مطالعات اخیر دارپا (آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی) نشان می‌دهد که مدیریت دسته‌های رباتیک در مقیاس بزرگ، از جمله بیش از ۱۰۰ ربات، با ترکیب نظارت انسانی و سیستم‌های خودگردان امکان‌پذیر است. این پیشرفت‌ها نه تنها در ماموریت‌های نظامی بلکه در عملیات امداد رسانی بلایای طبیعی نیز کاربردهای جدیدی ایجاد می‌کنند.
آیا یک نفر می‌تواند ۱۰۰ ربات را کنترل کند؟ دارپا می‌گوید بله!
دسته‌های ربات‌های خودگردان، که زمانی تنها در داستان‌های علمی-تخیلی وجود داشتند، به سرعت در حال تبدیل شدن به واقعیت هستند. این ربات‌ها به صورت گروهی برای انجام ماموریت‌های پیچیده در حوزه‌های مختلف، از عملیات نظامی گرفته تا امدادرسانی در حوادث طبیعی، طراحی می‌شوند. اما سوالی مهم مطرح می‌شود: یک انسان چقدر می‌تواند بر ربات‌ها نظارت داشته باشد؟ دارپا (آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی) با آزمایشی پیشگامانه در برنامه‌ی OFFSET (تاکتیک‌های تهاجمی مبتنی بر دسته‌های رباتیک) سعی در پاسخ به این سوال داشته است.
آزمایش: سنجش توانایی‌های انسان
این مطالعه‌ی دارپا، به سرپرستی جولی آدامز از موسسه‌ی رباتیک مشارکتی و سیستم‌های هوشمند دانشگاه ایالتی اورگان، بررسی کرد که آیا یک نفر می‌تواند دسته‌ای ناهمگون از بیش از ۱۰۰ ربات را در ماموریت‌های واقعی مدیریت کند یا خیر. دو اپراتور آموزش‌دیده به صورت شیفتی، با استفاده از ترکیبی از پهپادها، خودروهای زمینی و ربات‌های کمکی، سناریوهای نظامی را اجرا کردند. بزرگترین آزمایش شامل هماهنگی ۱۱۰ پهپاد، ۳۰ خودروی زمینی و ۵۰ ربات کمکی بود.
اپراتورها برای تعیین وظایف، حرکت در محیط‌های شبیه‌سازی شده و واکنش به هزاران خطر، از یک نمایشگر مجازی استفاده می‌کردند. این خطرات، که اغلب متغیر بودند و نیاز به هماهنگی چندین ربات داشتند، پیچیدگی زیادی به ماموریت‌ها اضافه می‌کردند. محققان برای بررسی عملکرد اپراتورها، علاوه بر تکمیل وظایف، شاخص‌های فیزیولوژیکی مانند تغییرات ضربان قلب و الگوهای گفتاری را نیز بررسی کردند. یک الگوریتم این داده‌ها را برای شناسایی لحظات فشار ذهنی بیش از حد، تجزیه و تحلیل می‌کرد.
نتایج: تعداد ربات‌ها همه چیز نیست
جالب اینجاست که مطالعه نشان داد تعداد ربات‌ها تنها عامل تعیین‌کننده‌ی میزان کار نیست. در عوض، پیچیدگی ماموریت، طراحی سیستم و الزامات وظایف، نقش مهم‌تری داشتند. فشار ذهنی بیش از حد، اغلب به دلیل نیاز به طراحی استراتژی‌های جدید یا تغییر وظایف ربات‌ها بود، نه به دلیل مدیریت تعداد زیاد ربات. با وجود دوره‌های مکرر فشار کاری بالا، اپراتورها توانستند ماموریت‌های خود را با موفقیت انجام دهند.
فراتر از کاربردهای نظامی
اگرچه تحقیقات دارپا بر سناریوهای نظامی تمرکز دارد، اما نتایج آن فراتر از میدان جنگ است. یک کاربرد امیدوارکننده، امدادرسانی در بلایای طبیعی است. دسته‌های ربات می‌توانند در محیط‌های خطرناک مانند مناطق آتش‌سوزی جنگل‌ها مستقر شوند و نقاط مهم را شناسایی، منابع را هدایت و بازرسی انجام دهند – وظایفی که برای امدادگران انسانی بسیار خطرناک است.
آینده: تعادل بین انسان و ماشین
کلید گسترش این سیستم‌ها، طراحی رابط‌هایی است که مداخله‌ی انسان را با قابلیت‌های خودگردان ربات‌ها متعادل کند. محققان با بهبود این ابزارها می‌خواهند اپراتورها به جای کنترل جزئی هر ربات، بر تصمیمات استراتژیک تمرکز کنند. با پیشرفت‌های مداوم، دسته‌های ربات کنترل شده توسط یک نفر در ماموریت‌های حیاتی، به زودی از مرحله‌ی آزمایشی به کاربردهای روزمره تبدیل خواهند شد.
یافته‌های این مطالعه در مجله‌ی IEEE Explore با عنوان «آیا یک انسان می‌تواند بر دسته‌ای از ۱۰۰ ربات ناهمگن نظارت کند؟» منتشر شد. با پیشرفت تحقیقات، چنین نوآوری‌هایی می‌توانند نحوه‌ی تعامل ما با رباتیک را در موقعیت‌های بحرانی و روزمره تغییر دهند.
اگر به خواندن کامل این مطلب علاقه‌مندید، روی لینک مقابل کلیک کنید: zme science
