خب بذارین یه راست بریم سر اصل ماجرا! OpenAI، همون شرکتی که همه با ChatGPT میشناسنش، الان یه چیز جدید زده بیرون به اسم سورا ۲ (Sora 2). سورا ۲ یه برنامه تولید فیلم با هوش مصنوعیه؛ یعنی شما میتونین یه کلیپ ویدیویی بسازید که مثلاً خودتون توش بازی کنین، اونم بدون فیلمبرداری واقعی! این کار رو AI انجام میده. (AI یعنی همون هوش مصنوعی که خودش یاد میگیره و کارای باحال انجام میده.)
اما همین سورا ۲ چند روزه نیومده، جنگ و دعوا بالا گرفته! دلیلش چی بود؟ آژانسهای معروف هالیوود مثل CAA (Creative Artists Agency)، که کلی از هنرپیشههای معروف رو نمایندگی میکنن، اومدن یه بیانیه شدیداللحن دادن و OpenAI رو حسابی کوبیدن! CAA گفته سورا ۲ اصلًا حق و حقوق بازیگرا رو رعایت نمیکنه و حتی تهدید به شکایت کرده. چرا؟ چون بهراحتی با یه نمونه کوتاه صدا و قیافه آدمها، میشه شبیه اونها کلیپ ساخت و وایرال کرد، بدون این که حتی خودشون خبر داشته باشن یا اجازه داده باشن!
اینجا بحث حق تصویر و صدا (یعنی Likeness Rights)، و کلاً حق مالکیت فکری پیش میاد. مالکیت فکری همون Intellectual Property هست؛ یعنی مثلاً اگه یه نفر آهنگی میسازه یا نقشی رو بازی میکنه، باید واسهاش حق و پول بدهند و نامش رو بیارن. حالا CAA میگه اگر OpenAI بدون اجازه و پول دادن، چهره و صدای یه ستاره رو توی سورا ۲ بذاره، یعنی داره دزدی میکنه!
البته فقط CAA هم نبود؛ آژانسهای رقیب مثل WME و UTA هم هر کدوم بیانیه دادن و با زبان بیزبونی گفتن: هر کی با ما قرداد داره، سریع از سورا ۲ حذف کنین! خلاصه همه ترسیدن که این ابزار جدید، نقش بازیگرها و هنرمندها رو بدزده و پولش رو هم به خودشون نده.
OpenAI الان داره یه کم کوتاه میاد. سم آلتمن، مدیر ارشدشون تو یه پست وبلاگ خیلی محترمانه اعتراف کرده که سورا ۲ میتونه دردسر درست کنه و گفته قول میدیم بزودی یه سری تغییراتی بدیم، کنترلهای کپیرایت (یعنی همون رعایت حق و حقوق تولیدکنندهها) رو بیشتر کنیم، شاید حتی به سازندهها پول و سهم هم بدیم.
یه قابلیت باحال (و البته بحثبرانگیز) تو سورا ۲ هست به اسم Cameo. این یعنی هر کی بخواد میتونه خودش رو به عنوان کاراکتر اصلی، تو ویدیویی که AI تولید کرده، بندازه! (Cameo یعنی نقشی که یه آدم معروف مهمونطور تو فیلمها بازی میکنه.) اینجا دردسر اینجاست که کافیه یه نمونه تصویر یا وویس کوتاه از یه هنرپیشه معروف داشته باشی، بعد میتونی تو سورا ۲، اون رو وسط یه فیلم جعلی بندازی! این کار خیلی راحت مرز بین سرگرمی و تقلید غیرقانونی (که بهش میگن Infringement، یعنی نقض کپیرایت)، رو رد میکنه.
OpenAI البته میگه نه، ما همچین اجازهای نمیدیم و فقط خود افراد مشهوری که خودشون بیان و کلید دیجیتالیشون رو در اختیار بذارن، میتونن حضور داشته باشن؛ و اگه کسی یه آدم معروف مرده رو بزنه، خانوادهاش میتونن درخواست حذف بدن. اما آیا همین کافیـه؟
واقعیت اینه که با وجود این کنترلها، هنوز کلی جا برای قانونشکنی هست؛ چون Deepfakeهایی که میسازن، حتی اگه قانونی باشه، خیلی وقتا واقعاً حس بدی میده. (Deepfake یعنی ویدیویی که یه آدم رو میذارن جای یه نفر دیگه، جوری که عمراً تشخیص بدی ساختگیه!) مثلاً اخیراً کلیپی از رابین ویلیامز یا جین وایلدِر ساختن که درست شبیه خودشه، و خانواده و هوادارهاش کلی ناراحت شدن.
مایه خنده اینجاست، آژانسها خودشونم میگن ما به تولید ویدیو با چهره و صدای هنرمندا مخالف نیستیم، فقط باید قانون و حق و حقوق سازندهها رعایت بشه و بهشون پول بدن!
در کل، سورا ۲ رسماً یه نبرد جدیده بین دنیا هوش مصنوعی و صنعت سرگرمی. از این ور تکنولوژیها دوست دارن همهچیز آزمایش کنن و اگه مشکل خورد، بعداً فیکسش کنن. ولی از اون طرف، هالیوودیها عادت دارن همه مجوزها و اجازهها و حقوحقوق رو حتی قبل از این که یه فیلم شروع شه، هماهنگ کنن. این دو رویکرد الان با هم سرشاخ شدن.
آخرش فعلاً اینطور به نظر میاد که باید یه راهی پیدا بشه تا هم تکنولوژی پیش بره و هم حق هنرمندها ضایع نشه و هر کی از هویت دیجیتالش استفاده میکنه، خودش کنترل داشته باشه و سهمش رو بگیره. چون به قول CAA: «اجازه اجرا، حق کنترل و دریافت پول، همش حق پایهای هنرمندهاست و کمتر از این قابل قبول نیست!»
بهنظرتون این دعواها در آینده باعث میشه هوش مصنوعی تو صنعت فیلم و سرگرمی قوانین جدیدی پیدا کنه؟ نظر شما چیه؟
منبع: +
