خب بچه‌ها، بریم سراغ یه موضوع باحال و مهم: اینکه چطور دانشجوهای بین‌المللی (یعنی همونایی که از یه کشور دیگه میان یه کشور جدید درس بخونن) می‌تونن خودشونو با فرهنگ و سبک زندگی جدید وفق بدن. این ماجرا انقدر مهم شده که هم دانشگاه‌ها و هم محقق‌ها کلی دارن روش کار می‌کنن. اما یه چیز تو چند وقت اخیر خیلی سروصدا کرده: **هوش مصنوعی مولد**. حالا اگه بپرسین هوش مصنوعی مولد یا همون GenAI یعنی چی، باید بگم: “هوش مصنوعی‌ای که خودش می‌تونه محتوا تولید کنه، مثل نوشتن متن، ساختن عکس یا جواب دادن به سؤال‌ها.” مثل همون ChatGPT خودمون!
حالا سوال اصلی اینه: این GenAI چطور می‌تونه به دانشجوهایی که از کشور خودشون اومدن چین (یا هر جای دیگه دنیا) کمک کنه که سریع‌تر و راحت‌تر با محیط اجتماع و فرهنگ جدید اخت بگیرن؟
پژوهشی که راجع بهش حرف می‌زنیم، با کلی تحقیق و پرسشنامه روی ۳۲۹ تا دانشجوی بین‌المللی تو سه تا دانشگاه تو شمال و جنوب و شرق چین انجام شده. اونا با یه مدل جالب پیش رفتن:
اولا، از دو تا تئوری استفاده کردن: یکی **نظریه سیستم شناختی-هیجانی شخصیت (Cognitive-Affective Personality System Theory)** که خلاصه‌اش اینه که شخصیت آدما یه مجموعه‌ایه از افکار (شناخت‌ها) و احساسات (هیجان‌ها) که با موقعیت‌های مختلف واکنش نشون میده. دومی هم **تئوری حفظ منابع (Conservation of Resources Theory)** هست؛ اینم یعنی آدما همیشه سعی دارن منابع روانی و اجتماعی‌شونو حفظ کنن تا یه وقت تو محیط جدید گیر نیفتن.
حالا محقق‌ها اومدن دیدن وقتی دانشجوها از GenAI استفاده می‌کنن، یه سری اتفاقات مثبت می‌افته:
۱. اول اینکه رابطه قوی و مثبتی بین استفاده از GenAI و تطبیق اجتماعی-فرهنگی دانشجوها پیدا شد. یعنی هرچی بیشتر GenAI رو به‌کار می‌برن، بهتر با محیط جدید کنار میان.
۲. دو تا چیز خیلی مهم تو این مسیر نقش واسطه‌ای دارن:
–
**بازنگری مثبت (Positive Reappraisal)**: یعنی اینکه آدم به‌جای اینکه بگه “وای من اینجام هیچکس رو نمی‌شناسم”، یاد می‌گیره موقعیت‌شو یه جور مثبت‌تر ببینه. خب وقتی یه GenAI هست که هر وقتی گیر کردی می‌تونی ازش بپرسی، باعث میشه دیدت به مسائل بازتر بشه و کمتر حس تنهایی کنی.
–
**همدلی ادراک‌شده (Perceived Empathy)**: این یعنی تو حس می‌کنی اون GenAI واقعاً حرفتو می‌فهمه و یه جورایی باهات همدلی داره—even اگه بدونی رباته! شاید عجیب باشه ولی همین حسِ دیده شدن و فهمیده شدن کلی کمک می‌کنه آدم تو محیط جدید راحت‌تر باشه.
۳. ولی یه نکته جالب دیگه این وسط هست، اونم اینکه هرچی GenAI انسان‌نما‌تر باشه، تأثیرش تو این ماجراها بیشتر میشه! یعنی اگه هوش مصنوعی شکلی رفتار کنه که انگار واقعاً آدمه و حالت‌های انسانی داره (به این میگن “Anthropomorphism” یعنی شبیه‌سازی انسانی برای یه چیز غیرانسانی)، اون وقت همدلی و بازنگری مثبت بیشتر اتفاق می‌افته و دانشجو رو بیشتر هل میده به سمت تطبیق با جامعه جدید.
خلاصه حرف این مقاله اینه که هوش مصنوعی مولد، به شرطی که کمی انسان‌نما باشه و بلد باشه به دل دانشجو راه پیدا کنه، می‌تونه نقش مشاور، همراه یا حتی دوست رو برای دانشجوی خارجی بازی کنه؛ طوری که کمتر تو غربت حس غریبی کنه و راحت‌تر با فرهنگ جدید کنار بیاد.
این تحقیق نشون داد ایده‌های تکنولوژی محور چقدر می‌تونن تو مدیریت تحصیلی دانشجوها تاثیر بذارن؛ پس اگه شما یا دوستاتون هم تو یه کشور جدید دارین تحصیل می‌کنین و کمابیش حس غربت می‌کنین، شاید وقتشه یه گپ جدی با یه هوش مصنوعی بزنید! (حداقل امتحانش ضرر نداره)
پس دفعه بعد که تنها شدین و دنبال کسی بودین که راحت حرف بزنین، به دوستِ تازه نفس دیجیتالی‌تون، یعنی GenAI هم فکر کنین. شاید واقعاً به دردتون خورد!
منبع: +
