خب بچهها، بیاید یه موضوع جالب و مهم رو با هم بررسی کنیم! قضیه از این قراره که محققان اومدن بررسی کنن که وضعیت تمرینی ورزشکارای دانشجوی چینی چه تأثیری روی واکنش به استرسشون داره و تکنیکهای عملکرد ورزشی و سبکهای مقابلهای این وسط چه نقشی بازی میکنن.
اصلاً واکنش به استرس یعنی چی؟ همون حس و حال فیزیکی و روانیای که وقتی یه چالش یا تهدید سر راهمون قرار میگیره، بدنمون تجربه میکنه. توی ورزش، استرس هم رفیق خوبیه هم میتونه اذیت کنه؛ از یه طرف باعث میشه ورزشکار بهتر تلاش کنه، و از یه طرف ممکنه تمرکز رو از بین ببره.
حالا محققها تو این پژوهش رفتن سراغ ۷۹۷ تا دانشجوی ورزشکار چینی و چهار تا چیز رو بررسی کردن: ۱) وضعیت تمرینی (یعنی چقدر خوب و فعال تمرین میکنن)، ۲) شدت واکنش به استرس، ۳) اینکه موقع مسابقه از چه تکنیکها و روشهای عملکردی استفاده میکنن (مثلاً ترفندهای ذهنی یا تاکتیکی)، و ۴) سبک کنار اومدن با فشار (یعنی Coping Style، همون راههایی که برای مواجهه با استرس استفاده میکنن، مثل آرام کردن خودشون یا تمرکز روی حل مشکل).
حالا نتیجهها چی بودن؟ بذار ریزتر و راحتتر توضیح بدم:
۱. تفاوت وضعیت تمرینی و تکنیکهای عملکردی تو سن، جنسیت و سطح ورزشی معنیدار بود. یعنی آدمهایی با سن و سطح مختلف یا آقا و خانم بودن، تو این بخشها فرق داشتن. ولی تو «واکنش به استرس» فقط سن و سطح ورزشی اثر داشتن و جنسیت مهم نبود. یعنی دخترها و پسرها از نظر میزان استرس تفاوت خاصی نشون ندادن. اما تو سبک کنار اومدن فقط سطح ورزشی مهم بود و سن و جنسیت تأثیری نداشت.
جالبه بدونید پسرها، به طور میانگین تو وضعیت تمرینی، استرس و تکنیک عملکردی امتیاز بیشتری گرفتن. ولی وقتی بحث کنار اومدن با فشار شد، آمار دختر و پسر تقریبا نزدیک هم بود!
۲. یه نکته خیلی مهم این بود که هرچی وضعیت تمرینی بهتر (یعنی آمادگی بیشتری داشتن)، واکنش به استرس کمتر میشد! یعنی اگه تمرینت درست و حسابی باشه، موقع فشار کمتر سرت گیج میره یا دست و پات میلرزه (از لحاظ روانی-فیزیولوژیکی). این رابطه حتی عدد هم داره: ضریب همبستگیشون منفی ۰.۶۷۹ بود (یعنی حسابی تاثیر داره!).
بعلاوه، وضعیت تمرینی خوب باعث میشه هم تکنیکهای عملکردی بهتری به کار بگیرید، هم شیوه کنار اومدنتون حرفهایتر بشه. و جالبه بدونید که هر دوی اینا (یعنی تکنیک اجرای مسابقه و سبک کنار اومدن) خودشون هم، روی واکنش به استرس تاثیر داشتن. یعنی مسیرهاشون زنجیروار به هم وصله!
۳. یه چیز بامزه تو نتایج: محققا فهمیدن که این تکنیکهای عملکردی و روشهای مقابلهای، گاها نقش واسطه (Mediator) رو بین تمرین و استرس بازی میکنن. یعنی هرچی بهتر تمرین کنی، هم راهکارهای مسابقه و هم روش کنار اومدنت قویتر میشه و اینا مجموعاً باعث میشن استرست کمتر شه. خلاصه مرز بین تمرین و استرس پر از این واسطههای باحال بود!
اگر بخوایم دقیق باشیم، حدود ۵۴٪ تاثیر وضعیت تمرینی بر استرس رو همین روشهای واسطهای توضیح دادن؛ سهم تکنیکهای عملکردی ۱۰.۷۹٪، سبک کنار اومدن با استرس ۳۲.۳۷٪ و ترکیب هردوشون ۱۱.۱۸٪ از تأثیر رو توضیح دادن. پس بیخود نیست که مربیها انقدر تاکید دارن رو تکنیک و مهارتهای ذهنی!
۴. حرف آخر محققان: وضعیت تمرین فقط عضله و توانایی فیزیکی نیست؛ اینکه چطور تمرین میکنید روی روان، تکنیک، کنار اومدن با فشار و حتی نتیجههای مسابقهتون تاثیر میذاره. پس اگه دانشجو ورزشکار هستید، فقط به دویدن و وزنه زدن فکر نکنید، بلکه مهارتهای ذهنی و راههای مقابله با فشار رو هم تقویت کنید.
البته این پژوهش فقط روی دانشجوهای ورزشکار چینی انجام شده و دادهها هم پرسشنامهای بودن (یعنی خودشون جواب دادن، شاید خیلی دقیق نباشه). محققان پیشنهاد دادن که سری بعدی تحقیقات، نمونه بیشتر و متنوعتری رو بررسی کنن و ابزارهای متنوعتری به کار ببرن تا نتایج دقیقتر شه.
در کل، وضع تمرینی و مهارت کنار اومدن با شرایط، یه حلقه طلایی واسه موفقیت ورزشکارهاست؛ مخصوصاً واسه دانشجوهایی که هم با درس سروکله میزنن هم مسابقه میدن. پس ورزشکار باشی یا نه، تمرین درست و یاد گرفتن مدیریت استرس خیلی توی زندگی بهت کمک میکنه!
منبع: +