بیاید یه موضوع خیلی جالب و مهم رو با هم بررسی کنیم: اینکه چه جوری کلیشه‌های جنسیتی باعث میشن خیلی از خانم‌ها به اندازه کافی ورزش نکنن! منظورمون از کلیشه‌های جنسیتی اینه که مثلاً بعضی‌ها فکر می‌کنن ورزش‌های خاصی مخصوص آقایونه یا یه دختر نباید با لباس ورزشی دیده بشه یا حتی ورزش کردن واسه دخترا بی‌اهمیته. این تفکرات غلط واقعاً روی رفتار ما توی زندگی روزمره تأثیر دارن.
حالا، یه تحقیق باحال توی چین روی 790 خانم انجام دادن تا دقیق‌تر این موضوع رو بررسی کنن. اینا با استفاده از یه سری پرسشنامه تخصصی سنجیدن که فرد چقدر تحت تأثیر کلیشه‌های جنسیتی قرار داره (یعنی چقدر این باورها روش تأثیر گذاشته)، چقدر از نظر روانی موقع ورزش حس نیازاش برآورده میشن (یعنی حس استقلال، کفایت و وصل بودن به بقیه – که مجموعش میشه همون «نیازهای روان‌شناختی»، که یه جور حس خوبیه وقتی می‌فهمی واقعاً ورزش بهت انرژی داده)، و در آخر هم احساساتی که هنگام ورزش کردن دارن (مثلاً ناراحتی یا استرس موقع ورزش، که بهش می‌گیم «احساسات منفی ورزشی»).
نتیجه این تحقیق چی بود؟ خیلی جالب بود! خلاصه‌ش اینه که هرچی یک خانم بیشتر تحت تأثیر کلیشه‌های جنسیتی باشه، احتمالاً کمتر ورزش خواهد کرد. یعنی رابطه‌شون معکوسه؛ وقتی این باورهای محدودکننده زیاد باشن، علاقه یا رفتار ورزشی خانم‌ها کمرنگ‌تر میشه.
ولی فقط این نیست! دو نکته مهم دیگه هم تو این رابطه پیدا کردن:
1. اگر خانم‌ها موقع ورزش احساس کنن نیازهای روحیشون برآورده نمیشه (یعنی انگار ورزش کردن واسشون بی‌ثمره یا حس نمی‌کنن توش قدرت دارن)، باز احتمال اینکه ورزش رو ول کنن بیشتر میشه.
2. احساسات منفی مثل ناراحتی، استرس، نگرانی موقع ورزش هم اون اثر کلیشه‌ها رو بدتر می‌کنه. یعنی اگر کسی با کلیشه‌ها دست و پنجه نرم کنه و تازه موقع ورزش هم حس کنه حالش خوب نیست یا مثلاً خجالت می‌کشه، قطعاً انگیزه‌ش برای ورزش پایین میاد.
یه نکته باحال هم اینکه این دو عامل، یعنی «نیازهای روانی» و «احساسات منفی موقع ورزش»، دست به دست هم میدن و یه تاثیر زنجیره‌ای یا همون «chain mediation» ایجاد می‌کنن (یعنی یکیشون اثر مستقیم داره، اون یکی هم اثر بعدی رو شدیدتر می‌کنه). ترکیب این دوتا باعث میشه اون ارتباط منفی بین کلیشه‌ها و ورزش کردن شدیدتر دیده بشه.
خب حالا راه حل چیه؟ بر اساس بحث‌های این مقاله، اگر جامعه فضا رو جوری درست کنه که خانم‌ها بتونن توی ورزش نیازهای روانیشون رو برآورده کنن و کلیشه‌ها کمتر بشن، هم حال روحیشون بهتر میشه، هم اعتماد به نفس بیشتری می‌گیرن و در نهایت خیلی بیشتر ورزش می‌کنن. مثلاً اگه باشگاه‌ها یا مدارس، به جای نگاه جنسیتی، یه جو حمایتی و دوستانه درست کنن که هیچکس نه خجالت بکشه و نه حس کنه سرزنش میشه، خودش معجزه می‌کنه!
در نهایت هم، نویسنده‌ها پیشنهاد کردن کارهای عملی مثل مبارزه با تعصب جنسیتی توی ورزش و تلاش برای ایجاد محیط‌های فراگیر و حمایتگر باید جزو برنامه‌های آینده باشه تا همه خانم‌ها بدون دغدغه بتونن راحت ورزش کنن. چون داشتن یه زندگی سالم و فعال حق همه‌ست، نه فقط یه گروه خاص!
پس دفعه بعدی که می‌خوای بروی پارک بدوی یا تو باشگاه وزنه بزنی، بدون این کلیشه‌ها فقط تو ذهن آدم‌هاست و تو لایق همه‌ی شادی‌ها و انرژی‌های ورزش هستی!
منبع: +
