اگه بخوایم رو راست باشیم، اوضاع شهرهای ساحلی توی دنیا مخصوصاً تو آفریقا، جنوب شرق آسیا و آمریکای مرکزی و جنوبی اصلاً خوب نیست! یه تحقیق جدید که کلی دانشمند از دانشگاه مک‌گیل کانادا انجام دادن، نشون داده اگه نتونیم هرچی زودتر جلوی سوخت‌های فسیلی رو بگیریم، بیش از ۱۰۰ میلیون ساختمون تو این مناطق شورشون درمیاد! یعنی کفشون به خاطر بالا اومدن سطح دریاها مدام آب می‌بینه!
خب اصلاً این بالا اومدن سطح دریا چیه؟ به زبان ساده، وقتی زمین گرم‌تر میشه، یخ‌های قطبی آب می‌شن و حجم آب اقیانوس‌ها بالا میره. مثلا همین موضوع باعث میشه مناطق ساحلی کم ارتفاع، روز به روز بیشتر زیر آب برن. جالب اینجاست که این بالا اومدن سطح دریا چیزی نیست که همین فردا تموم بشه؛ پروفسور ناتالیا گومز که یکی از نویسنده‌های مقاله‌ست میگه این روند واسه قرن‌ها ادامه پیدا می‌کنه و متوقف هم نمیشه، مگر این که فوراً دیگه نفت و زغال مصرف نکنیم!
تحقیقشون چطوری بوده؟ اومدن با دیتاهای ماهواره‌ای و اطلاعات میزان ارتفاع هر ساختمون، به طور دونه‌دونه بررسی کردن ببینن با هر مقدار بالا اومدن سطح دریا (از نیم متر تا مثلاً ۲۰ متر – یعنی خیلی زیاد!) چه تعداد ساختمون داره زیر آب میره.
حالا نکته عجیب‌تر اینجاست: حتی اگه مردم کره زمین فوق‌العاده همکاری کنن و کاملاً جلوی آلودگی و سوخت فسیلی رو بگیرن، باز هم سطح دریا حداقل نیم متر میاد بالا و همین نیم متر می‌تونه سه میلیون ساختمون رو تو آب غرق کنه! یعنی کلاً در هر سناریویی، یه سری مناطق ساحلی دارن بدجور آسیب می‌بینن. ولی اگه همچنان بی‌خیال بمونیم و کلی گاز و نفت بسوزونیم، تو چند قرن آینده شاید سطح دریا ۵ متر یا بیشتر هم بیاد بالا که اون موقع دیگه 100 میلیون ساختمون دست‌کم تو آفریقا، جنوب شرق آسیا و آمریکای مرکزی و جنوبی، آب تو خونه‌هاشون موج می‌زنه!
حالا چرا اینقدر حساسه؟ اکثر ساختمون‌هایی که در خطرن تو مناطق پرجمعیت و کم ارتفاع ساحلی هستن. یعنی نه فقط مردم، بلکه زیرساخت‌ها (مثلاً جاده‌ها، فرودگاه‌ها، لوازم عمومی) و حتی آثار فرهنگی مهم هم دارن تهدید می‌شن. زیرساخت، یعنی چیزهایی مثل بندر، نیروگاه و… که زندگی و اقتصاد شهر بهشون وابسته‌ست. افتادن این بندرها یا قطع شدنشون می‌تونه باعث اختلال بزرگ توی کل زنجیره اقتصادی و حتی سیستم غذای جهانی بشه.
پروفسور جف کاردایل، یکی دیگه از نویسنده‌ها هم گفته حسابی شگفت‌زده شدن از تعداد زیاد ساختمان‌هایی که حتی با افزایش کمِ سطح دریا ممکنه به فنا برن. بعضی کشورها نسبت به بقیه خیلی بیشتر در معرض خطرن و این به خاطر شکل ساحل و مکان قرار گرفتن ساختمون‌هاشه.
اما خبر خوب چیه؟ این تحقیق فقط هشدار نیست، بلکه ابزاری هم معرفی کرده: یه نقشه تعاملی روی Google Earth Engine (یک برنامه آنلاین که میشه باهاش داده‌ها رو روی نقشه دید) طراحی کردن که هرکسی می‌تونه باهاش مناطق در معرض خطر رو پیدا کنه. اینجوری مسئول‌ها، برنامه‌ریزان شهری و حتی خود مردم می‌تونن زودتر فکری به حال سازگاری با این بحران کنن. مثلاً میشه پل‌های محافظتی ساخت، برنامه‌ریزی شهری رو عوض کرد یا مثلاً مناطق پرخطر رو تبدیل به فضاهای سبز کرد.
سرپرست این پژوهش خانم مایا ویلارد-اِستپَن هم میگه: «هیچ راه فراری از حداقل یه مقدار بالا رفتن سطح دریا وجود نداره. هرچی زودتر واسه مقابله باهاش برنامه‌ریزی کنیم، هم مردم و هم شهر بهتر و راحت‌تر زندگی می‌کنن.»
در نهایت این قضیه فقط مشکل مناطق ساحلی نیست؛ چون اقتصاد و غذای جهان به بنادر و زیرساخت‌هایی وابسته‌ست که تو ساحلن و کوچک‌ترین تعطیلی یا آسیب بهشون، روی همه مردم دنیا تاثیر داره. مقاله کامل این تحقیق هم تو مجله npj Urban Sustainability چاپ شده اگه خواستین بیشتر بخونین.
خلاصه داستان اینه: دنیا در معرض سیل بزرگیه و همه باید برای آینده‌ای پرآب‌تر واقعاً جدی‌تر بشینن فکر کنن و تصمیم بگیرن!
منبع: +
