حتماً براتون پیش اومده که کلی از وقت خالی‌تون رو با بازی‌های کامپیوتری یا موبایل می‌گذرونید. حالا جالبه بدونید که همین بازی‌ها، مخصوصاً بازی‌هایی مثل Honor of Kings (یه بازی پُرطرفدار توی چین)، می‌تونن روی رفتار و دیدگاه شما نسبت به محیط زیست تأثیر بذارن! یعنی اگه تو بازی با لباس‌ها و چالش‌های مرتبط با طبیعت روبرو بشید، ممکنه توی دنیای واقعی هم بیشتر به فکر سیاره‌مون بیفتید.
توی این تحقیق اومدن دقیق بررسی کردن که چطوری «تحریکات محیطی مجازی» (یعنی همون امکانات و ویژگی‌های سبز و محیط زیستی توی بازی) می‌تونن نوجوان‌ها رو ترغیب کنن که توی واقعیت، رفتارهای مثبت برای محیط زیست نشون بدن. حالا مثلاً چی؟ این که لباس کاراکترهای بازی حالت سبز و دوستدار طبیعت داشته باشه، یا مکانیک‌های بازی باعث بشه بیشتر حواست به محیط زیست جمع باشه.
برای اینکه بفهمن دقیقاً این پروسه چطور کار می‌کنه، محقق‌ها یه مدل روانشناسی ساختن به اسم Stimulus-Organism-Response (S-O-R). خیلی ساده توضیح بدم: Stimulus یعنی محرک، Organism یعنی واکنش احساسی و روانی ما، و Response یعنی عمل کردن به اون در دنیای واقعی!
حالا چیکار کردن؟ یه پرسشنامه به ۲۲۷۹ تا گیمر نوجوان چینی دادن و داده‌ها رو جمع‌آوری کردن. بعدش هم با روش‌های آماری و تحلیلی مختلف (مثل Pearson correlation که میزان ارتباط بین دوتا چیز رو نشون می‌ده، و Bootstrap method که میاد اعتبار نتایج رو تست می‌کنه)، این مسیر «از بازی تا زندگی» رو بررسی کردن.
سه تا مفهوم کلیدی وسط کار حسابی مهم بودن:
۱. Game Appraisal & Emotional Response یعنی این که بازیکن چه حسی نسبت به محیط زیستی بودن بازی پیدا می‌کنه و چقدر براش جذابه.
۲. Pro-Environmental Trust یعنی میزان اعتمادی که بازیکن به نیت سبز و صداقت بازی پیدا می‌کنه (یه جور باور به این که بازی واقعاً دغدغه محیط زیست رو داره، نه فقط برای تبلیغ!)
۳. Pro-Environmental Intention یعنی این که چقدر تصمیم داره کارهایی مثل خرید کردن محصولات سبز یا پخش پیام‌های محیط زیستی تو شبکه‍های اجتماعی رو انجام بده.
نتیجه‌ها خیلی باحال بودن! فهمیدن که مسیر تبدیل شدن به یه آدم طرفدار محیط زیست واقعاً از همین فضای بازی شروع میشه. یعنی وقتی توی بازی هی با چیزای سبز روبرو میشی، هم حس و نگاهت عوض میشه، هم بیشتر به بازی اعتماد می‌کنی، و این اعتماد باعث میشه تو زندگی واقعی هم دوست داشته باشی محصولات سبز بخری یا پیام سبز منتشر کنی. همین رفتارها، در نهایت باعث میشه خودت هم آدمی بشی که برای محیط زیست اهمیت قائله.
یه نکته مهم دیگه هم اینکه نقش «اعتماد به محیط زیستی بودن بازی» خیلی پررنگه. یعنی اگه گیمر حس کنه بازی از سر دلسوزی واقعی سراغ محیط زیست رفته، احتمالاً واقعاً تصمیم می‌گیره رفتار سبز داشته باشه. اما اگه حس کنه فقط نمایشی و فرمالیته‌اس، انقدر روی رفتار واقعی تاثیر نمی‌ذاره.
خلاصه‌ی کلام: این تحقیق هم برای بازی‌سازها درس داره، هم برای سیاست‌گذارها. اگه بخوایم واقعاً با کمک رسانه‌ها و بازی‌ها مردم رو حامی محیط زیست کنیم، باید محتوای واقعی و قابل اعتماد براشون بسازیم. فقط ظاهر قشنگ کافی نیست، باید اعتماد رو جلب کنیم!
در کل، دفعه بعد که داری با شخصیت قهرمان سبز توی بازی محبوبت بازی می‌کنی، بدون که این تجربه شاید یه جرقه جدی برای رفتارهای واقعی و مثبتت نسبت به محیط زیست باشه!
منبع: +
