خب رفقا، بیاید یه راست برم سر اصل مطلب! من اصلاً قصد نداشتم ماشین برقی بخرم. راستش رو بخواید بعد از یه تجربه نهچندان خوب با تسلا مدل 3 (که اصلاً بهم نچسبید)، داشتم به مزدا CX-50 فکر میکردم. ولی وقتی یه کیا EV6 دست دوم با قیمت خوب گیرم اومد، دیگه نتونستم مقاومت کنم. نسبت به خرجهای بیپایان BMW X1 قدیمیم، خریدن یه ماشین کمخرجتر جذاب بود. با این حال، الان بعد چند وقت رانندگی، یه سری نکته هست که کاش همون اول میدونستم، مخصوصاً اگه شما هم تو فکر ماشین برقی هستید.
۱. بیاید درباره انواع شارژ بدونیم
تو ماشینهای برقی، سه سطح شارژ متداول داریم:
-
سطح ۱: یعنی همون پریز سهشاخه خونه! ماشینم یه مبدل داشت واسه این مدل پریز. اما بدون شوخی، اگه بخوای با این روش شارژ کنی، باید چند روز صبر کنی تا فول شه!
-
سطح ۲: این یکی خیلی سریعتره ولی پریز برق قویتری میخواد؛ مثلاً پریز خشککن لباس. بهشون میگن Level 2 و اکثر ماشینهای برقی (مثل کیا EV6 مدل ۲۰۲۲ من) از یه نوع سوکت به اسم J1772 استفاده میکنن (این یه مدل استاندارد سوکت شارژر ماشین برقیه). البته صنعت داره به سمت یه استاندارد دیگه به اسم NACS پیش میره (که تسلا پیشنهاد داده و شارژرهای تسلا از همین استفاده میکنن). کیا EV6 جدید با شارژرهای تسلا هم کار میکنه و با Level 2، تو ۸ ساعت فول میشه.
-
سطح ۳: اینا شارژرهایی هستن که معمولاً سر راهها یا استراحتگاهها میبینید، بهشون میگن شارژر سریع DC (DC Fast Charging). ماشینی مثل کیا EV6 رو از ۱٪ تا ۸۰٪ فقط تو ۲۰ دقیقه شارژ میکنه! و برای رسیدن تا ۱۰۰٪ هم تقریباً باید ۲۰ دقیقه دیگه وایسی.
۲. شارژ عمومی معمولاً رایگان نیست
یکی از تصورات غلط اینه که شارژ ماشین برقی همهجا رایگانه! خیر دوستان، خبری از این حرفا نیست. ایستگاههای شارژ سریع یا همونهایی که تو مراکز خرید یا شهر میبینید، معمولاً متعلق به شرکتهایی مثل Electrify America یا تسلا هستن و واسه شارژ کردن پول میگیرن. هزینه هم بستگی داره به شبکهی مورد استفاده، سرعت شارژ، و حتی زمان روز. معمولاً بر اساس هر کیلووات ساعت (kWh) محاسبه میشه. مثلاً ماشین من با باتری ۷۷.۴ کیلووات—اگه نرخ شارژ ۰.۵ دلار باشه، واسه یه شارژِ کامل باید حدود ۳۹ دلار بدی، که تقریباً مثل پُرکردن با بنزین ۴ دلاریه! پس بدون توقع صرفهجویی عجیب، اینم تجربه کن. البته اگه تو خونه شارژ کنی (که متأسفانه من نمیتونم)، هزینه خیلی کمتره، چون برق خونه معمولاً سه، چهار برابر ارزونتر در میاد. خوشبختانه من نزدیک ایستگاه قطار یه شارژر رایگان پیدا کردم و تا امروز برای مسیرهای شهری اصلاً پولی ندادم!
۳. خودتو برای تعداد زیاد اپلیکیشن آماده کن
ساختار ایستگاههای شارژ متأسفانه پراکنده و متنوعه و هر برند، اپ مخصوص خودش رو داره. اپلیکیشنهایی مثل PlugShare میتونن نجاتت بدن؛ این یکی مثل Yelp واسه شارژر برقیه، مردم تجربههاشون رو میذارن، میگی چقدر سریعه، یا اصلاً کار میکنه یا نه! وگرنه واسه هر شبکهای باید یه اکانت جدید بسازی و با مشکلات و باگهای خودشون سر و کله بزنی.
۴. قاعدهی ۸۰٪، زمانت رو ذخیره میکنه
شارژ کردن ماشین برقی تا ۸۰٪، خیلی سریعتر از اون ۲۰٪ آخره و این کار برای محافظت از عمر باتریه. پس اگه سفر رفتی، لازم نیست هر بار تا ۱۰۰٪ وایسی. من معمولاً تا ۸۰٪ شارژ میکنم (که با داشت EV6 فقط ۲۰ دقیقه زمان میبره)، بعد ادامهی مسیر. فقط وقتی میخوام شب تا صبح ماشین بمونه، تا ۱۰۰٪ شارژش میکنم.
۵. به عددِ رِنج ماشین بیشتر اوقات میشه اعتماد کرد
اگه ماشین نوشته با یه بار شارژ، ۲۵۰ مایل میره، احتمالاً همینطوره—البته به شرطی که عادی رانندگی کنی. ماشینهای برقی تو ترافیک شهری که مدام ترمز میگیری و گاز میدی (به خاطر داشتن “ترمز احیاکننده” که یعنی وقتی ترمز میگیری، بخشی از انرژی به باتری برمیگرده) فوقالعاده کممصرفن. ولی حواست باشه با سرعت بالا (بیشتر از ۱۱۰ کیلومتر بر ساعت) یا باد کولر یا بخاری قوی، سریعتر شارژت خالی میشه.
۶. سرما حسابی رو اعصابه!
تابستون همه چی ردیفه؛ اما به محض اینکه هوا سرد میشه، باتریها قهر میکنن! من تابستون ۳۰۰ مایل با یه بار شارژ راه میرفتم ولی تو زمستون همین میشه ۲۵۰ مایل یا کمتر. پس اگه شمال کشور یا هرجای سردسیر زندگی میکنی، تو زمستون حسابی هواست باشه.
۷. دنبال زاپاس تو “فرانک” نباش!
داستان فرانک رو شنیدی؟ یعنی صندوق جلوی ماشین، چون دیگه موتور وسط ماشین نیست و اونجا فضای اضافی داری! اما تقریباً هیچ خودروی برقیای زاپاس (لاستیک اضافه) نداره؛ علتش صرفهجویی تو وزن و فضاست برای باتری و موتور. پس اگه پنچر شدی، باید زنگ بزنی امداد! من که دوست داشتم خودم پنچرگیری کنم، واقعاً از این موضوع خوشم نیومد ولی چارهای نیست.
۸. دو تا باتری داری! تعجب کردی نه؟
وقتی ماشین برقی خریدم، کابل جامپرهایی که همیشه داشتم رو انداختم دور. اشتباه بزرگی! ماشین برقی (مثل بنزینیها) غیر از باتری اصلی پر قدرتِ ماشین که موتور رو تغذیه میکنه، یه باتری ۱۲ ولتی هم داره که سیستمهای برقی، استارت و حتی خود سیستم شارژر رو باهاش راه میندازه. اگه این باتری ۱۲ ولت تموم کنه (که تو سرما شایعهتر هم میشه)، نه تنها نمیتونی ماشینو روشن کنی، که حتی نمیتونی شارژش کنی! پس جامپر رو بنداز عقب ماشین نگه دار!
۹. شتاب وحشتناک و عمر لاستیکها کم میشه!
Acceleraton یعنی همون شتاب (یا همون کشیدن جلوی صندلی موقع گاز دادن ناگهانی)، توی ماشین برقی خیلی باحاله؛ چه مدل گرونش چه مدل سادهاش. موتور برقی، تورکش لحظهایه (یعنی به محض فشار دادن پدال گاز، با بیشترین قدرت هلت میده جلو!) و هم بابام که قبلاً ماشین بنز و امجیبی داشته، حسابی حظ کرد. اما این قدرت باعث میشه زود به زود مجبور شی لاستیک عوض کنی چون هم وزن ماشین بالاست، هم سریعتر میره.
یه نکته مثبت دیگه اینکه خبری از تعویض روغن با این ماشینها نیست!
در نهایت، اگه فکر خرید ماشین برقی به سرت زده، امیدوارم این تجربه و نکتهها برات مفید بوده باشه، مخصوصاً اگه اولین بارته سراغ این دسته از ماشینا میری. خلاصه که بدون، زندگی با ماشین برقی جذابه ولی باید یه سری عادتهات رو عوض کنی و چیزهای جدید یاد بگیری!
منبع: +