داستان امروز درباره یه مشکل خیلی جدیه که هممون کم و بیش باهاش شنیدیم: مقاومت آنتیبیوتیکی. یعنی چی؟ یعنی بعضی باکتریا دیگه با آنتیبیوتیکهای معمولی از پا درنمیان و جای نگرانی داره. روشهایی که الآن دکترا استفاده میکنن، یکیش درمان ترکیبیه. یعنی میان چند نوع آنتیبیوتیکو با هم میدن که باکتریای سمج گیر نیفتن! برای تست این روش، یکی از آزمایشای جدید، یه چیزی به اسم «CombiANT» ـه. این CombiANT یه جور تست با صفحات آگاره (آگار یه نوع ژله آزمایشگاهی برای رشد باکتریا) که ته هر صفحه سه تا مخزن کوچولو برا آنتیبیوتیک گذاشتن و یه جورایی پخش شدن آنتیبیوتیکا روی صفحه نشون میده چطور با هم کار میکنن.
حالا مشکلی که هست اینه که باید برای هر صفحه این تست، دستی نهتا نقطه مرجع (که واسه اندازهگیری خیلی مهمه) رو تعیین کنن. خب همه میدونیم وقتی حجم کار زیاد بشه یا آدمهای مختلفی این کارو انجام بدن، هی اشتباه و اختلاف نظر پیش میاد؛ یعنی نتایج درست و حسابی از آب در نمیاد.
اما خبر خوب چیه؟ یه تیم تحقیقاتی باحال اومدن یه نرمافزار ساختن که با هوش مصنوعی، مخصوصاً با Deep Learning (یعنی شبکههای عصبی عمیق که شبیه مغز آدما کار میکنن و توی شناخت تصویر و ویدیوها غوله)، میتونه همین عکسای صفحه آزمایش رو خودکار آنالیز کنه. یعنی دیگه مثل قبل نیاز نیست دستی نقطهگذاری کنی و با دقت میلیمتری اندازه بگیری! کافیه با دوربین گوشی عکس بگیری، نرمافزار خودش رشد باکتری رو پیدا میکنه و همه فاصلههای مهم رو با دقت زیر یک میلیمتر اندازه میگیره.
برای اینکه مطمئن بشن این سیستم واقعا دقیق کار میکنه، ۱۰۰ تا صفحه رو تست کردن، اونم با عکسایی که سه نفر مختلف با گوشی خودشون گرفتن (یعنی با کیفیت و نور مختلف، مثل همون حالت واقعی). مقایسه نتایج کار هوش مصنوعی با کار آدما نشون داد اختلاف متوسط فقط حدود ۰.۷ میلیمتره (همراه با کمی نوسان که طبیعیـه). خلاصه یعنی تقریباً هم سطح کار آدمها و بعضی وقتا حتی بهتر! جالبتر اینکه حتی وقتی عکسهای یک صفحه متفاوت بود (نور، دوربین و…) باز هم نتیجه نرمافزار دقیق و ثابت بود.
این اتفاق خیلی هیجانانگیزه، چون باعث میشه تو کلینیکها، کار خیلی سریعتر و مطمئنتر پیش بره؛ یعنی مثلاً با یه اپ موبایل، دکتر میتونه همونجا تشخیص بده کدوم ترکیب آنتیبیوتیکی بهتر جواب میده و وقت و جان بیمار رو نجات بده. گذشته از این، تو تحقیقات بزرگ یا همون Scale بزرگ (یعنی وقتی صدها آزمایش با هم انجام میشه)، این سیستم به سرعت و اتومات اطلاعاتو پردازش میکنه و به دانشمندا دادههای باکیفیتتری میده. این خودش کمک بزرگی به پیدا کردن ترکیبهای جدید و مؤثرتر برای درمان باکتریهای مقاومه.
از همه باحالتر، این نرمافزار رو میشه خیلی راحت توی یه اپلیکیشن گوشی موبایل جا داد. یعنی حتی جاهایی که آزمایشگاه پیشرفته ندارن یا امکاناتشون محدوده، باز هم میتونن از این ابزار استفاده کنن و آزمایشا رو دقیق و سریع انجام بدن.
در کل اگه بخوام خلاصه کنم: ترکیب هوش مصنوعی (به خصوص Deep Learning که مثل یه مغز همیشه بیداره!) و تستای ساده آگاری مثل CombiANT، داره دنیای مقابله با مقاومت آنتیبیوتیکی رو متحول میکنه. شاید همین ایدههای خلاقانه باعث بشه بتونیم راحتتر و سریعتر جلو بیماریای خطرناک و مقاوم رو بگیریم.
منبع: +