اگه یه روزی توی شهر شنژن چین توی واگن مترو بودی و دیدی چند تا ربات عین پنگوئن‌های کارتونی جلوم حرکت می‌کنن و چشمک می‌زنن، بدون که دنیا خیلی پیشرفت کرده! این روزها فروشگاه‌های ۷-Eleven شنژن قراره خوراکی‌ها و نوشیدنی‌هاشو با ربات‌هایی پخش کنه که خودشون سوار مترو می‌شن و عین آدم حسابی از قطار پیاده می‌شن و تا دمِ مغازه‌ها بارها رو تحویل می‌دن.
ماجرا از این قراره که این هفته، توی خود شنژن (که یکی از بزرگ‌ترین شهرهای چین و قلب تکنولوژیه)، ۴۱ تا ربات کاملاً خودران توسط شرکت VX Logistics راه افتادن. این شرکت واسه گروه املاکی به اسم Vanke ـه و اتفاقاً بخشی از اون هم متعلق به مترو شنژنه. این ربات‌ها هرکدوم تقریباً اندازه کمربند آدم قد دارن (یه متر!) و ظاهرشون واقعا بامزه‌ست. شکلشون طوریه که یاد پنگوئن‌های آینده میفتین! سرشون یه گنبد براقه که صورت دیجیتال/LED داره و با چشم و لبخند متحرک هرکسی رو جذب خودشون می‌کنن.
این ربات‌ها دقیقاً چیکار می‌کنن؟ به جای اینکه کارکنای فروشگاه مجبور باشن با چرخ دستی بارها رو وارد ایستگاه کنن و از پله و آسانسور ببرن پایین (که خب واقعاً خسته‌کننده و اذیت‌کننده بود)، الان این وظیفه رو کلاً گذاشتن رو دوش ماشین‌هاشون. به گفته خانم لی یانیان، مدیر یکی از همین مغازه‌ها، قبلاً کارگرها باید پشت مغازه توقف می‌کردن و دستی همه رو می‌بردن پایین اما الان “همه چیز خیلی راحت‌تر و سریع‌تر شده”.
خبر اومدن این ربات‌ها رو رسانه‌های محلی مثل SZNews و South China Morning Post دادن و ازش به عنوان “اولین پروژه تحویل هوشمند فروشگاهی روی مترو دنیا” یاد کردن. واقعاً هم جالبه، چون ربات‌ها تو ساعاتی که مترو شلوغ نیست سوار واگن‌ها می‌شن، تو ایستگاه مورد نظر پیاده می‌شن و مستقیم بارها رو به ۷-Eleven تحویل می‌دن. این یعنی شاید همین الان یه پنگوئنِ رباتی کنار تو توی مترو وایساده باشه!
این ربات‌ها رو مخصوص همین کار ساختن. مثلاً به گفته هو شانگ‌جی (مسئول اتوماسیون شرکت)، سیستم شاسی و چرخشون طوری طراحی شده که راحت از شکاف‌های مترو، جلوی آسانسور یا در قطارها رد بشن. قراره تو مراحل بعدی هم با توجه به تجربه واقعی، مدام بهتر بشن و آپدیت بگیرن.
این ناوگان فعلاً داره به بیشتر از ۱۰۰ تا شعبه فروشگاه‌های زنجیره‌ای توی شبکه وسیع مترو شنژن سرویس می‌ده، که خب نشون می‌ده پروژه کلی جدیه. تجربه مشتریا و کارکنای فروشگاه‌ها هم فعلاً مثبته و می‌گن هم زمان کمتر تلف می‌شه، هم دیگه احتیاجی به نیروی انسانی زیادی نیست. البته این صرفاً شروع کاره.
جالبه بدونین این ایده بخشی از طرح بزرگ‌تر “برنامه اقدام ربات‌های هوشمند جسم‌دار” شنژن ـه (یعنی ببین شهر چقدر به رباتا بها داده که یه همچین اسم و برنامه‌ای گذاشته واسشون!). برنامه اینه که تا سال ۲۰۲۷ انواع ربات‌های خدماتی و صنعتی رو وارد زندگی واقعی مردم کنن. مثلاً تا حالا بیشتر ربات‌ها فقط توی خط تولید کارخانه‌ها بودن اما مسئولین دارن تلاش می‌کنن که بیارنشون توی سطح شهر وسط مردم. (هوش embodied یا “جسم‌دار” یعنی همون ربات‌هایی که دیگه فقط تو کامپیوتر نیستن، بدن دارن و می‌تونن کار فیزیکی انجام بدن)
این حرکت‌ها دقیقاً هم‌جهت با سیاست‌های ملی چینه. چون جمعیت سالخورده چین سریع داره زیاد می‌شه، برنامه‌های جدید مراقبت از سالمندان به‌شدت روی ورود ربات‌های انسان‌نما تاکید دارن. این ربات‌ها می‌تونن کارهای خطرناک، تکراری یا تخصصی – مثلاً جابجایی بیمار، تمیزکاری اتاق یا حتی حمل بسته – رو انجام بدن. مثلاً پروژه Ant Lingbo شرکت Ant Group (اگه نمی‌دونی، همون کمپانی معروف مالی دیجیتاله که علی‌بابا هم توشه)، روی ربات‌های انسان‌نما کار می‌کنه تا امورات روون‌تر پیش بره.
رییسای منطقه توسعه اقتصادی-فناوری پکن هم گفتن ربات‌های انسان‌نما برای کارهای “خطرناک، کسل‌کننده یا فوق‌تخصصی” مثل بازرسی زیرآبی یا ماموریت‌های فضایی مهندسی شدن که هم بهره‌وری رو ببرن بالا، هم متخصصای انسانی رو بیکار نکنن.
خلاصه الان مترو شنژن و گروه Vanke این ربات‌های پنگوئنی رو به عنوان یه آزمایش جدی راه انداختن. اگه بتونن واقعا با آسانسور، جمعیت، تغییر برنامه مترو و… خوب کنار بیان، شاید خیلی زود این ماشین‌ها واسه کارهایی مثل پخش بسته پستی، تجهیزات پزشکی یا حتی کارهای خدمات شهری توی کل شهر به کار برن.
در نهایت، شاید آینده خیلی زودتر از اونی که فکر می‌کنیم با این نوع هوش مصنوعی جسم‌دار بهمون سلام کنه! خیلی دور نیست روزی که دیدن ربات کنار مترو درست عین دیدن یه کیوسک خوراکی یا دستگاه خودپرداز بشه و دیگه هیچکس هم تعجب نکنه. کلاً دنیای خدمات و حمل‌ونقل وارد فصل جدیدی شده!
منبع: +
