خب رفقا، یه خبر داغ از دنیای تکنولوژی براتون دارم که اگه اهل هوش مصنوعی و داستانای جدیدش باشین، قطعاً براتون جالبه. می‌دونین که این روزا همه دارن درباره چیپای هوش مصنوعی و سخت‌افزارای آینده حرف می‌زنن. حالا خبر اینه که متا (همون شرکت مادر فیسبوک و اینستا) داره با گوگل مذاکره‌های خیلی جدی و سنگین می‌کنه که بتونه تعداد زیادی از چیپ‌های تخصصی AI گوگل رو برای پروژه‌های آینده‌ش بکشه سمت خودش!
حالا داستان از چه قراره؟ گویا متا می‌خواد اول از همه توی سال ۲۰۲۶ چیپ‌های تخصصی گوگل به نام TPU رو اجاره کنه، بعدش از ۲۰۲۷ هم دیگه این چیپ‌ها رو مستقیم بخره و روی سخت‌افزار خودش اجرا کنه. TPU خلاصه‌ش اینه: یه سری پردازنده خیلی خاص که گوگل خودش درست کرده و حسابی برای کارای مربوط به هوش مصنوعی طراحی شدن و کارشون اندازه هزار تا CPU معمولی می‌ارزه!
تا حالا گوگل این TPUها رو فقط برای پروژه‌های خودش استفاده می‌کرد و اصلاً سراغ اجاره یا فروشش به شرکتای دیگه نمی‌رفت. اما حالا به نظر میاد بازار هوش مصنوعی اون‌قدر داغ شده که گوگل و متا تصمیم گرفتن این جای‌بازی رو عوض کنن. جالب اینجاست که متا تا الان از انواع CPU و GPU (یعنی همون واحد پردازش مرکزی و گرافیکی که بیشتر توی کامیپوترها و سرورها استفاده میشه) از شرکتای مختلف اسنفاده می‌کرده، اما حالا داره چشمش رو روی سخت‌افزارهای تخصصی‌تر دوخته.
این فقط شروع ماجراست! متا همینطور دنبال گزینه‌های جدید دیگه هم هست، مثلاً پردازنده‌هایی که با معماری RISC-V ساخته شدن (این یه نوع معماری باز و خاص برای ساخت پردازنده‌س که رقابت با چیزایی مثل ARM رو هدف گرفته). یعنی متا کلاً می‌خواد روی حساب یه شرکت و یه نوع چیپ خاص حساب باز نکنه و چندتا تخم‌مرغ توی سبدای مختلف بذاره.
حالا چرا این خبر این‌قدر بزرگه و بازارها روش حساس شدن؟ همون موقع که خبر این مذاکره اومد، سهام Alphabet (یعنی همون شرکت مادر گوگل) یهو کلی رفت بالا و ارزشش به نزدیکی ۴ تریلیون دلار رسید! متا هم همینطور! اما از اون طرف سهام Nvidia یه مقدار اومد پایین چون سرمایه‌گذارا فکر کردن اگه شرکتای بزرگی مثل متا و گوگل برن سراغ سخت‌افزارای خودشون یا چیپای جدید، دیگه کمتر سراغ Nvidia و چیپ‌های معروفش می‌رن. دقت کنین: Nvidia الان توی هر سه ماه بیشتر از ۵۰ میلیارد دلار فقط بابت فروش چیپای دیتاسنتر پول درمیاره! یعنی اگه گوگل با همین معامله بخشی از این بازار رو بگیره، حسابی بازی عوض میشه.
حالا همه این هیجان‌ها برای یه دلیل خیلی مهم اتفاق میوفته: تقاضا واسه ابزارای هوش مصنوعی (مثلاً نرم‌افزارها یا سرویسایی که می‌تونن متن بنویسن یا تصویر بسازن) اون‌قدر رفته بالا که همه دارن دنبال سخت‌افزار می‌گردن و اصلاً بازار چیپ و حافظه کم اومده! مثلاً همین الانم دیتاسنترها (یعنی همون مراکز عظیم نگهداری سرورها) دارن می‌گن با کمبود GPU و مموری روبه‌روان و انتظار دارن قیمتشون همینطور تا سال بعد بره بالا.
رقابت واسه خرید یا رزرو این سخت‌افزارها باعث شده شرکتا با عجله دنبال قراردادهای بلند‌مدت باشن و اوضاع خرید و حمل هم پیچیده‌تر بشه. مثلاً حتی اگه متا و گوگل همین معامله بزرگ رو انجام بدن، باز به خاطر محدودیت تولید و شلوغی کارخونه‌ها معلوم نیست همه سخت‌افزار به موقع برسه.
یه نکته جالب اینه که هم گوگل و هم Nvidia سال به سال مدل جدید چیپاشون رو معرفی می‌کنن. پس ممکنه تا وقتی اولین بار متا دستش به این چیپای جدید برسه، خیلی چیزا تغییر کنه یا حتی گزینه‌های جدیدتر وارد بازار بشن!
تحلیلگرا می‌گن الان کسی دقیق نمی‌دونه کدوم معماری (یعنی همون طراحی و ساخت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری چیپ‌ها) موفق‌تر خواهد بود؛ اصلاً ممکنه یه نسل جدید بیاد که همه برنامه‌ها و نیازها رو زیر و رو کنه. به خاطر همین، شرکتای بزرگ مثل متا علاقه دارن بین معماری‌ها و چیپای مختلف سبدشون رو پخش کنن و وابسته به یه گزینه نباشن.
در کل میشه گفت این معامله اگه انجام بشه شاید قواعد بازار هوش مصنوعی و تکنولوژی رو حسابی به هم بریزه و رقابت رو داغ‌تر از قبل بکنه؛ البته، هنوز باید صبر کنیم ببینیم نتیجه مذاکرات چی میشه و آیا واقعاً تغییر بزرگی در بازار پیش میاد یا نه.
منبع: +
