقیقاً تایید نمی‌کنه ولی شواهدی پیدا کردن که نشون می‌ده بخشی از گزارش واقعاً درست بوده. مثلاً فهمیدن که منابع ذخیره‌سازی Azure تو هلند – و حتی بعضی از ابزارهای هوش مصنوعی مایکروسافت – پای کار بودن. (اینجا هوش مصنوعی یا همون AI هم یعنی نرم‌افزارهایی که خودشون می‌تونن یاد بگیرن و تصمیم بگیرن، مثل ChatGPT و Dall-E…)
مایکروسافت جزییات فنی دقیق نداده ولی گفته که بلافاصله بعد از اینکه فهمیده این جریان چی بوده، یه بخش از دسترسی این واحد اطلاعاتی رو به بخش‌های خاصی از Azure قطع کرده. البته اسم واحد رو رسماً اعلام نکرد، ولی طبق گزارش Guardian، همه انگشت اشاره‌ها سمت واحد ۸۲۰۰ هست.
برد اسمیت خیلی شفاف موضع مایکروسافت رو اعلام کرد و گفت: «ما هیچ‌وقت تکنولوژی نمی‌دیم که برای نظارت گسترده روی مردم عادی استفاده بشه. این رو تو همه کشورهای دنیا رعایت کردیم و دو دهه‌ست روش پافشاری می‌کنیم.»
اما داستان همین‌جا تموم نشد! چون خیلی‌ها گفتن خب، مایکروسافت همکاری‌ش با اسرائیل رو قطع کرده؟ جوابش اینه که نه، فقط استفاده‌ی نظامی خاص از Azure رو محدود کرده. اسمیت تاکید کرد مایکروسافت هنوز هم خدمات دیگه‌ای به اسرائیل ارائه می‌ده، مخصوصاً تو زمینه امنیت سایبری (Cybersecurity یعنی محافظت از سیستم‌ها و داده‌های دیجیتال در مقابل هکرها و حملات سایبری) و کمک به امنیت کشورای خاور میانه.
از اون طرف، وقتی اولین گزارش Guardian منتشر شد، یه مسئول اسرائیلی اومد گفت که همه همکاری‌ها با شرکت‌هایی مثل مایکروسافت کاملاً بر اساس قراردادهای قانونی و تحت نظارت حقوقی انجام میشه.
این ماجرا اما باعث شده موج جدیدی علیه همکاری شرکت‌های تکنولوژی با ارگان‌های نظامی اسرائیل شکل بگیره. مثلا یه گروه فعال به اسم No Tech for Apartheid (که از ۲۰۲۱ شکل گرفته و فشار میاره تا غول‌های فناوری سیلیکون ولی همکاری‌هاشون رو با اسرائیل قطع کنن) حسابی فعال شده. حتی یه شاخه مخصوص به اسم No Azure for Apartheid هم درست کردن که مخصوص سرویس ابری مایکروسافت هدفشه. فعالا می‌گن مایکروسافت داره غیرمستقیم به نظارت و خشونت کمک می‌کنه.
بعد از اقدام جدید مایکروسافت، یکی از نماینده‌های No Azure for Apartheid گفت این حرکت هم مهم بوده، هم بی‌سابقه. خلاصه کلی خوشحال شدن!
در آخر، این ماجرا نشون داد چقدر بحث رابطه فناوری و مسائل نظامی، مخصوصاً تو منطقه‌های حساسی مثل خاورمیانه، حساس و بحث‌برانگیزه. و البته، بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری مثل مایکروسافت هم تو این قصه‌ها وسط معرکه هستن!
منبع: +
