تا حالا شده به این فکر کنی که آینده برق چی میشه؟ آره، باور کن الان برق مهمتر از همیشه شده و کلی اتفاق عجیبغریب داره براش میفته! بیایید با هم یه نگاه بندازیم به سه نکته کلیدی درباره آینده برق، مخصوصاً با این همه ماجرای هوش مصنوعی و تغییرات آبوهوایی.
۱. تقاضای برق داره میترکونه!
اول از همه باید بدونی که مصرف برق تو دنیا داره سریعتر از همیشه رشد میکنه. براساس گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی (International Energy Agency یعنی همون سازمان معروفی که همه چی درباره انرژی رو رصد میکنه)، انتظار دارن که تو ۱۰ سال آینده مصرف برق جهانی تا ۴۰ درصد بیشتر بشه! خیری از این بُعد داستان، چین از قبل نقش اول رو داشته و هنوزم داره، ولی اقتصادهای در حال توسعه جدیدا دارن سهم بیشتری از کیک برمیدارن.
جالبه بدونی فقط آمریکا نیست که مصرف برقش به خاطر دیتاسنترها (Data Center یعنی همون جاهایی که کلی داده نگهداری و پردازش میشه و قلب اینترنت هستن) بالا رفته. حتی کشورهای پیشرفته مثل آمریکا و اروپا که تو یه دهه اخیر مصرفشون ثابت مونده بود، حالا با ظهور هوش مصنوعی (AI یعنی ماشینی که میتونه شبیه مغز انسان فکر کنه یا حتی محتوا تولید کنه) و این همه دیتاسنتر، دوباره مصرفشون روند صعودی گرفته.
۲. کولرها و اقتصادهای نوظهور: قهرمانان جدید مصرف برق
حالا فکر کردی فقط دیتاسنترها عامل اصلی این ماجرا هستن؟ نه بابا! اصل کاری رو کولرهای گازی و رشد اقتصادی کشورهای درحالتوسعه رقم زدن. چون درآمد خانوادهها داره بالا میره، مردم بیشتر کولر میخرن؛ همین موضوع تا ۲۰۳۵ باعث میشه فقط از این راه حدود ۳۳۰ گیگاوات به تقاضای برق دنیا اضافه بشه! تازه اگه بخوای اثر گرمایش جهانی (یعنی بالا رفتن دمای زمین به خاطر افزایش گازهای گلخانهای) رو بذاری روش، ۱۷۰ گیگاوات دیگه هم باید اضافه کنی. این یعنی حدود ۱۰ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۴ فقط به خاطر کولر و هوای گرم!
۳. دیتاسنترهای هوش مصنوعی: شاخ محله ولی نه عامل اصلی
امسال همه جا صحبت از هوش مصنوعی و دیتاسنترهاست! فقط تو سال ۲۰۲۵، سرمایهگذاری تو دیتاسنترها قراره برسه به ۵۸۰ میلیارد دلار! یعنی حتی بیشتر از پولی که برای کل نفت دنیا خرج شده (که حدود ۵۴۰ میلیارد دلار بوده). البته این دیتاسنترها هنوز کمتر از ۱۰ درصد افزایش مصرف برق تا ۲۰۳۵ رو تشکیل میدن. پس سهم کوچیکتری نسبت به بقیه مصرفکنندهها دارن.
ولی یادت باشه همین دیتاسنترها تو بعضی جاها مثل آمریکا دارن غوغا میکنن. تا سال ۲۰۳۰، نصف رشد مصرف برق آمریکا به خاطر همین دیتاسنترهاست. اینا معمولاً دور شهرهای بزرگ جمع میشن و روی شبکههای برق خاصی فشار میارن؛ برای همین مسئولان شهری کلی باید برنامهریزی کنند.
۴. انرژیهای تجدیدپذیر در راه سبقت از زغالسنگ، ولی هنوز کند پیش میرن
حالا با این همه تقاضا، برق از کجا تأمین میشه؟ واقعیت اینه که هنوز عمده شبکه، با سوختهای فسیلی (Fossil Fuels یعنی نفت و گاز و زغالسنگ که آلودگی تولید میکنن) کار میکنه. ولی یه خبر باحال اینه که برای اولین بار، تو نیمه اول سال ۲۰۲۵، برق تولیدی از خورشیدی و بادی از زغالسنگ بیشتر شد. یعنی داریم کمکم زغالسنگ رو به عقب میندازیم و ممکنه همین دهه، مصرف زغالسنگ به اوج برسه و بعدش کم بشه.
انرژی هستهای (Nuclear یعنی همون نیروگاههایی که از شکافت هسته اتم برق تولید میکنن و آلودگی کربنی ندارن) هم بعد از یه رکود طولانی دوباره قراره تو ۱۰ سال آینده تا یه سوم رشد کنه. جالبتر اینکه بیشتر رشد تقاضای برق قراره تو جاهایی باشه که آفتاب حسابی دارن و برای نیروگاه خورشیدی فوقالعادهان!
۵. مشکل بزرگ: هنوز سرعت کم داریم!
درسته که داریم به سمت انرژی پاک حرکت میکنیم، اما سرعتمون کفایت نمیکنه. انتشار گازهای گلخانهای (Greenhouse gases یعنی گازهایی که باعث گرمشدن زمین میشن)، این سال هم دوباره رکورد میزنه! بنابراین اگه بخوایم واقعا جلوی بدترین آثار گرمایش زمین رو بگیریم، باید سیستم انرژیمون، مخصوصاً برق، رو سریعتر و هوشمندانهتر متحول کنیم.
خلاصه که آینده برق پر از اتفاقات مهمه: هم قراره بیشتر برق مصرف کنیم، هم بهتر باید تولیدش کنیم، هم باید حواسمون باشه زمین گرمتر نشه! پس هر بار چراغ خونهت رو روشن میکنی، یادت باشه داری بخشی از یه داستان خیلی بزرگتر رو رقم میزنی! 😉
منبع: +
