توی این سال‌ها همه جا حرف از روش‌های اجایل یا همون Agile تو توسعه نرم‌افزار هست. اما شاید از خودتون پرسیده باشین: چطوری بفهمیم یه تیم واقعاً چقدر اجایل کار می‌کنه؟ خب، همیشه این موضوع یه چالش بوده چون ابزار استاندارد و مطمئنی که بشه باهاش این موضوع رو اندازه گرفت زیاد نبوده.
توی این مقاله، یه تیم محقق اومدن یه ابزار جالب طراحی کردن با یه اسم نسبتاً باکلاس: “Agile Team Practice Inventory for Software Development” یا همون ATPI-SD. خلاصه خودمونی‌ش میشه: یه پرسشنامه که می‌خواد بر اساس اصول و ارزش‌های اصلی اجایل، بسنجه هر تیم توسعه‌ی نرم‌افزاری، واقعاً چقدر اجایل هست و چجوری داره کار می‌کنه.
حالا چطوری این پرسشنامه رو ساختن؟ اول اومدن کلی مقاله و کتاب خونده‌ان (۲۵۸ مورد منابع مختلف!)، یه عالمه سوال درآوردن (۵ تا حوزه‌ی مختلف) و بعد رفتن سراغ ۷ تا کارشناس خبره که نظرشون رو بپرسن. با مشورت این افراد، سوالای اولیه کمکم جمعوجورتر شد تا رسید به ۳۷ تا سوال تو ۴ دسته مشخص، که بعدش اینا رو بازم روی نمونه‌ی ۱۹۹ نفر تست کردن. در نهایت رسیدن به یه پرسشنامه‌ی جمعوجورتر ۲۰ سوالی با ۴ بخش مهم:
۱. Customer Involvement (CI): یعنی اینکه مشتری چقدر توی کار تیم دخیل هست و تعامل دارن یا نه. معمولاً تو روش‌های اجایل، ارتباط نزدیک با مشتری خیلی مهمه.
۲. Team Collaboration (TC): این یکی هم مشخصه – همکاری بین اعضای تیم چقدر خوب و موثراست؟ منظور از کولبوریشن همین تعامل و همکاری بچه‌ها با هم هست.
۳. Iterative and Incremental Development Processes (IIDP): یعنی توسعه‌های تدریجی و تکرار شونده. این همون داستان تیکه‌تیکه جلو بردن کارها و آزمایش دائم ایده‌هاست (به جای اینکه یه پروژه رو یه‌دفعه‌ای کامل کنن).
۴. Continuous Development Process Improvement (CDPI): یعنی اینکه تیم‌ها همیشه دنبال بهتر کردن روند کار خودشون باشن، هی کارها رو بازبینی کنن و ارتقا بدن.
بعد اینا پرسشنامه نهایی رو روی ۲۳۷ نفر اجرا کردن. نتیجه؟ اولا ابزارشون توی کلش (همه‌ی سوالاتش با هم) حسابی هم‌بسته بود (یه چیزی به اسم آلفای کرونباخ داشتن که ۰.۸۹ بود – این عدد هرچی به یک نزدیک‌تر باشه یعنی سوالا بهم ربط دارن و ابزار معتبرتره).
همینطور هرکدوم از اون ۴ بخش جداگانه هم خودشون حسابی منسجم بودن (بین ۰.۶۹ تا ۰.۸۴ که برای پژوهش این حوزه‌ها خوبه). چیزی که جالب بود: این ابزار با یه سوال ساده که از بچه‌های تیم پرسیدن “خودتون فکر می‌کنید چقدر اجایل کار می‌کنید؟” هم همبستگی نشون داد (ضریبش ۰.۴۰۴ بود – یعنی ابزار و برداشت ذهنی تیم‌ها تا حد زیادی با هم جور درمیاد).
اون‌طور که خود محقق‌ها گفتن، شاید این ابزار هنوز جای کار داشته باشه برای دقیق‌تر شدن – اما فعلاً یکی از بهترین و سیستماتیک‌ترین پرسشنامه‌هاس که هم پژوهشگران و هم بچه‌های فنی و مدیرها می‌تونن باهاش به طور واقعی بفهمن تیمشون چقدر اجایل هست.
در کل، اگه تو تیم نرم‌افزاری هستین و براتون مهمه که واقعاً اجایل باشین و برحسب یه ملاک درست بسنجین، ATPI-SD حسابی به کارتون میاد. هم علمی طراحی شده، هم نتایجش نسبتاً معتبر و قابل اعتماد دراومده، و هم کمکم داره جا می‌افته تو همین فضای نرم‌افزاری دنیا. خلاصه اگه بخواید از این ابزار استفاده کنید، هم موقع بررسی وضعیت تیم‌تون و هم زمان مقایسه با پروژه‌های دیگه می‌تونید خیلی راحت‌تر تصمیم بگیرین!
منبع: +
