حتماً این روزها بحث هوش مصنوعی یا همون AI (Artificial Intelligence یعنی سیستمهای کامپیوتری که میتونن مثل مغز آدم فکر کنن و کارای پیچیده انجام بدن) خیلی داغه، مخصوصاً تو دنیای موسیقی! حتماً فکر کردی که آیا واقعاً هوش مصنوعی میتونه خلاقیت هنرمندای موسیقی رو بیشتر کنه یا فقط یه ابزار سادهست؟
خب، یه تحقیق جالب اومده ریز به ریز بررسی کرده که وقتی دانشجوهای موسیقی سراغ ابزارای AI میرن، چه اتفاقی برای خلاقیت موسیقیاییشون میافته. اما نکته فقط این نیست که تکنولوژی هست یا نیست؛ مسأله اصلی اینه که دو تا ویژگی روانی مهم هم وارد بازی میشن: «اعتماد به نفس موسیقایی» و «هوش هیجانی موسیقایی»!
بذار توضیح بدم اینا یعنی چی:
- «اعتماد به نفس موسیقایی» یعنی کسی به خودش باور داره که میتونه تو موسیقی کارای باحال انجام بده و ایدههاش رو عملی کنه.
- «هوش هیجانی موسیقایی» هم یعنی آدم بتونه احساسات خودش و بقیه رو موقع کار با موسیقی تشخیص بده و مهارش کنه (مثلاً بفهمه کی چه احساسی داره و از اون تو ساخت آهنگ الهام بگیره).
توی این تحقیق، اومدن براساس یه مدل معروف به اسم «منطقه رشد پروگزیمال» (Zone of Proximal Development: یعنی فاصله بین چیزی که خودت بلدی و چیزی که با کمک یه ابزار یا راهنما میتونی انجام بدی) و نظریه «شناخت اجتماعی» (Social Cognitive Theory: تئوریای که میگه رفتار و یادگیری آدمها تحت تأثیر باورها و محیط اجتماعیه) یه مدل ساختن تا ببینن این ابزارای هوش مصنوعی چطور روی خلاقیت موسیقیایی اثر میذارن.
روش کار چطور بوده؟ دانشگاهیا اومدن یه پرسشنامه پخش کردن بین دانشجوهای موسیقی و بعد با استفاده از یه روش آماری به اسم «مدلیابی معادلات ساختاری» (Structural Equation Modeling یا همون SEM که یه روش تحلیلی پیشرفته برای بررسی روابط بین متغیرهاست) دادهها رو بررسی کردند.
نتیجهها چی بوده؟
١- استفاده از AI واقعاً باعث شده خلاقیت بچههای موسیقی بره بالا. یعنی فقط رویا نیست؛ دادههای آماری هم این رو نشون داده!
٢- کسایی که هوش هیجانی موسیقایی بالاتری دارن (یعنی احساسات رو خوب میشناسن و درک میکنن)، بهتر از AI به نفع خلاقیتشون استفاده میکنن.
٣- اعتماد به نفس تو موسیقی هم خیلی مهم بوده. هرکی بیشتر به خودش و تواناییهاش باور داشته، تونسته بهتر از ابزارهای هوش مصنوعی برای ایدهپردازی و نوآوری کمک بگیره.
۴- و جالبتر این که این دوتا فاکتور (اعتماد به نفس + هوش هیجانی) پشت سر هم و به صورت زنجیرهای اثر گذاشتن به این صورت که اول باید اعتماد به نفس باشه، بعد هوش هیجانی فعال بشه تا در نهایت از تکنولوژی بهترین خروجی خلاقانه رو بگیری.
در کل، این مطالعه نشون میده که تأثیر هوش مصنوعی روی خلاقیت موسیقیایی مستقیم نیست؛ کلی فاکتور روانی وسط کار هست که باید جدی گرفته بشن. پس اگه دانشگاه یا استادی دارین که با AI کار میکنه، لازمه روی انگیزه و هوش هیجانی بچهها هم کار کنه، نه فقط ابزار آموزش بده. آخر سر هم، برای اینکه تکنولوژی و خلاقیت کنار هم پیش برن، باید این فضا رو ایجاد کنیم که دانشجوها از خودشون مطمئن باشن و بتونن احساساتشون رو بشناسن و کنترل کنن.
پس اگه دنبال خلاق شدن با هوش مصنوعی تو موسیقی هستی، یادت باشه تکنیک و ابزار کافی نیست؛ روحیه و شناخت خودت هم حرف اول رو میزنن!
منبع: +
