این روزها تب هوش مصنوعی (همون AI خودمون، یعنی برنامههایی که مثلاً میتونن خودشون فکر کنن و متن یا عکس بسازن) همهجا رو برداشته. حالا یه موج جدید راه افتاده: مرورگرهایی که به هوش مصنوعی مجهزن! یعنی مرورگرهایی که مثل Google Chrome یا Safari هستن، ولی تو دلشون یه دستیار هوش مصنوعی نشسته که هرچی بخواین رو سریعتر، راحتتر و باحالتر انجام میده.
داستان از جایی شروع شد که شرکت Perplexity (یه استارتاپ معروف تو حوزه AI) مرورگرش به اسم “Comet” رو معرفی کرد. جالبه بدونین این Comet یه نسخه خاص از مرورگر Chromium هست (کرومیوم در واقع پلتفرم متنبازیه که Chrome هم باهاش ساخته شده)، ولی تفاوتش اینه که دستیار هوش مصنوعی Perplexity مستقیم تو خودش جاساز شده. یعنی لازم نیست هی برین یه صفحه جدید باز کنین و سوال بپرسین؛ همینجا هرجا چیزی خواستین فقط اون رو هایلایت میکنین (یعنی انتخاب میکنین)، دستیارش شروع میکنه باهاتون حرف زدن یا خلاصه کردن اون متن، یا حتی توضیح عکسها و هزار تا کار باحال دیگه.
واسه بعضیها شاید سوال پیش بیاد: “این دستیار هوش مصنوعی دقیقاً چیکار میکنه؟” مثلاً متن یه مقاله رو خلاصه میکنه، میتونه یه دعوتنامه رسمی یا یه برنامه سفر مرتب براتون بنویسه، حتی درباره عکس توضیح بده. خلاصه شبیهِ داشتن یه دوست نابغه کنارتونه که همیشه حوصلش هست کمکتون کنه.
نکته جالب اینجاست که Perplexity گفته همه این پردازشها (processing) رو بهصورت لوکال توی همون کامپیوتر خودتون انجام میده و اطلاعات وبگردی شما رو با هوش مصنوعیش ترکیب نمیکنه تا بهش یاد بده. یعنی چی؟ یعنی حریم خصوصی بالاتری دارین و لازم نیست نگران باشین که هرچی میخونین، دو دقیقه بعد بره تو آموزش یک ربات هوش مصنوعی دیگه!
اما بذار از یه طرف دیگه هم نگاه کنیم: اصلاً این هوش مصنوعیها میتونن مردم رو وسوسه کنن Chrome یا Safari رو ول کنن و مهاجرت کنن به این مرورگرهای جدید؟ چون فعلاً بیش از 90 درصد کل بازار مرورگرها دست همین Chrome و Safari هست و خیلیهاشون حاضر نیستن سه سوته عادت و مرورگرشون رو عوض کنن.
پرکسیتی فعلاً مرورگر Comet رو فقط به یه عده خاص (کسایی که طرح Max رو ماهی 200 دلار پول میدن – یعنی حدود ۱۰ میلیون تومن ناقابل!) داده! حالا فکر کن Chrome رایگانه و این یکی چنین قیمت بالایی داره؛ خب، عملاً خیلیها فقط یه سلام و علیک ساده باهاش میکنن و برمیگردن سراغ معمولیها! پس اگه یه چیزی فراتر از “خلاصه مقاله گاه به گاه” نداشته باشه، جذب مخاطب جدی خیلی سخت خواهد بود.
البته فقط Perplexity نیست که داره دنبال این ایده میره. OpenAI (سازنده ChatGPT) هم یه مرورگر مخصوص خودش به اسم Operator رو توسعه داده که ChatGPT مستقیم توش هست. مرورگر Arc (ساخته The Browser Company) هم تو راهه و امکانات هوش مصنوعیش رو نشون داده. Opera (اُپرا) الان دستیار AI به اسم Aria رو گذاشته، مایکروسافت تو Edge از Copilot استفاده میکنه (Copilot هم یعنی اون دستیار هوشمند که تو خیلی از سرویسها اومده). حتی خود گوگل تو Chrome هم مدام داره خلاصهسازی، توضیح عکس و کلی چیز هوشمند جدید اضافه میکنه. یعنی رقابت واقعاً داغه!
ولی مشکلِ همیشگی سر جاشه: هم Perplexity، هم OpenAI، یا هرکی دیگه باید ملت رو قانع کنه که دقیقاً چرا باید مرورگرشونو عوض کنن؟ تازه، حتی اگه یه عده بیخیال Chrome و Safari بشن، باز باید رقابت کنن با کلی نسخه دیگه که یا هوش مصنوعیش باحاله، یا حریم خصوصیش بالاست (مثلاً مرورگر Brave یا Firefox)، یا یه چیز خاص دارن.
از طرفی، شاید هم نگرانی درباره باگهای فنی و حفظ حریم خصوصی باعث بشه این مرورگرهای هوش مصنوعی فقط تو یه جامعه کوچیک محبوب بمونن و هیچوقت عمومی نشن. درست مثل سیستمعامل لینوکس که فقط یه عده خاص عاشقشن!
پس میرسیم به این سوال: “واقعاً چی باعث میشه ملت زحمت عوض کردن مرورگر رو به خودشون بدن؟” شاید اگه این مرورگرها واقعاً تجربه آنلاین رو ساده کنن، کلی در وقت و انرژی صرفهجویی کنن، کمکم همه جا دیده بشن. اما فعلاً بیشتر نقش لوکس رو دارن، قیمتشونم بالاست و تا همهگیر بشن کلی راه دارن.
در کل، هوش مصنوعی تو مرورگرها میتونه آینده وب گردی باشه، میتونه فقط یه موج موقتی بمونه یا اصلاً یه چیزی وسط این دوتا! فعلاً همه مشغول تست و تجربهان و باید صبر کنیم ببینیم مردم به این ایده جذب میشن یا نه.
منبع: +