بذار یه چیزی رو بهت بگم که شاید اولش شبیه داستان علمیتخیلی به نظر بیاد؛ ولی یه شرکت آمریکایی به اسم Auriga Space تصمیم گرفته موشکها رو جوری به مدار زمین بفرسته که تقریباً هیچ سوختی مصرف نکنن! یعنی از موشکهای سنتی خداحافظی کنیم و دیگه لازم نباشه کلی خرج سوخت کنیم.
اول بذار یه کم عقبتر بریم. الان چندتا شرکت مثل SpinLaunch هم هستن که دارن دنبال راههای متفاوت واسه پرتاب ماهواره به فضا میگردن. مثلاً SpinLaunch گفته از یه سانتریفیوژ خیلی گنده استفاده میکنه که دقیقاً مثل همون دستگاهی که تو آزمایشگاه میذارن و وسایل رو دور خودش میچرخونه، فقط این یکی قراره ماهواره رو با سرعت بالا شلیک کنه. Green Launch هم از این ترند عقب نمونده و طرحشون اینه که با یه چیزی شبیه توپ فضایی یا به اصطلاح space cannon (یعنی یه توپ غولپیکر که محموله رو با سرعت سرسامآور به بالا پرتاب میکنه)، همه چی رو مستقیم به آسمون پرتاب کنه.
اما حالا Auriga Space اومده وسط و ایدهش یه قدم متفاوتتره. اونا میخوان یه رمپ فوقالعاده باحال بسازن که با آهنرباهای بسیار قوی که با برق کار میکنن (Maglev – یعنی همون سیستمهایی که با استفاده از نیروی مغناطیسی وسیله رو هوا معلق نگه میدارن و بدون تماس فیزیکی حرکت میده، مثل بعضی از قطارهای پرسرعت ژاپنی)، موشک رو هی شتاب میدن و نه فقط سریع، بلکه در انتهای رمپ به همون ترتیب تقتق شلیکش میکنن سمت فضا. به قول خودشون این رمپ و تکنولوژیشون میتونه موشک رو تا شش برابر سرعت صوت ببره! (سرعت صوت یعنی سرعتی که صدا توی هوا منتقل میشه، حدود ۱۲۳۴ کیلومتر بر ساعت)
حالا چرا این ایده اینقدر خفنه؟ چون تو موشکهای امروزی، بیشتر وزن موقع پرتاب مربوط به سوخته. Auriga Space میخواد کاری کنه که فقط آخر کار موشک موتورش رو روشن کنه و باقی راه رو با رمپ مغناطیسی بره بالا! این یعنی هزینهها شدیداً میاد پایین و نیاز نیست کلی سوخت حمل کنه. از طرفی گفته شده که این رمپهای مغناطیسی خیلی سریع میتونن دوباره آماده استفاده بشن و نیاز به تعمیرات زیادی هم ندارن (یعنی rapid reusability – استفاده مجدد سریع، یعنی بدون اینکه کلی وقت و پول خرج کنی دوباره راهاندازی میشن).
تو مصاحبهای با سایت TechCrunch، مدیرعامل Auriga خانم وینی لای گفته: “آمار رو نگاه کنی، کمتر از ۲ درصد وزن موشک موقع پرتاب واقعاً به فضا میره!” یعنی تقریباً همه اون سیمان و فولاد و سوخت، تهش فقط یه کوچولو ماهواره به مدار میرسه. اونا میخوان این بازدهی رو بیشتر کنن و با اینکار، هم هزینه رو بیارن پایین هم تعداد پرتابها رو زیاد کنن.
فعلاً Auriga Space هنوز تو مرحله توسعهس و کلی برنامه واسه تست و آزمایش داره. برنامه ریزی کردن که اول با تستهای هایپرسونیک شروع کنن –
(هایپرسونیک یعنی سرعتهای بالای پنج برابر سرعت صوت! یعنی خیلی خیلی تند و سریع). سال بعد قراره یه رمپ آزمایشگاهی کوچیک به اسم Prometheus (پرومتئوس، از اسطورههای یونانی) راه بندازن که مال تست تو فضای بستهس؛ و یه شتابدهنده بزرگتر به اسم Thor (ثور، خدای رعد و برق شمالیها) تو فضای باز واسه تستهای واقعی. سیستم نهایی پرتابیشون هم اسمش Zeus (زئوس، خدای خدایان یونانی!) خواهد بود که مخصوص ارسال محموله به مدار زمین طراحی میشه.
همونطور که گفتیم سرمایهگذارها هم روشون حسابی حساب کردن. به جز ۶ میلیون دلاری که اخیراً جذب کردن، سال قبل هم یواشکی یه راند سرمایهگذاری ۴.۶ میلیون دلاری داشتن که توسط شرکت اروپایی OTB Ventures رهبری شده بوده. تازه، ۱.۴ میلیون دلار هم از قراردادهای نظامی AFWERX و SpaceWERX گرفتن (AFWERX و SpaceWERX یعنی برنامههای نوآوری و جذب فناوری جدید برای نیروی هوایی و بخش فضایی ارتش آمریکا).
البته هنوز دارن سایز نهایی وسیله پرتاب رو به نتیجه میرسونن و مثل پروژه SpinLaunch باید حواسشون به فشارهای سنگین و شتاب وحشتناک اولیه هم باشه (High-G loads یعنی وقتی مثلاً سرعت پرتاب باعث میشه محموله فشار شدیدی تحمل کنه و احتمال آسیب دیدن باشه). باید با دقت سرعت و شتاب رو بالانس کنن تا محموله آسیب نبینه.
یک خوبی خاص رمپ Auriga Space اینه که هر مشتری میتونه با هزینه کمتر چند بار یک محموله رو تو تستهای هایپرسونیک بیاره بالا و پایین کنه. این کار با موشکهای سنتی خیلی گرونه، ولی با این تکنولوژی حسابی به صرفه درمیاد. Auriga امیدوار هست که رمپش بتونه نیاز نیروهای نظامی آمریکا برای “پرتاب واکنشی” (Responsive launch – یعنی اینکه بتونی هر وقت لازم شد فوراً یک محموله رو به فضا بفرستی، حتی بدون آمادهسازی طولانی مدت یا از قبل معلوم بودن برنامه پرتاب) رو برآورده کنه.
در کل، اگه Auriga بتونه برنامهش رو عملی کنه، شاید به زودی عصر جدیدی رو ببینیم که پرتاب به فضا مثل الان انحصاری و گرون نیست و حتی بیشتر شبیه سوارشدن به رولرکوستر میشه! کی میدونه، شاید یه روز خودمون بتونیم راحتتر سری به فضا بزنیم یا ماهواره بفرستیم. خلاصه، این هم یکی از اون داستانهای جالب علمیه که باید منتظر پیشرفتش بمونیم!
منبع: +