حتماً این روزا زیاد اسم هوش مصنوعی یا همون AI رو شنیدین، نه؟ واقعاً داره تمام بخش‌های سازمان‌ها رو تغییر میده، از کارهای روزمره گرفته تا مدل‌های مدیریتی و حتی خلاقیت توی شرکت‌ها! اما چیزی که جدیداً حسابی مهم شده، پلتفرم‌های تبادل مدل‌های AI هستن. بذار یه کم توضیح بدم.
پلتفرم‌های تبادل مدل هوش مصنوعی یعنی چی؟ ساده بگم: اینا سایت‌ها یا برنامه‌هایی هستن که آدم‌ها و شرکت‌ها می‌تونن مدل‌های آماده هوش مصنوعی رو اونجا آپلود کنن، دانلود کنن، یا حتی با هم به اشتراک بذارن. مثلاً فقط لازم نیست خودت از صفر یه مدل هوش مصنوعی بسازی؛ می‌تونی بری یه مدل آماده از یه دانشگاه یا شرکت دیگه برداری و همونو واسه پروژه‌ت استفاده کنی یا حتی تغییرش بدی! خیلی وقت‌ها این پلتفرم‌ها ابزار تست آنلاین هم دارن که قبل از استفاده، مدل رو همون‌جا تست کنی ببینی اصلاً به کارت میاد یا نه.
یه نکته جالب اینکه بعضی از این پلتفرم‌ها کار Peer Review انجام می‌دن. Peer Review یعنی وقتی یه نفر یه مدل هوش مصنوعی جدید به پلتفرم اضافه می‌کنه، بقیه متخصص‌ها میان و اون مدل رو بررسی می‌کنن تا کیفیتش تأیید بشه. اینجوری مطمئن می‌شی که مدل الکی و بی‌کیفیت نیست.
یه چیزی که هنوز تو دنیا جا نیفتاده – و این مقاله هم روش دست گذاشته – اینه که خیلی دسته‌بندی درست و حسابی برای این پلتفرم‌ها وجود نداره. یعنی یکی ممکنه فقط برای قدرت آزمایش مدلا خوب باشه، یکی دیگه فقط برای اشتراک‌گذاری، یه مورد دیگه شاید امکانات سفارشی‌سازی مثل تنظیم پارامترها رو بده… هر کدوم یه سبک و سیاق دارن و خب بعضیا همینارو قاطی کردن و شده یه جور شلوغی!
بچه‌های این مقاله یه دسته‌بندی (taxanomy) باحال ارائه دادن که بتونیم راحت‌تر بفهمیم هر پلتفرم چه جوریه و اصلاً چه امکاناتی دارن یا ندارن. Taxonomy یعنی سیستم طبقه‌بندی، یه جور راهنما که بفهمی هر چیزی توی کدوم دسته قرار می‌گیره.
یکی از بخش‌های مهم این پلتفرم‌ها ارتباط بین پژوهشگاه‌های تحقیقاتی (یعنی دانشگاه‌ها و گروه‌های علمی) و شرکت‌هاست. گاهی دانشگاه‌ها مدل‌ها رو می‌ذارن و شرکت‌ها ازشون استفاده یا حتی باهاشون همکاری می‌کنن. تازه، از این نظر هم پلتفرم‌ها دغدغه دارن که بتونن این همکاری رو آسون‌تر کنن.
این مقاله کلی به درد کسایی می‌خوره که می‌خوان تو این زمینه کار کنن یا دنبال فهمیدن فرصت‌ها و چالش‌های این پلتفرم‌ها هستن. مثلاً شاید یه نفر بخواد مدل خودش رو بفروشه یا سفارشی‌کنه، خب باید بدونه هر پلتفرم چه امکاناتی میده. واسه محقق‌ها هم این مقاله یه نقطه شروع خوبه چون می‌تونن ببینن اصلاً مسیر تحقیق توی همین پلتفرم‌ها چه جوریه و کجا داره میره.
در کل این دنیا داره هر روز بزرگ‌تر و جالب‌تر می‌شه. نتیجه نهایی مقاله هم اینه که آینده مدل‌های هوش مصنوعی و پلتفرم‌های اشتراک و تبادل‌شون اصلاً قرار نیست ثابت بمونه و خیلی قراره تغییر کنه. پس هم از نظر فنی، هم از نظر مدل کسب و کار (Business Model – یعنی روشی که پلتفرم یا شرکت درآمد کسب می‌کنه)، و هم از سمت تعامل کاربران، کلی هیجان و فرصت تازه در راهه!
اگر به هوش مصنوعی علاقه داری یا دلت می‌خواد تو این دنیا وارد شی، پلتفرم‌های تبادل مدل می‌تونن برات یه سکوی پرش جذاب باشن. حسابی چشم‌هات رو باز نگه دار، چون این فضا هنوز کلی پتانسیل داره و به زودی کلی چیز باحالتر هم خواهیم دید!
منبع: +
