اگه حس میکنی همه دور و برت راجع به هوش مصنوعی یا همون AI حرف میزنن، خب حق داری! چون این فناوری داره حسابی دنیای فناوری اطلاعات (IT) رو تکون میده و باعث شده شرکتها برای IT کلی خرج کنن. یه گزارش جدید از شرکت گارتنر (Gartner) اومده و گفته که خرج جهانی برای IT قراره تو سال ۲۰۲۵ به ۵.۴۳ تریلیون دلار برسه! عدد وحشتناکیه نه؟ این یعنی نسبت به ۲۰۲۴ حدود ۷.۹ درصد افزایش داریم.
حالا چرا همه اینقدر دارن خرج میکنن؟ خب، همه ما عاشق هوش مصنوعی شدیم! مخصوصاً اون نوع هوش مصنوعی که خودش محتوا تولید میکنه، بهش میگن Generative AI. مثلاً ChatGPT یا Midjourney که میتونن متن یا عکس بسازن.
آمار خیلی جالبتر میشه وقتی بفهمی که بیشتر این رشد خرج، مربوط به سیستمهای دیتاسنتره. یعنی همون مراکزی که کلی سرور و تجهیزات هست واسه ذخیره و پردازش دادهها. طبق گزارش، هزینه برای این دیتاسنترها قراره ۴۲.۴ درصد بره بالا! یعنی تو سال آینده حسابی قراره پول خرجشون بشه. تازه گارتنر گفته خرجی که قراره برای سرورهای مخصوص هوش مصنوعی (AI-optimized servers) و زیرساختهای مرتبط بشه، حتی ممکنه سه برابر خرج سرورهای معمولی باشه! یعنی تجارتها حسابی دارن خودشونو برای موج هوش مصنوعی آماده میکنن.
البته رشد فقط محدود به دیتاسنترها نیست. قسمت نرمافزارها هم قراره بیشتر از میانگین رشد کنه و حدود ۱۰.۵ درصد افزایش خرج داشته باشه. مثلاً نرمافزارهایی که برای کارهای هوش مصنوعی یا اتوماسیون استفاده میشن. بخشهای دیگه مثل دستگاهها (مثل لپتاپ و موبایل)، خدمات IT (همون سرویسهایی که شرکتها واسه راهاندازی IT از بیرون میگیرن) و خدمات ارتباطی هم رشد دارن – دستگاهها ۵.۴ درصد، خدمات IT حدود ۴.۴ درصد و خدمات ارتباطی حدود ۲.۱ درصد رشد دارن.
ولی خب جالب اینجاست که این رشد نسبت به پارسال تفاوت زیادی نداره، چون سال قبل هم حدود ۷.۴ درصد این بازار بالا رفته بود. پس اینکه همه چیز همینجوری رو به بالا داره میره، به خاطر علاقه ما به هوش مصنوعیه اما یه سری نگرانی هم هست که جلوش رو گرفته. مثلاً وضعیت اقتصادی جهانی چندان رو هوا نیست و کلی بحران ژئوپلیتیک داریم (ژئوپلیتیک یعنی مسائلی که کشورها سر منافع سیاسی یا اقتصادی با هم کلکل دارن). این باعث شده خیلی شرکتها تو خرجهای جدیدشون دچار «وقفه عدم قطعیت» بشن. یعنی پروژهها عقب میوفتن، نه اینکه بودجه رو حذف کنن یا خرج نکنن، بیشتر پروژههای جدید رو با احتیاط دارن بررسی میکنن. انگار همه منتظرن شرایط اقتصادی و سیاسی بهتر بشه تا با خیال راحت پول خرج کنن.
از اونور، بیشترین تغییرات هم قراره رو بخش سختافزار و زیرساخت باشه. چون قیمت و تأمین قطعات مدام بالا و پایین میره و اونا بیشتر درگیر نوسان میشن. اما سرویسهایی که به صورت اشتراکی هستن مثل Cloud یا همون رایانش ابری (یعنی ذخیره و پردازش اطلاعات روی سرورهای اینترنتی به جای کامپیوتر خودمون) خیلی پایدارتر میمونن و نوسان کمتری دارن.
خلاصه اگه فکر میکنی خرج IT شرکتا یههو انفجاری زیاد شده، بدون دلیلش بیشتر موج هوش مصنوعیه و علاقه زیاد به دیجیتالی شدن با کمک AI و مخصوصاً Generative AI هست. حتی جان-دیوید لاولاک (John-David Lovelock) که کارشناس مطرح گارتنره گفته: «با اینکه شرکتها یه مقدار تو خرجهاشون مکث کردن چون دنیا پر از عدم قطعیت شده، اما همین پروژههای مرتبط با هوش مصنوعی مخصوصاً تبدیل فرآیندها به دیجیتال داره تأثیرش رو غالب میکنه.»
در کل اگه کارت به دنیای فناوری اطلاعات یا هوش مصنوعی گره خورده یا فقط دلت میخواد همیشه بهروز بمونی، بدون که در سال ۲۰۲۵ احتمالا رکورد هزینه کردن برای IT و مخصوصاً AI دوباره جابهجا میشه. دنیای جذابی در پیش داریم!
اگه دوست داری بیشتر بدونی، مثلاً دنبال بهترین ابزارهای هوش مصنوعی یا سرویسهای ابری هستی، یا میخوای بفهمی چرا هنوز بعضی شرکتها بهرغم استفاده از AI نمیتونن تمام مزایاش رو بگیرن، یه سرچ تو اینترنت بزن یا مقالههای TechRadar رو هم بخون. مطمئن باش کلی اطلاعات باحال پیدا میکنی!
منبع: +