تا حالا با خودت فکر کردی آخرین دایناسورها قبل از اون شهابسنگ غولپیکر چی میکردن و وضعشون چطور بود؟ خیلیا فکر میکردن قبل از این آخرالزمانِ دایناسوری، دیگه دایناسورها حالشون خوب نبوده و رو به انقراض بودن. ولی یه تحقیق جدید و باحال از فسیلهای نیومکزیکو نشون داده که اوضاعشون حسابی روبهراه بوده و زندگیشون کلی جریان داشته—حداقل تا قبل از اون برخورد معروف!
تو این تحقیق، دانشمندا رفتن سراغ یه منطقه باحال به اسم Naashoibito Member تو نیومکزیکو (یه نوع لایهی زمینی که خیلی فسیل داره) و سن دقیق فسیلهای اونجا رو بررسی کردن. اگه نمیدونی، فسیل یعنی بقایای جانوران یا گیاهان خیلی قدیمی که توی زمین مونده و تبدیل به سنگ شده.
تو این لایه، دایناسورهایی مثل آلاموسوروس (Alamosaurus)، یه گردندراز غولپیکر تقریباً ۲۱ متره پیدا شده—واقعاً هیولایی بود برای خودِ نیومکزیکو! همینطور دایناسورهای گوشتخوار مثل تیرانوزوروس، شاخدارها و خرطوماردکیها هم اونجا بودن. خلاصه یه باغ وحش چندمیلیون ساله!
دانشمندا برای اینکه سن این فسیلها رو دربیارن، از دو روش مختلف استفاده کردن. یکی اندازهگیری فروپاشی پرتوزا تو اتمهای آرگون بود (مثلاً همین که چقدر آرگون قدیمی تو سنگ مونده، میتونی بفهمی سنگ چندسالهست). و روش دوم باحالتر بود: بررسی میدان مغناطیسی زمین. زمین هر چند صدهزار سال قطبهای مغناطیسیش عوض میشه (یعنی شمال و جنوب برعکس میشه!) و رد این تغییرات توی سنگها مونده. با اندازهگیری اون، تونستن بفهمن سنگا مال چه زمانیه.
بر اساس این تحقیق، سن لایهی Naashoibito بین ۶۶ تا ۶۶.۴ میلیون سال پیش بوده، یعنی دقیقاً همدوره با همون دوران آخر و درست قبل از برخورد شهابسنگ چیکسولوب (Chicxulub asteroid) که نسل دایناسورها رو برداشت. چیکسولوب یه شهابسنگ خیلی بزرگ بود که اومد تو شبهجزیره یوکاتان مکزیک، زمین رو به هم ریخت و باعث شد حدود ۷۵٪ از کل موجودات زنده منقرض بشن. یعنی یه واقعهی انقراض بزرگ (که بهش میگن mass extinction event).
تا قبل از این، بعضیا فکر میکردن که دایناسورها خودشون تقریباً داشتن منقرض میشدن—شاید به خاطر تغییرات آب و هوایی یا شرایط محیطی که تو عصر ماستریشتین (Maastrichtian، یعنی یه بازهی زمانی بین حدود ۷۲ تا ۶۶ میلیون سال پیش) پیش اومده بود. اما این تحقیق نشون میده که حداقل تو نیومکزیکو، جمعیت دایناسورها حسابی جوندار بوده و تنوع زیادی داشتن. آقای اندرو فلین (Andew Flynn)، سرپرست تیم تحقیق، گفته: “یه جمعیت متنوع و سرحال از دایناسورها اونجا بوده.”
یه نکته جالب هم اینه که دایناسورهای نیومکزیکو با دایناسورهای ایالتهای دیگه فرق داشتن! این نشون میده تو آمریکای شمالی نقاط مختلفی داشته که هرکدوم دایناسورهای خاص خودش رو داشتن و این باعث شده تنوع خیلی بالا بره.
تا الان بیشتر دادههایی که دانشمندا از دوران کرتاسه-پالئوژن (Cretaceous-Paleogene boundary، یعنی مرز پایان کرتاسه) داشتن، از مکانهایی مثل Hell Creek و Fort Union تو دشتهای شمالی آمریکا بوده. واسه همین، اطلاعات دقیقی از بقیه جاها مثل نیومکزیکو نداشتن و سنِ این فسیلها هم دقیق مشخص نبود.
نتیجهی کلی تحقیقات اینه که برخلاف بعضی نظریهها، دایناسورها احتمالاً داشتن زندگیشون رو میکردن و اگر این شهابسنگ سر راهشون سبز نمیشد، شاید داستانشون جور دیگهای پیش میرفت! تازه با مرگ ناگهانی دایناسورها، خیلی زود وقت رشد و پیشرفت پستانداران (mammals، مثل ما انسانها و کلی حیوون دیگه) شد.
یه چیزی که هنوز معلوم نیست اینه که آیا همین داستان برای همه مناطق دنیا صدق میکرده یا فقط واسه نیومکزیکو بوده. دانشمندا پیشنهاد میدن این تحقیق تو مناطق دیگه هم انجام بشه، چون هر نقطه میتونه یه عالمه داستان جدید برامون رو کنه. تا حالا هم نفهمیدن که دایناسورها تو نقاط دیگه چه وضعیتی داشتن.
یه خلاصه اگر خواستی: دایناسورهای نیومکزیکو تا قبل از شهابسنگ حالشون حسابی خوب بوده، زندگی عالی داشتن و تنوعشون بالا بوده. یعنی اگر اون شهابسنگ نبود، شاید الان هنوز تو دشتهای نیومکزیکو چندتا گردندراز یا تیرانوزوروس داشتیم قدم میزدیم!
منبع: +
